Niedobczyce
Z Wikipedii
Niedobczyce (śl. Niedobčyce) - dzielnica Rybnika (1955- 1975 samodzielne miasto) położona w południowo-zachodniej części miasta. Liczba mieszkańców wynosi ok. 15 000, co stawia ją na drugim miejscu w mieście. Dzielnica ta jest objęta obecnie realizowanym projektem budowy systemu kanalizacji sanitarnej.
Spis treści |
[edytuj] Podział Niedobczyc
Na Niedobczyce składają się:
- Mała Strona (centralna część miejscowości)
- Wielka Strona (Północna część Niedobczyc, zabudowa jednorodzinna)
- Kolonia Rymer(południowo- zachodnia część Niedobczyc, zabudowa zabytkowa, osiedle)
- Wroncka(środkowa część Niedobczyc, zabudowa jednorodzinna)
- Bukowina (dzielnica Niedobczyc)|Bukowina (wzgórze powyżej Wroncki, jeden z najwyższych punktów Niedobczyc, płd.- zach. część Niedobczyc, na granicy Niewiadomia, zabudowa jednorodzinna, kilka budynków wielorodzinnych(familoki))
- osiedle Karolinka (zabudowa jednorodzinna)
- Paryż- Niedobczyce II (zabudowa mieszana, najdalej na wsch. wysunięta część Niedobczyc,dk. 78)
- Garbocze i Kolonia Beata(górzysty teren leśny, na Garboczach zabudowa jednorodzinna)
- Wrzosy, Stawiska, Ławczok(zabudowa jednorodzinna, Stawiska i Wrzosy częściowo znajdują się w granicach sąsiedniego Zamysłowa, północna część Niedobczyc).
Można wyróżnić także mniejsze części, jak:
- Pustki(teren na pomiędzy ulicami Jabłoniową i Olszycką, na ich końcach, zabudowa nowych domów jednorodzinnych),
- Pieczkowiec(teren przy ulicy Ziemowita, luźna zabudowa jednorodzinna),
- Pieczkowa Kempka(teren przy ulicach Cienistej i częściowo Bolesława Krzywoustego, obok cmentarzy, zabudowa jednorodzinna),
- Na Glinioku(okolice skrzyżowania ulic Barbary i Paderewskiego, na pograniczu Małej Strony i Rymera, obok Parku Czempiela, bloki i domy jednorodzinne)
- Społecznik i Brzeziny(teren na granicy z Popielowem, za linią kolejową Rybnik- Wodzisław, przy ulicy Konarskiego, zabudowa jednorodzinna, Brzeziny to dwa znaczne wzniesienia)
[edytuj] Historia Niedobczyc
Wieś Niedobczyce sięga swoimi początkami XIII wieku. Głównym zajęciem mieszkańców Niedobczyc było rolnictwo, hodowla zwierząt, a zwłaszcza hodowla ryb w stawach. Pierwsza wzmianka o Niedobczycach pochodzi z 1211 roku , zaś w roku 1218 wieś podarowano klasztorowi norbertanek z Rybnika . Najprawdopodobniej nazwa pochodzi od imienia dawnego pana tej miejscowości Niedobka czy Niedobki. Mieszkańcy zajmowali się głównie rolnictwem i hodowlą ryb w okolicznych stawach. Jeden ze stawów mieścił się kiedyś koło rzeki Nacyny , w miejscu dzisiejszego stadionu i targowiska przy ulicy Górnośląskiej .W XIII wieku Niedobczyce nie mogły mieć więcej niż 30 mieszkańców . Pierwsze dokładniejsze dane z około 1600 roku mówią , że w Niedobczycach były 24 domostwa czyli około 190 mieszkańców . Do 1791 roku liczba mieszkańców wzrosła jedynie do około 232 osób.
W połowie XIX wieku ,1 października 1856 roku otwarto linię kolejową Rydułtowy ~ Rybnik ~ Orzesze. Przystanki były między innymi : w Rydułtowach , Niewiadomiu , Niedobczycach i w Rybniku. Wszelkie prace przy budowie kolei wykonywano ręcznie.
Na wskutek powstania kolei i rozwoju przemysłu węglowego ( m.in. w Rydułtowach ) w 1858 roku Niedobczyce liczyły już 617 mieszkańców zasiedlających 92 domy .Przełomowym wydarzeniem dla Niedobczyc było wybudowanie w latach 1892 ~ 96 kopalni , która z czasem otrzymała Niemiecką nazwę " Romer ".
