Pantera śnieżna

Z Wikipedii

Pantera śnieżna
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	ssaki żyworodne
Szczep	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Rodzina	kotowate
Rodzaj	Uncia
Gatunek	pantera śnieżna
Nazwa systematyczna
Uncia uncia lub Panthera uncia
(Schreber, 1775)
Status ochronny
Kategoria zagrożenia (CzKGZ) EX EW CR EN VU NT LC Kategoria: zagrożony
Zasięg występowania
Systematyka w Wikispecies
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Irbis (pantera śnieżna) (Uncia uncia) lub (Panthera uncia) - ssak z rodziny kotowatych.

Klasyfikacja

Dla irbisa utworzono odrębny rodzaj, gdyż nie ryczy on tak głośno jak reszta wielkich kotów. Jego dźwięki są raczej podobne do pumich. Z pumą łączy go też cętkowany deseń futra młodych. Zajmuje więc w klasyfikacji raczej miejsce pośrednie miedzy małymi, a dużymi kotami.

Występowanie 

Żyje w Himalajach i na Wyżynie Tybetańskiej oraz środkowej Azji. Zamieszkuje stepy, lasy i góry do 6 000 m n.p.m. w lecie i ok. 600 m n.p.m. w zimie. Zwykle przebywa nad granicą lasu.

Tryb życia 

Aktywny w ciągu dnia oraz o zmierzchu; poza okresem godowym żyje samotnie; w poszukiwaniu zdobyczy przemierza terytorium łowieckie po stałych ścieżkach.

Jednostka społeczna

Pantera śnieżna należy do samotników. Czasem występuje parami.

Odżywianie

Górskie kopytne, jak koziorożce, markury, dziki, nachury, tary i piżmowce, a także świstaki, ptaki i inne niewielkie kręgowce; nierzadko zwierzęta domowe, np. drób i bydło.

Poruszanie

Jest bardzo czujna i ostrożna.

Rozmnażanie

Po ciąży trwającej 98-103 dni rodzi się dwoje do pięciu młodych. Z matką przebywają do 1 roku, dojrzałość płciową osiągają w wieku dwóch lat (w niewoli, na wolności zapewne później). Młode rodzą się w jaskiniach lub szczelinach skalnych, które są wyściełane mchem i sierścią matki.

Wygląd

Ma krępe, dość krótkie łapy i długi, gruby ogon. Głowa i tułów mierzą 75-140 cm, ogon 70-100 cm. Irbis waży 35-70 kg. Na białokremowej lub szarawej na grzbiecie i białej na brzuchu sierści widnieją czarne lub ciemnobrunatne rozetki i plamy. Długie i gęste futro doskonale kamufluje zwierzę.

Inne

Żyje w niewoli 16-18 lat. To jeden z najsłabiej poznanych gatunków. Śpi zwinięty w kłębek. Potrafi skakać na odległość do 15 m, przy czym długi ogon służy mu jako ster.

Ochrona

Na wolności żyje tylko 4 500-7 000 irbisów, w ogrodach zoologicznych 200. Główne zagrożenia stanowi rozproszenie populacji (utrudnia to zmienność genetyczną), lokalny handel futrami tych zwierząt oraz wykorzystywanie ich kości w chińskiej medycynie. Gatunek znajduje się na liście IUCN. Chroni go też CITES.