Norma (psychologia)
Z Wikipedii
Norma w psychologii, pedagogice specjalnej i psychiatrii to konstrukt naukowy wyznaczający granice zachowań normalnych człowieka.
Nie jest jednoznaczna i nie określa jasno jakie zachowania są patologiczne. Ze względu na znaczną szkodliwość społeczną i wartość stygmatyzującą diagnozy psychologicznej i psychiatrycznej określenie, że dane zachowanie jest "nienormalne" wymaga nie tylko fachowej wiedzy, ale także świadomości następstw takiej diagnozy.
Czy dane zachowanie jest normalne ocenia się w odniesieniu do następujących wyznaczników:
- NORMA STATYSTYCZNA - za normalne uważa się to, co częste, najbardziej powszechne w danej populacji. Norma taka wynika z pomiaru występowania danej cechy - częstość występowania jest najczęściej zgodna z rozkładem normalnym krzywej dzwonowej Gaussa (np. norma stabilności emocjonalnej w kulturze zachodniej).
- NORMA SPOŁECZNO - NORMATYWNA (kulturowa) - analizuje się zachowanie jednostki pod kątem przystosowania do norm i wartości ogólnie przyjętych w danym społeczeństwie i kulturze.
Poziomy przystosowania:
- Zachowanie i styl życia jednostki przeciętne, tzn. charakterystyczne dla norm zachowania powszechnego.
- Spełnianie wyraźnie określonych powinności w społeczeństwie.
- NORMA PRZYSTOSOWAWCZA - za jednostkę prawidłowo funkcjonującą uważa się osobę przystosowaną do grupy społecznej, o satysfakcjonujących relacjach z innymi i samorealizującą się.
Jednostka dobrze przystosowana jest:
- plastyczna w myśleniu,
- krytyczna wobec siebie,
- aktywna w rozwiązywaniu swoich problemów.
- NORMA TEORETYCZNA - stosowana gdy stan jednostki odnosi się do ogólnie przyjętych prawidłowości lub twierdzeń fizjologicznej lub psychologicznej działalności człowieka.
