Roman Artymowski

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.

Roman Artymowski (ur. 11 sierpnia 1919 we Lwowie, zm. 3 lutego 1993 w Łowiczu) – polski malarz, grafik i pedagog, jeden z przedstawicieli abstrakcjonizmu w polskiej sztuki powojennej.

[edytuj] Życiorys

Roman Artymowski urodził się 11 sierpnia w 1919 r. we Lwowie jako syn Włodzimierza i Celestyny z Prydów. W roku 1939 zdał maturę w nowosądeckim liceum. Następnie w latach 1939-1945 walczył w oddziałach ZWZ podczas II Wojny Światowej, a potem w Armii Krajowej na terenie województwa krakowskiego i kieleckiego. Od lipca 1944 był zwiadowcą samodzielnego batalionu partyzantów "Skała". W tym okresie Artymowski interesował się poezją. Jako członek krakowskiej grupy poetyckiej "Inaczej" publikował swe wiersze w wydawanej przez nią jednodniówce^[1]. W roku 1940 Przystąpił do egzaminów wstępnych na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie i został do niej przyjęty. W 1945 r. Rozpoczął studia na ASP w Krakowie. Jego nauczycielami byli Eugeniusz Eibisch (malarstwo), Andrzej Jurkiewicz, Konrad Srzednicki (grafika) i Czesław Rzepiński (rysunek). W 1947 r. Rozpoczął współpracę z "Przeglądem Artystycznym" jako autor recenzji z wystaw. Wraz z innymi studentami ASP w Krakowie i Warszawie na zaproszenie Międzynarodowego Związku Studentów odwiedził Holandię. Podczas studiów był członkiem, zorganizowanej wokół Andrzeja Wróblewskiego, Grupy Samokształceniowej Związku Akademickiej Młodzieży Polskiej. W październiku (23-25) roku 1949 po raz pierwszy wystawił swe prace, miało to miejsce podczas Międzyszkolnego Popisu Państwowych Wyższych Szkół Artystycznych w Poznaniu. Artymowski zakończył studia dyplomem w pracowni prof. E. Eibischa na ASP w Krakowie. Zawarł związek małżeński z dziennikarką Zofią Karaś. W latach 1950-1952 pracował na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie jako starszy asystent prof. E. Eibischa na Wydziale Malarstwa. Po reorganizacji "Przeglądu Artystycznego" i objęciu funkcji redaktora naczelnego przez Mieczysława Porębskiego w roku 1952, Artymowski został redaktorem technicznym pisma. Ożenił się powtórnie; jego żoną została Zofia z Bochenków. Na świat przyszedł syn Jan Daniel. W latach 1952-1959 pracował jako redaktor graficzny czasopisma "Świat". Następnie w latach 1953-1956 wraz z innymi artystami starszego i młodego pokolenia, Artymowski wziął udział w wykonaniu polichromii odbudowanych kamienic Rynku Starego i Nowego Miasta w Warszawie. Jego dziełem są polichromie kamienic Rynku Starego oraz kamienicy przy ul. Kościelnej 7/9, sgrafitto domu przy ul. Nowomiejskiej 4/6/8 i mozaika budynku przy ul. Mostowej. Za wkład w realizację polichromii Rynku Starego Miasta, Artymowski wraz z innymi twórcami otrzymał w r. 1953 Nagrodę Państwową II Stopnia. W roku 1955 odbył podróż do Danii. W 1957 r. Po objęciu stanowiska redaktora naczelnego "Przeglądu Artystycznego" przez Aleksandra Wojciechowskiego, Artymowski wszedł w skład Zespołu Redakcyjnego zreformowanego pisma. Współpraca ta trwała aż do rozwiązania "Przeglądu Artystycznego" w r. 1960. Wiosną 1957 Artymowski odbył podróż do Jugosławii, w związku z organizowaną tam wystawą współczesnego malarstwa polskiego. W roku 1958 Roman Artymowski odbył kolejne podróże; odwiedził kraje arabskie oraz Włochy"

„Natomiast uważam, że najbardziej istotne momenty mego życia odnajduję w licznych podróżach i
 wędrówkach, kiedy to zmieniające się pejzaże – ziemia i niebo, o różnych kolorytach, wyrafinowanej
 fakturze, o zmiennym, a tak różnorodnym nastroju i wszechobecnym świetle,
 wpisywały się we mnie; zapadały na całe lata, jako świadkowie moich następnych przygód malarskich.”

