Pijawki
Z Wikipedii
| Pijawki | |
 Pijawka lekarska Hirudo medicinalis |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | pierścienice |
| Gromada | siodełkowce |
| Podgromada | pijawki |
| Nazwa systematyczna | |
| Hirudinea | |
| Lamarck, 1818 | |
 Systematyka w Wikispecies |
|
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
Pijawki (Hirudinea) - podgromada zwierząt wodnych z typu pierścienic, o ciele wydłużonym, robakowatym, wyraźnie segmentowanym. Liczba segmentów jest cechą gatunkową. W wodzie pływają falistymi ruchami; po lądzie, po dnie zbiornika lub podwodnych roślinach kroczą ruchem podobnym do ruchu gąsienic motyli miernikowców.
Ciało spłaszczone grzbietobrzusznie, długości od kilku milimetrów do 20 cm, zwężające się ku końcom, zakończone jedną lub dwiema przyssawkami. Należy zwrócić uwagę, że przyssawki nie służą do wysysania krwi. Do ssania pijawki używają silnie umięśnionej gardzieli i przełyku. Przyssawki ciała (każda wyposażona od 80 od 90 malutkich ostrzy) służą pijawkom wyłącznie do wbicia się pod skórę ofiary lub przytwierdzenia się do podłoża.
Pijawki mogą żyć w wodach słodkich i słonych, preferują wody stojące. Nieliczne żyją na lądzie, w ściółce lasów strefy tropikalnej (np. pijawka cejlońska Haemadipsa ceylonica). Duża część pijawek to gatunki pasożytnicze, odżywiające się płynami ustrojowymi swych żywicieli – kręgowców, ślimaków i in. Pijawki pasożytujące na rybach bywają szkodnikami hodowli ryb.
Obupłciowe, z zaplemnieniem krzyżowym.
Nie mają układu oddechowego. Tlen z atmosfery lub z wody wchłaniają całą powierzchnią ciała.
W środkowej części układu pokarmowego, przed żołądkiem, znajduje się wole, mające w ścianach 11 dodatkowych uchyłków, powiększających jego pojemność. Wraz z odpowiednimi mechanizmami biochemicznego konserwowania zawartości (m.in. wydzielanie hirudyny) pozwala ono pijawkom najadać się "na zapas". Dzięki temu niektórym z nich, np. pijawce lekarskiej, wystarczy "upolować" żywiciela tylko dwa razy do roku.
[edytuj] Systematyka
W gromadzie pijawek wyróżnia się rzędy:
- pijawki szczeciowe (Acanthobdellida)
- pijawki ryjkowe (Rhynchobdellida)
oraz Arhynchobdellida (pijawki bezryjkowe), do którego zaliczane są rodziny wcześniej klasyfikowane w rzędach:
- pijawki szczękowe (Gnathobdellida)
- pijawki gardzielowe (Pharyngobdellida)
Pijawki były kiedyś bezpiecznym "narzędziem" do puszczania krwi. Obecnie medycyna naturalna wraca do tej metody w niektórych schorzeniach (hirudoterapia). Jest to jednak metoda obarczona ryzykiem, ze względu na możliwość przenoszenia chorób (np. tężca) i pasożytów przez pijawkę. W medycynie konwencjonalnej również stosuje się pijawki w schorzeniach układu krążenia, obrzękach limfatycznych i nie niesie to ryzyka żadnego zakażenia, ponieważ pijawki te hodowane są w sterylnych warunkach.
W Polsce występuje 29 z ogólnej liczby ok. 500 gatunków pijawek.
