Państwo (dialog)

Z Wikipedii

Państwo - to dzieło filozoficzno-polityczne filozofa greckiego Platona powstałe ok. 360 roku p.n.e., napisane w formie dialogu. Platon przedstawia w nim syntezę swoich poglądów na temat funkcjonowania społeczeństwa i ogólnie tego, co nazywa φιλοσοφία περὶ τὰ ἀνθρώπινα (philosophia peri ta anthropina) - "filozofią rzeczy ludzkich". Porusza szereg zagadnień dotyczących etyki, filozofii politycznej, epistemologii, ontologii i etyki medycyny. Można w tym dziele odnaleźć także zalążki idei, które dzisiaj nazwalibyśmy komunistycznymi oraz teorii ekonomicznej. Platon zadawał sobie w tym dialogu pytanie Co to jest sprawiedliwość?; poszukując idealnego wzorca państwa i sprawiedliwości. Oryginalny tytuł to Πολιτεία (Politeia).

Spis treści 1 Sceneria i przedstawione postacie 2 Przegląd treści dialogu 2.1 Prolog 2.2 Wprowadzenie 2.3 Część I: Pochodzenie i ustrój polis 2.4 Część II: Ucieleśnienie idei 2.5 Część III: Upadek polis 2.6 Zakończenie 2.7 Epilog

[edytuj] Sceneria i przedstawione postacie

Państwo jest najdłuższym platońskim dialogiem - składa się z 10 ksiąg oraz prologu i epilogu.

• Sokrates
• Glaukon, brat Platona
• Adejmantus, brat Platona
• i inne postacie

[edytuj] Przegląd treści dialogu

[edytuj] Prolog

• I a Zejście do Pireusu
• I b Cephalus. Sprawiedliwość wg starszego pokolenia
• I c Polemarchus. Sprawiedliwość wg średniego pokolenia
• I d Thrasymachus. Sprawiedliwość wg sofisty.

[edytuj] Wprowadzenie

• II Pytanie: Czy sprawiedliwość jest lepsza od niesprawiedliwości?

[edytuj] Część I: Pochodzenie i ustrój polis

• II a Pochodzenie polis
• II b Wykształcenie strażników
• III Ustrój polis
• IV Sprawiedliwość w polis

[edytuj] Część II: Ucieleśnienie idei

• V a Organiczna jedność polis i Greków
• V b Rządy filozofów
• VI Pomysł Agatona
• VII Wykształcenie filozofów

[edytuj] Część III: Upadek polis

• VIII a Timokracja
• VIII b Oligarchia
• VIII c Demokracja
• VIII c Tyrania

[edytuj] Zakończenie

• IX Odpowiedź: Sprawiedliwość jest lepsza od niesprawiedliwości

[edytuj] Epilog

• X a Odrzucenie sztuki mimetycznej
• X b Nieśmiertelność duszy
• X c Korzyści ze sprawiedliwości za życia
• X d Ocena czekająca po śmierci

Bertrand Russell wydziela trzy części Państwa Platona:

• Księgi I-V: część o utopii, przedstawianie idealnego społeczeństwa, próby definiowania sprawiedliwości;
• Księgi VI-VII: filozofowie ukazani jako idealni władcy takiego społeczeństwa, ta część tekstu koncentruje się na definiowaniu, czym filozof jest;
• Księgi VIII-X: dyskusja o kilku faktycznie istniejących formach rządów, ich złe i dobre strony.