Ostrokrzew paragwajski
Z Wikipedii
| Ostrokrzew paragwajski | |
 |
|
| Systematyka wg Reveala | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | Rosopsida |
| Rząd | ostrokrzewowce |
| Rodzina | ostrokrzewowate |
| Rodzaj | ostrokrzew |
| Gatunek | ostrokrzew paragwajski |
| Nazwa systematyczna | |
| Ilex paraguariensis A.St.-Hil. | |
| Mem.Mus.Parana9:351 1822 | |
| Synonimy | |
| Ilex mate St. Hil. | |
 Galeria zdjęć i grafik |
|
Ostrokrzew paragwajski (Ilex paraguariensis A.St.-Hil.) Yerba mate - hiszpańska nazwa potoczna) - gatunek drzewa z rodziny ostrokrzewowatych (Aquifoliaceae Bartl.). Występuje w stanie dzikim w Ameryce Południowej, między 12 a 33° szer. geogr. pd.
Nazwę (Ilex paraguarensis) tej roślinie nadał francuski botanik Auguste de Saint Hilaire w 1822 roku.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Wiecznie zielone drzewo dorastające nawet do 15 metrów wysokości, ale zwykle wysokość nie przekracza 6-8 metrów.
- Pień
- Kora biaława i gładka.
- Liście
- Zimozielone, odwrotnie podłużnie jajowate, z zewnątrz błyszczące, ząbkowane. Osiągają długość do 13 cm.
- Kwiaty
- Rośliny zmienne, zarówno jedno- jak i dwupienne. Kwiaty zawsze rozdzielnopłciowe, zebrane w pęczki w kątach liści, drobne, białe lub kremowe. Mają mały, 4-5-działkowy kielich, 4-płatkową koronę zrośniętą do połowy, 1 czterokomorowy słupek o bardzo krótkiej szyjce i 4 pręciki przyrośnięte do korony. Kwitnie od października do grudnia.
- Owoce
- Czerwony, czarny lub żółty mięsisty pestkowiec, podobny do jagody, o średnicy 5-7 mm.
[edytuj] Zastosowanie
- Sztuka kulinarna: w Ameryce Południowej ostrokrzew ma znaczenie podobne jak herbata w Europie. W celach spożywczych wykorzystywane są liście oraz gałązki w ustawowo określonych proporcjach do produkcji yerba mate. Dziko rosnący ostrokrzew ma aromatyczny, silny zapach i smak. Napar z tej rośliny, znany jako yerba mate (herbata paragwajska, mate) przyrządza się z pokruszonych, suchych (rzadziej świeżych), specjalnie spreparowanych liści oraz gałązek.
- Roślina uprawna: W ciągu roku z jednego drzewa można zebrać 65 - 85 funtów suszonych liści. Plony z jednego drzewa są zbierane co trzy lata, aby zapobiec "utracie mocy" rośliny.
- Historia uprawy : w XVII wieku przybyli do Paragwaju Jezuici założyli pierwsze większe plantacje.
- Roślina lecznicza: Indianie Guarani piją napar z liści ostrokrzewu paragwajskiego od czasów prekolumbijskich, aby oczyścić krew, wzmocnić włosy, zwiększyć odporność organizmu, zwalczyć zmęczenie i zredukować stres.
- Surowiec zielarski: liście, zawierają 0,9 - 1,8% kofeiny, do 9,3% taniny oraz witaminy.
- Działanie: napar działa pobudzająco, rozszerza naczynia krwionośne, pobudza pracę serca.
[edytuj] Ciekawostki
W różnych częściach świata ostrokrzew paragwajski służy ludziom do nawiązywania więzi o charakterze nieformalnym opartej na wspólnym rytualnym piciu herbaty yerba mate.
