Profesor Moriarty
Z Wikipedii
rys. Signeya Pageta
koniec XIX w.
James Moriarty (Profesor Moriarty) – fikcyjna postać z twórczości Artura Conana Doylea, profesor, wybitny matematyk i geniusz zła, nazywany przez autora Napoleonem zbrodni.
Wzmiankowany prawie we wszystkich powieściach i opowiadaniach o Sherlocku Holmesie. Owiany zawsze nimbem tajemniczości, szczegółowe informacje o nim pojawiają się nielicznie w różnych utworach.
Pochodził prawdopodobnie z niezamożnej rodziny z zachodniej Anglii. Jego młodszy brat był zawiadowcą małej stacji kolejowej, drugi z braci, prawdopodobnie również James, pułkownikiem armii brytyjskiej. Conan Doyle przypisuje profesorowi dziedziczne skłonności do przestępstwa, nie wspominając przy tym dokładniej o jego zbrodniczych przodkach. Od wczesnej młodości objawiał zdolności matematyczne. W wieku 22 lat opublikował traktat matematyczny na temat dwumianu Newtona ( A Treatise on the Binomial Theorem) , który przyniósł mu europejską sławę. W wieku 30 lat był profesorem jednego z mniejszych brytyjskich uniwersytetów.
Porzuciwszy karierę naukową stanął na czele zorganizowanej grupy przestępczej, zajmującej się m.in. morderstwami i rabunkami na zlecenie. Dzięki wybitnemu umysłowi potrafił zapewnić bezkarność przestępczemu procederowi. Wiele popełnionych przez jego organizację zbrodni pozostawało niewykryte, lub uznane przez policję za nieszczęśliwe wypadki. Jedynie Sherlokowi Holmesowi udało się ujawnić tajemnicę jego gangu. W wielu utworach pojawia się motyw walki wielkiego detektywa z Napoleonem zbrodni. Dwa razy dochodzi do bezpośredniego spotkania postaci. Pierwsze spotkanie ma charakter wrogiej, ale eleganckiej dyskusji dwóch dżentelmenów. Podczas drugiego spotkania (opowiadanie Ostania zagadka), profesor razem z swym antagonistą, Sherlockiem Holmesem, po bójce spadają z wodospadu Reichenbach w Szwajcarii. Protesty czytelników skłoniły autora do zmiany zamierzeń i w kolejnych utworach okazało się, że było to jedynie usiłowanie zabójstwa.
Postać prof. Moriarty stała się swego rodzaju ikoną genialnego przestępcy. Występuje w wielu utworach literackich, komiksach, filmach, grach komputerowych, często nie mających żadnego innego związku z twórczością Conan Doyle'a. Występuje m.in. w filmie i komiksie Liga Niezwykłych Dżentelmenów, w serialu Star Trek (jako komputerowa symulacja) , w filmach rysunkowych Walta Disneya, serialu animowanym Futurama. Zwłoki profesora Moriatego pojawiają się nieoczekiwanie jako żart autorów gry w fabule Diccuric, dodatku do gry komputerowej Gothic.
