Pomnik Braterstwa Broni
Z Wikipedii
Pomnik Braterstwa Broni jest pierwszym pomnikiem powstałym po II wojnie światowej w Warszawie. Zlokalizowany jest na Placu Wileńskim na Pradze Północ na rogu Al. Solidarności i ul. Targowej. Odsłonięty został 18 września 1945 przed ówczesną siedzibą Rządu mieszczącą się w przedwojennym budynku Dyrekcji Kolei Państwowych[1]. Pomnik ten przez warszawiaków jest określany jako Pomnik czterech śpiących, trzech walczących lub w skrócie Pomnik czterech śpiących.
[edytuj] Historia
Pomnik poświęcony polsko-radzieckiemu braterstwu broni został odsłonięty 18 września 1945 na warszawskiej Pradze. Pomnik zaprojektował A. Nieńko, a wykonali Stanisław Sikora, Stefan Momot, Józef Trenarowski, Józef Gazy i Bohdan Lachert (wg J. Kasprzyckiego S. Sikora, J. Trenarowski, J. Ślusarczyk, S. Momot, M. Kuriata[1]). Początkowo rzeźby były gipsowanymi odlewami, pomalowane farbą imitującą brąz.
Dopiero w 1947 zastąpiono je odlewami z brązu. Odlewy wykonane zostały z metali uzyskanych z przetopienia niemieckiej amunicji zdobytej w Berlinie[1]. W latach 1960-61 dokonano renowacji pomnika i jego przebudowy przez Zespoły Pracowni Plastycznych - wymieniono prowizoryczne okładziny na bloki jasnego piaskowca i odnowiono rzeźby[1].
Na cokole z czerwonego trawertynu, przeznaczonym pierwotnie dla projektowanego przed wojną pomnika księdza Ignacego Skorupki[2] [3], został umieszczony napis w językach polskim i rosyjskim "Chwała bohaterom Armii Radzieckiej, towarzyszom broni, którzy oddali swe życie za wolność i niepodległość narodu polskiego Pomnik ten wznieśli mieszkańcy Warszawy 1945". W 1967, w związku z przebudową skrzyżowania ul. Targowej z al. "Solidarności" (wówczas Karola Świerczewskiego) pomnik przesunięto[1] 8 metrów na wschód.
W 1992 pomnik miał zostać zdemontowany jako relikt poprzedniego ustroju, ale został wybroniony przez rzeźbiarza Stefana Momota, który wtedy przyznał się do autorstwa rzeźby[4].
W styczniu 2007 po raz kolejny pojawił się pomysł przeniesienia pomnika w inne miejsce i zbudowania na jego miejscu przystanku tramwajowego[5][6].
[edytuj] Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Jerzy Kasprzycki: Warszawa-Praga. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1980.
- ↑ Róże arcybiskupa Głódzia[1]
- ↑ Śmierć jak płomień wolności[2]
- ↑ http://miasta.gazeta.pl/warszawa/1,34887,3839442.html
- ↑ http://ww2.tvp.pl/4066,20070128451746.strona
- ↑ http://miasta.gazeta.pl/warszawa/1,34887,3842243.html