[edytuj] Historia KWK Rymer
W roku 1896 połączono pola górnicze 4 zakładów wydobywczych - "Ignacy", "Szczęść Boże", "Jan-Jakub" i Karol" w jedną kopalnię, którą nazwano Johann-Jacob".W 1902 roku nastąpiła zmiana nazwy na "Romer Grube", zaś od 1936r. nosi ona nazwę "Rymer". W latach 1945 - 1995 załoga Rymer wydobyła prawie 60 mln.ton węgla.Przez całe dziesięciolecia kopalnia była kuźnią kadr Rybnickiego Okręgu Węglowego. Właścicielem Rymera był kupiec berliński "baron węglowy" Fryderyk von Friedlaender-Fould. Pierwszy szyb obecnej kopalni Rymer" głębiono w latach 1892-93r. Początkowo wydobycie wynosiło 700 małych wozów dziennie, przewożonych pod szyb końmi. Prawdziwa mechanizacja kopalni rozpoczęła się u schyłku ubiegłego wieku - zabudowane zostały: pierwsze kotły parowe, maszyna wyciągowa, kompresory parowe. Wprowadzono wiertarki, a do rozsadzania węgla i kamienia... Wielkie zapotrzebowanie na węgiel stymulowało szybki wzrost wydobycia, które w 1917 r. wyniosło w kopalniach "Rymer" i "Emma" (obecna "Marcel") 1.732.262 tony. Rosły zyski właścicieli w latach 1914 - 1919 z 41,5 do 168 mln. marek. Korzystne dla przemysłu węglowego były następujące lata: 1922 - 1923, 1924 - 1929, 1930 - 1934, 1935 - 1939. Zaczęto unowocześniać kopalnię. W szybie "Karol" zamontowano nowoczesną elektryczną maszynę wyciągową, w transporcie dołowym zastosowano lokomotywy elektryczne, rozbudowana została kotłownia do 23 kotłów, zainstalowano dwa nowe turbozespoły dużej mocy (1.000 i 6055kW), a także pierwszy kompresor o napędzie elektrycznym. Szyb "Karol" został pogłębiony do 400 m. Następna modernizacja nastąpiła w latach 1925 - 1929. Zastosowano m.in. taśmy transportowe, w szybie "Marcin" zainstalowana została elektryczna maszyna wyciągowa. Znacznie zwiększono wydajność zakładu przeróbczego. Zastąpiono filarowy system eksploatacji pokładów, systemem ścianowym. Pierwsza ściana ruszyła w kop. "Rymer" w 1925 roku. W latach 1935 - 1936 kopalnia przystąpiła do racjonalizacji produkcji. Szyb "Karol" otrzymał 4-piętrowe klatki, zastosowano wrębiarki na ścianach, zabudowano pierwszy skip...
[edytuj] Historia Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Niedobczycach
[edytuj] Wykaz ulic
- Lp. Nazwa ulicy: Rejon
- 1. Niedobczycka: Wrzosy, Stawiska, Ławczok
- 2. W. Witosa: Stawiska, Paryż
- 3. Pod Lasem: Wrzosy
- 4. Wrzosowa: Wrzosy, Ławczok, Paryż
- 5. S.Leszczyńskiego: Ławczok, Wielka Strona
- 6. Ziemowita: Ławczok, Wielka Strona
- 7. Górnośląska: Wielka Strona, Mała Strona, Rymer
- 8. Hetmańska: Wielka Strona, Karolinka, Paryż
- 9. W. Orkana: Karolinka
- 10. W. Warneńczyka: Karolinka
- 11. Słowiańska: Karolinka
- 12. W. Kadłubka: Paryż
- 13. Olszycka: Karolinka, Pustki
- 14. Wodzisławska: Paryż
- 15. Zamiejska: Paryż
- 16. Jagodowa: Paryż
- 17. Wołodyjowskiego: Wielka Strona
- 18. Skrzetuskiego: Wielka Strona
- 19. Strzelców Podh.: Wielka Strona
- 20. Odrodzenia: Wielka Strona
- 21. Gruntowa: Wielka Strona, Wrzosy
- 22. Cienista: Wielka Strona, Pieczkowo Kempka
- 23. Garbocze: Garbocze
- 24. B. Krzywoustego: Wielka Strona, Garbocze
- 25. Kazimierza Wielkiego: Wielka Strona
