Popol Vuh (księga)
Z Wikipedii
Nic nie było dookoła, nic nie czyniło hałasu; nic się nie poruszało ani nie przesuwało, ani nie wydawało dźwięku na niebie. [...] Istniał tylko bezruch i cisza w ciemnościach, w nocy. Tylko Stwórca, Twórca, Tepeu, Gucumatz, Rodzice znajdowali się w wodzie otoczeni jasnością. [...] Tak zatem istniało niebo i również Serce Nieba, takie jest bowiem imię Boga i tak on się zowie. Pierwszy ma na imię Caculhá Huracán. Drugi to Chipí-Caculhá. Trzeciego nazywają Raxa-Caculhá. Ci trzej są Sercem Nieba. [...] Wówczas spotkali się Tepeu i Gucumatz; wówczas radzili nad życiem i jasnością... [...] Niechaj się stanie! Niech wypełni się pustka! Niechaj cofnie się woda i odsłoni [przestrzeń], niech wynurzy się ziemia i niech okrzepnie! - tak powiedzieli. [...] Tak rzekli i stworzyli ziemię. Tak zaprawdę dokonało się stworzenie ziemi. - Ziemia ! - wymówili, i w jednej chwili się stała. |
Popol Vuh - Księga Rady Narodu Quiché [1] |
Popol Vuh (Popol Wuj, dosł. Księga Wspólnoty, Księga Rady), znana także jako Rękopis z Chichicastenango, to święta księga narodu Quiché, należącego do cywilizacji Majów i zamieszkującego tereny dzisiejszej Gwatemali.
Księga została napisana między 1554 a 1558 przez jednego, lub więcej anonimowych autorów. Będąca bezcennym zabytkiem literatury prekolumbijskiej Popol Vuh to poetycka opowieść, zawierająca zarówno elementy historii, jak i mitologii narodu Quiché. Oprócz mitu o stworzeniu świata i rodzaju ludzkiego przez bogów, znaleźć można w Popol Vuh opowieści o królestwie Quiché i podboju hiszpańskim oraz zebrane ustne relacje, dotyczące tradycji przodków.
Popol Vuh została odkryta dopiero w 1701 przez hiszpańskiego dominikanina Francisco Ximeneza, proboszcza w Chichicastenango. Ximenez wykonał transkrypcję tekstu oraz przetłumaczył go na język hiszpański; oryginał zwrócił Indianom Quiché. Pierwsze, zawierające wiele błędów wydanie księgi było dziełem Carla Scherzera, austriackiego etnologa, który w 1856 opublikował w Wiedniu zarówno oryginał, jak i hiszpańskie tłumaczenie Ximeneza. W 1861 opat Charles Etienne Brasseur de Bourbourg tłumaczy i publikuje Popol Vuh w Paryżu, ta wersja zawiera tekst oryginalny, doskonałe francuskie tłumaczenie oraz obszerne komentarze i przypisy. Tłumaczenia Ximeneza i Brasseura stały się podstawą większości współczesnych wydań Popol Vuh.
W Polsce Popol Vuh ukazała się w 1980 nakładem PIW, w tłumaczeniu Haliny Czarnockiej i Carlosa Marrodána Casasa.
[edytuj] Źródła
- ↑ Fragmenty tekstu w tłumaczeniu Haliny Czarnockiej i Carlosa Marrodána Casasa pochodzą z książki Popol Vuh - Księga Rady Narodu Quiché, PIW, Warszawa, 1980 .
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Księga Popol Vuh w języku angielskim (ang.)
- Księga Popol Vuh w języku hiszpańskim (hiszp.)
- Museo Popol Vuh, Guatemala City (ang.)
- Ilustracje Diego Rivery do niepublikowanego przekładu Popol Vuh i inne dokumenty z dziejów Ameryki (ang.)
- Katarzyna Wilk - Pismo i książka w okresie prekolumbijskim (pol.)