Przeczno (województwo kujawsko-pomorskie)

Z Wikipedii


Przeczno
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	toruński
Gmina	Łubianka
Sołtys	Tadeusz Gendek
Położenie	53° 09' 02'' N 18° 28' 37'' E
Liczba mieszkańców (2003) • liczba ludności	267
Strefa numeracyjna (do 2005)	56
Tablice rejestracyjne	CTR
Położenie na mapie Polski Przeczno
Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Przeczno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Łubianka.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie toruńskim.

[edytuj] Historia

Badania archeologiczne potwierdzają zamieszkanie terenów wokół Przeczna już 2-3 tysięce lat p.n.e.. Najstarszy zachowany dokument w którym pojawia się nazwa wioski pochodzi z 1251, użyto w nim nazwy Hiesmoot. W 1570 używano nazwy Przesmno. Zachowały się ślady zniszczenia przez Prusów gródka w Przecznie, podobnie jak i zamku bierzgłowskiego w 1266. Obwarowania wzmocniono i już w oblężeniu w 1277 Przeczno nie zostało zdobyte. W tym okresie rozpoczęto budowę kamiennego kościoła w Przecznie. Brak prac archeologicznych w samym kościele uniemożliwia określenie dokładniejszych dat związanych z budową. Podczas ostatnich prac przy więźbie dachowej odkryto belki pochodzące z drzew ściętych w roku 1280 i 1312. Za najpóźniejszą datę ukończenia budowy świątyni można więc przyjąć umownie rok 1315.

[edytuj] Zabytki

Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego

Gotycki kościół gotycki parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z przełomu XIII i XIV w., ukończony około 1315 r. Jednonawowy z trójbocznie zamkniętym prezbiterium i wieżą od zachodu. Wyposażenie wnętrza barokowe. Ołarz główny z ok. 1700 r., z manierystycznym obrazem Ukrzyżowania z przełomu XVI i XVII w. Ołtarze boczne z ok. 1700 r., Chór muzyczny z ok. połowy XVII w., na nim późnobarokowe organy z końca XVIII w. Ława kolatorska i konfesjonały z drugiej połowy XVII w., feretrony z XVIII-XIX w.

Kapliczka św. Rozalii

Kapliczka św. Rozalii znajdująca się w lesie na zachód od drogi Toruń-Chełmno. Wewnątrz kapliczki znajduje się, widoczny przez przebite otwory – pień drzewa. Z kapliczką związana jest legenda dotycząca epidemii cholery, która nawiedziła Przeczno w 1. połowie XVIII wieku. Z mieszkańców tej wioski ocalał tylko jeden człowiek – Józef Szmania. Dochodząc do zdrowia szukał w okolicy wody. Tak trafił do lasu, gdzie opadł z sił. Wówczas ukazała mu się święta Rozalia, wskazując miejsce, gdzie znajduje się źródełko. Poleciła również, aby na pniu dębu wyciąć jej oblicze. Faktem jest, że jako jedyny przeżył epidemię, zaś według archiwów i przekazów ustnych choroba już więcej nie nawiedziła Przeczna, mimo że w sąsiednich wioskach pochłaniała liczne ofiary. Mieszkańcy Przeczna przypisywali ten fakt wstawiennictwu i opiece św. Rozalii (która wspólnie ze św. Rochem była patronką wzywaną w czasie epidemii). Powszechnie czerpano „cudowną” wodę ze źródła. W 2. połowie XIX wieku obmurowano pień dębu w formie kapliczki w której znalazły się figury św. Rozalii i św. Rocha. W 1905 r. kapliczka staraniem proboszcza Lisińskiego z Biskupic i mieszkańców została odnowiona. W latach 30. parafialny oddział Akcji Katolickiej ożywił kult św. Rozalii organizując przy niej odpusty parafialne. Zniszczona w czasie II wojny światowej kapliczka została odbudowana w 1979 r. Nowa figura św. Rozalii i ożywienie kultu, zwłaszcza w dniu jej święta 4 września, nastąpiło w ostatnich 10 latach. Obecnie miejsce to jest odwiedzane przez mieszkańców Przeczna i okolic.