Ratusz w Stargardzie Szczecińskim

Z Wikipedii

Ratusz miejski nr rej. 540 z 22.12.1969
Ratusz miejski
Miejsce	Stargard Szczeciński Polska
Styl architektoniczny	gotyk, potem renesans
Ważniejsze przebudowy	1569
Zniszczono	1945

Fasada frontowa ratusza, ok. 1930

Ratusz należy do najstarszych i najpiękniejszych zabytków w Stargardzie

[edytuj] Historia

Pierwszą budowlą wzniesioną na miejscu dzisiejszego ratusza była hala zwana Domem Kupieckim (1250-1280). Budowla była parterowa, murowana, wielkością odpowiadająca zarysowi murów ratusza. Z czasem zaczęły się tam odbywać posiedzenia ławników miejskich. Przy końcu XIV w. dom kupiecki został całkowicie przebudowany, stając się siedzibą władz miejskich i patrycjatu kupieckiego.

W przebudowanym ratuszu na parterze nadal mieściła się hala targowa i karcer, a na I piętrze biuro burmistrza, kancelaria, sala posiedzeń rajców, sala sądowa i skarbiec. Piwnice wykorzystywane były jako magazyny dla przyjezdnych kupców. W okresie świąt hala parteru była miejscem zabaw dla mieszczan. Wielki pożar w 1540 zniszczył ponad 100 budynków, w tym ratusz, odbudowa nastąpiła w po 29 latach. W swoich dziejach ratusz ulegał jeszcze kilku pożarom. Najpierw w czasie wojen szwedzkich w XVII w., kiedy to spłonęło bezcenne archiwum miejskie i ponownie w czasie II wojny światowej, tj. w 1945, wraz z całą Starówką. Odbudowę rozpoczęto od zabezpieczenia ruin, całość prac trwała od 1948 do 1961.

W czerwcu 2000 r. na frontowym szczycie zamontowany został sześćdziesięciokilogramowy zegar. Wydzwania on pełne i połówkowe godziny. Zegar jest zsynchronizowany z wzorcem atomowym znajdującym się we Frankfurcie n. Menem, za pomocą fal radiowych, bez potrzeby regulacji. Codziennie o godz. 12 z ratusza rozlega się hejnał autorstwa Waldemara Cieślaka.

Ratusz, oprócz siedziby Rady Miejskiej i wydziałów UM, mieści Towarzystwo Przyjaciół Stargardu oraz komendę hufca Stargard, które ulokowały się w pomieszczeniach piwnicznych.

[edytuj] Architektura

W wyniku przebudowy powstał pierwotny ratusz, będący budowlą jednopiętrową, o schodkowych szczytach dekorowanych blendami i o ostrołukowych oknach. Fasadę frontową tworzył szczyt od strony zachodniej. Budynek przykrywał dach dwuspadowy z rzędami okienek oświetlających użytkowe poddasze. Podczas rekonstrukcji w 1569 po pożarze wprowadzono bogate dekoracje maswerkowe szczytów, zmieniono kształt i wielkość okien. Nowy wystrój ratusza musiał zyskać uznanie mieszczan, gdyż w krótkim czasie powstały dwie inne kamienice z podobnymi dekoracjami szczytów. Zniszczony po II wojnie światowej ratusz odbudowano na podstawie rysunków i zdjęć, przywracając stan dekoracji z końca XIX w. Zlikwidowano wejście od strony wschodniej, zmieniono kształt okien, cały budynek otynkowano, a wnętrza przystosowano do potrzeb administracyjnych siedziby władz miasta.