Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gorlicach
Z Wikipedii
Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gorlicach | |
Wyznanie | Kościół rzymskokatolicki |
Archidiecezja | Archidiecezja przemyska |
Diecezja | Diecezja rzeszowska |
Dekanat | Dekanat Gorlice |
Miejscowość | Gorlice |
Adres | Plac Kościelny 1 38-300 Gorlice |
Telefon | (0-18)353 76 30 |
Proboszcz | ks. Stanisław Górski |
Duszpasterze | ks. Stanisław Gąsior ks. Julian Jarząb ks. Jacek Kędzior ks. Krzysztof Knapik ks. Marian Płonka ks. Piotr Stefański ks. Ryszard Tokarz ks. Andrzej Więckowski |
Odpusty parafialne | I niedziela Wielkiego Postu, 8 maja, 8 września, 8 grudnia |
Wieczysta Adoracja | dni powszednie 8.30-18.00 |
Nabożeństwa • dni powszednie • niedziele i święta |
6.00, 6.30, 7.00, 8.00, 18.00 6.00, 7.00, 8.30, 10.00, 11.30, 13.00, 16.00 (poza wakacjami), 18.00, 20.00 (w wakacje) |
Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gorlicach - parafia znajdująca się w diecezji rzeszowskiej w dekanacie gorlickim.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Parafia powstała w XIV w. Pierwsza pisemna wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1411 r. Pierwszą parafialną świątynią był piętnastowieczny drewniany kościółek św. Mikołaja, rozebrany około roku 1830. W latach 1550-1628 ówczesny kościół parafialny został zamieniony na zbór protestancki. Katolicy otrzymali świątynię z powrotem na podstawie decyzji Trybunału Koronnego. Podczas potopu szwedzkiego kościół spalono. Około roku 1630 rolę kościoła parafialnego przejęła nowa świątynia. Została ona wzniesiona w stylu gotyckim na cyplu pagórka usytuowanego na wschód od dzisiejszego rynku. Około 1730 wzniesiono obok kościoła kaplicę, zwaną "Więzieniem Chrystusa". W latach 1779 i 1874 kościół trawiły pożary miasta. Po pierwszym z nich odbudowano go w nowej formie, dobudowując nawy boczne. W konsekwencji uszkodzeń powstałych podczas drugiego, podjęto decyzję o całkowitej rozbiórce światyni. Obecny kościół pw. Narodzenia NMP powstał w latach 1885-1892 w stylu neorenesansowym. Autorem projektu był o. Franciszek Pavoni, włoski zakonnik, przełożony dominikanów w Krakowie. W roku 1915 świątynia uległa poważnym zniszczeniom w wyniku działań wojennych. Odbudowano ją w latach 1921-1931. W latach 2000-2003 miała miejsce renowacja kościoła.
[edytuj] Figura Pana Jezusa w Więzieniu
W bocznej nawie kościoła znajduje się naturalnych rozmiarów (164 cm wysokości) figura przedstawiająca Chrystusa Ubiczowanego. Ta barokowa figura jest wykonana w drewnie i przedstawia postać ubiczowanego Chrystusa przywiązanego do słupa. Nie wiadomo kto był jej twórcą, przyjmuje się że powstała w połowie XVII wieku. Pierwotnie miejscem kultu była murowana, kryta gontem kaplica, tzw. "Więzienie Chrystusa" ("Carceris Christi"). Była ona zlokalizowana w południowej części przykościelnego cmentarza. W górnej części tej dwupoziomowej budowli znajdował się ołtarz z obrazem przedstawiającym zdjęcie Chrystusa z krzyża, podczas gdy w dolnej stała figura Chrystusa Ubiczowanego oraz ołtarz Matki Bożej Bolesnej. Kaplica kilkakrotnie, m.in. po pożarach starego kościoła i budowie nowego, pełniła rolę świątyni parafialnej. Podczas pierwszej wojny światowej górna część została znacznie uszkodzona. Dlatego też, po odbudowaniu świątyni, w roku 1925 przeniesiono do niej figurę i umieszczono w nawie północnej. Kaplica została rozebrana, a jej dolna część zasypana ziemią. W 1961 figurę poddano renowacji. W 1963 umieszczono ją na stałe w ołtarzu między nawą główną i północną, który został wybudowany specjalnie w tym celu. Poświęcenia ołtarza dokonał 7 marca 1963 biskup tarnowski Jerzy Ablewicz. Wyrazem kultu figury Chrystusa Ubiczowanego są msze odprawiane w każdy trzeci wtorek miesiąca przy ołtarzu Pana Jezusa w Więzieniu oraz odpust parafialny obchodzony w pierwszą niedzielę Wielkiego Postu.
[edytuj] Przynależność administracyjna
- do 1786 - diecezja krakowska
- od ? do 1925 - diecezja przemyska
- 1925-1992 - diecezja tarnowska
- od 1992 - diecezja rzeszowska
[edytuj] Bibliografia
- ks. Jan Wilk, Kościół parafialny w Gorlicach, wydanie II, Gorlice, Galeria Sztuki - Dwór Karwacjanów, 2000 ISBN 83-909428-6-0
- ks. Andrzej Motyka, Sanktuaria diecezji rzeszowskiej, Rzeszów, Poligrafia Wyższego Seminarium Duchownego w Rzeszowie, 2001 ISBN 83-88120-39-5
- ks. Sławomir Zych, Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gorlicach. Zarys dziejów do 1772 roku, Kolbuszowa, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Kolbuszowej, 2008 ISBN 978-83-60944-03-5