- 26. Zygmunta Starego: Wielka Strona
- 27. L. Zamenhoffa: Bukowina
- 28. B. Janasa: Wroncka, Bukowina
- 29. Bolesława Śmiałego: Bukowina
- 30. J.K. Chodkiewicza: Wroncka
- 31. Torowa: Bukowina, Wroncka
- 32. Orzechowa: Wroncka
- 33. Zakole: Wroncka
- 34. Skalna: Wroncka
- 35. T. Zana: Wroncka
- 36. Ks. Bończyka: Wroncka
- 37. Żółkiewskiego: Wroncka
- 38. Modrzewiowa: Mała Strona
- 39. J.O. Zagłoby: Wielka Strona
- 40. Bp. Adamskiego: Wielka Strona
- 41. Jabłoniowa: Wielka Strona, Pustki
- 42. Rymera: Mała Strona, Rymer
- 43. Barbary: Rymer, Na Glinioku
- 44. Obrońców Pokoju: Rymer
- 45. Gen. Andersa: Rymer
- 46. Lotników: Mała Strona
- 47. Weroniki: Mała Strona
- 48. Związkowa: Rymer (osiedle domów naprzeciw os. Korfantego)
- 49. Barbórki: Rymer (osiedle domów naprzeciw os. Korfantego)
- 50. Wiertnicza: Rymer (osiedle domów naprzeciw os. Korfantego)
- 51. Górniczego Stanu: Rymer (osiedle domów naprzeciw os. Korfantego)
- 52. Odległa Rymer: (osiedle domów naprzeciw os. Korfantego)
- 53. Karlika Rymer: (osiedle domów naprzeciw os. Korfantego)
- 54. Wyrobiskowa: Rymer (osiedle domów naprzeciw os. Korfantego)
- 55. Pokładowa: Rymer (osiedle domów naprzeciw os. Korfantego)
- 56. Szybowa: Rymer (osiedle domów naprzeciw os. Korfantego)
- 57. Sztygarska: Rymer (osiedle domów naprzeciw os. Korfantego)
- 58. Wrębowa: Rymer (osiedle Korfantego[Wrębowa])
- 59. Boczna: Rymer (osiedle Korfantego[Wrębowa])
- 60. Jana Kazimierza: Rymer na granicy Radlina
- 61. Konarskiego: Społecznik, Brzeziny
- 62. Puszkina: Społecznik, Brzeziny
- 63. Akacjowa: Mała Strona
[edytuj] O Niedobczycach dziś
W Niedobczycach 25 października 1934 roku urodził się Damian Zimoń, arcybiskup, metropolita Katowicki. Przemysł usługowy. W dzielnicy znajdują się m.in:
- Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, wybudowany w 1921 roku.
- Kościół pw. Miłosierdzia Bożego (terytorialnie znajduje się na terenie Niedobczyc, jednak obejmuje jedynie północno- zachodnią część miejscowości oraz północną część sąsiedniego Niewiadomia)
- Szkoła podstawowa nr 21
- Szkoła Podstawowa nr 22
- Gimnazjum nr 11
- Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 2
- Dom Kultury Niedobczyce
- Pomnik Powstańców Śląskich
- zabytkowe osiedle górnicze, zbudowane w koncepcji miasta-ogrodu
- Trzy boiska sportowe
- Stadion piłkarski
- Park Krajobrazowy 'Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich
- Trzy dworce kolejowe: Rybnik Towarowy, Rybnik Niedobczyce, Rybnik Rymer
- Filia biblioteki miejskiej w budynku z początków XX wieku.
- Dwa cmentarze parafialne
- Drogi: krajowa 78, wojewódzka 935
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Czesław Dobrowolski
Przewodniczący Zarządu Rady Dzielnicy: Adam Niespodziany
Śródmieście • Boguszowice Stare • Boguszowice Osiedle • Chwałowice • Chwałęcice • Golejów • Gotartowice • Grabownia • Kamień • Kłokocin • Ligota - Ligocka Kuźnia • Meksyk • Niedobczyce • Niewiadom • Maroko-Nowiny • Ochojec • Orzepowice • Paruszowiec-Piaski • Popielów • Radziejów • Rybnicka Kuźnia • Rybnik - Północ • Smolna • Stodoły • Wielopole • Zamysłów • Zebrzydowice