Receptory muskarynowe

Z Wikipedii

Receptory muskarynowe - grupa receptorów metabotropowych zlokalizowanych na błonach komórkowych, których pobudzenie w organizmie przez acetylocholinę wiąże się z aktywacją białka G i fosforylacją GDP do GTP.

Spis treści 1 Budowa 2 Typy receptorów muskarynowych 3 Różnice w mechanizmach działania między typami receptorów 4 Efekt działania 5 Agoniści i antagoniści 6 Bibliografia

[edytuj] Budowa

Każdy receptor muskarynowy zbudowany jest z pojedynczego hydrofobowych białek, które posiadają 7 odcinków śródbłonowych o strukturze α-helisy. Acetylocholina przyłącza się do zewnątrzkomórkowych części białka powodując zmianę jego konformacji. Dzięki temu do drugiej i trzeciej pętli wewnątrzkomórkowej może przyłączyć się białko G, które aktywując się w ten sposób doprowadza do powstania z GDP GTP, które związane z podjednostką α białka G tworzy aktywny kompleks aktywujący przekaźniki drugiego rzędu.

[edytuj] Typy receptorów muskarynowych

Dotychczas zidentyfikowano pięć typów receptorów muskarynowych:

• M₁ - znajduje się głównie w komórkach ośrodkowego układu nerwowego a także neuronach obwodowego układu nerwowego i komórkach okładzinowych żołądka
• M₂ - występuje w mięśniu sercowym a także w zakończeniach presynaptycznych układu nerwowego obwodowego i ośrodkowego.
• M₃ - występują na komórkach gruczołowych oraz mięśniówce gładkiej narządów wewnętrznych oraz naczyń krwionośnych
• M₄ - znajdują się w ośrodkowym układzie nerwowym, odpowiadają czynnościowo receptorom M₂
• M₅ - znajdują się w ośrodkowym układzie nerwowym, odpowiadają czynnościowo receptorom M₃

[edytuj] Różnice w mechanizmach działania między typami receptorów

Pod względem działania receptory można podzielić na dwie gupy:

• M₁, M₃ i M₅ aktywują typ G_q białka G. Uwolnione w wyniku hydrolizy podjednostki βγ białka G aktywuje fosfolipazę C, która rozkłada difosforan fosfatydyloinozytolu (PIP₂) na trifosforan inozytolu (IP₃) i diacyloglicerol (DAG). IP₃ uwalnia zarówno wewnatrzkomórkowe zasoby wapnia jak i otwiera receptory wapniowe w błonie komórkowej prowadząc do wzrostu stężenia Ca²⁺ w cytoplazmie. W komórkach mięśniowych wywołuje to skurcz. Natomiast DAG aktywuję kinazę C wyzwalając kaskadę aktywującą szereg białek.
• M₂ i M₄ - aktywują one białka typu Gi, które hamują aktywność cyklazy adenylanowej. Spadek cAMP powoduje zwiększenie przewodzenia przez kanały K⁺. Zwiększenie stężenia potasu hamuje przewodnictwo przez kanały wapniowe zależne od potencjału. Pobudzenie receptorów muskarynowych może również aktywować kaskadę przemian kwasu arachidonowego oraz aktywować cyklazę guanylową.

[edytuj] Efekt działania

• M₁ - depolaryzacja w zwojach układu autonomicznego i pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego (przypuszczalny wpływ na procesy zapamiętywania), skurcz mięśni gładkich przewodu pokarmowego oraz wzrost wydzielania soku żołądkowego
• M₂ - skrócenie trwania potencjału czynnościowego oraz ujemny efekt dromotropowy (zwolnienie przewodzenia)
• M₃ - zwiększenie wydzielania gruczołów takich jak ślinianki gruczołów potowych czy oskrzelowych, skurcz mięśni gładkich przy równoczesnym wzroscie wydzielania podtlenku azotu, który w efekcie powoduje rozszerzenie naczyń.

Rola receptorów M₄ i M₅ jest niepewna.

[edytuj] Agoniści i antagoniści

Naturalnym agonistą wszystkich receptorów muskarynowych jest acetylocholina. Ponadto stwierdzono, że pewne substancje egzogenne mogą działać zarówno jak agoniści jak i antagoniści na poszczególne typy receptorów:

Typ	Agonisci	Antagonisci
M1	oksotremoryna cerwimelina arekolina	atropina pirenzepina dicyklomina
M2	arekolina	atropina gallamina
M3	arekolina pilokarpina	atropina tiotropium

[edytuj] Bibliografia

• Wojciech Kostowski (red.), Farmakologia. Podtawy farmakologi, Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy wyd. II poprawione, Warszawa 2001, Wydawnictwo Lekarskie PZWL ISBN 83-200-2504-4