Od roku 1958 przez 1 rok współpracował jako recenzent z czasopismem "Polish Perspective" 28 lutego 1959 r. w galerii Krzywe Koło otwarto pierwszą wystawę indywidualną Artymowskiego. Twórca zaprezentował prace, które powstały pod wpływem podróży do Włoch. Obrazy zyskały przychylność krytyków, wśród nich prof. Jana Białostockiego, który docenił w nich "poetycką wymowę wyobraźni". W czerwcu artysta po raz pierwszy wyjechał do Bagdadu. Jego zadaniem była organizacja wystawy polskiej sztuki współczesnej. W latach 1959-1960 przebywa w Iraku, wykładając grafikę artystyczną i poligrafię w Instytucie Sztuk Pięknych i w Tahreer College w Bagdadzie. Prace jego studentów pokazano na Festiwalu Artystycznym w Bagdadzie. W tym czasie Artymowski zwrócił szczególną uwagę na malarstwo akwarelowe, które potem miało się stać jego ulubionym medium. Między 1960-1969 był kierownikiem artystycznym pisma 'The Polish Review". W roku 1961 odbyła się druga wystawa indywidualna Artymowskiego, tym razem w Galerii Sztuki ZPAP (MDM) w Warszawie, na której pokazał akwarele z lat 1958-1961. W latach 1962-1967 pracuje na stanowisku kierownika Katedry Grafiki Warsztatowej w nowo powstałej Akademii Sztuk Pięknych w Bagdadzie. W roku 1963 jego praca pedagogiczna została uhonorowana medalem Irackiego Związku Nauczycieli. W czasie pobytu w Iraku Artymowski był członkiem Iraqi Artists Association. W 1964 r. Odbył podróż do Hiszpanii i Francji. W 1968 r. w Galerii Współczesnej pokazano Miraże - przygotowaną przez Artymowskiego serię preparowanych przezroczy wraz z towarzyszącą im muzyką. Początek współpracy z Państwową Wyższą Szkołą Sztuk Plastycznych w Łodzi przypadł na lata 1969-1971. Prowadził wówczas Pracownię Malarstwa i Rysunku na Wydziale Tkaniny. 1970 Artymowski wrócił do realizacji monumentalnych, wykonując mozaikę w Domu Przedpogrzebowym na Cmentarzu Komunalnym w Warszawie. W 1971 r. Artymowski otrzymał Nagroda II stopnia Ministra Kultury i Sztuki za szczególne osiągnięcia dydaktyczne. W latach 1971-1974 był rektorem łódzkiej PWSSP. W latach 1972-1975 był docentem i kierownikiem, założonej przez siebie Katedry Grafiki Warsztatowej na Wydziale Grafiki PWSSP w Łodzi. Prowadził też tamtejszą pracownię Technik Litograficznych. Dla studentów tej uczelni przygotował skrypt pt. Wprowadzenie w zagadnienie technologii malarskiej. W roku 1973 otrzymuje Nagroda I Stopnia Ministra Kultury i Sztuki za osiągnięcia artystyczne i dydaktyczne. Rozpoczyna remont pałacu gen. Stanisława Klickiego w Łowiczu, który stał się jego domem i pracownią. Otrzymuje Wielki Medal Triennale Rysunku we Wrocławiu w 1974 r. W latach 1975-1976 pracował na Wydziale Malarstwa ASP w Warszawie. Artymowski był kierownikiem Zakładu Technik i Technologii Malarskiej. Prowadził seminarium dyplomowe na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu w Damaszku w roku 1976. Pomiędzy 1976-1979 przebywał w Iraku; był profesorem Studium Podyplomowego Akademii Sztuk Pięknych Uniwersytetu Bagdadzkiego. W 1978 r. Organizował Pracownię Grafiki Warsztatowej i prowadził seminarium dla L'Association Culturelle AL Mouhit w Asilah (Maroko). Po powrocie do Polski w roku 1979, Artymowski prowadził Pracownię Technologii Malarskiej na Wydziale Malarstwa ASP w Warszawie do roku 1982. W 1980 r. odbył podróż do USA. W roku 1982 Otrzymał profesurę nadzwyczajną na warszawskiej ASP. W latach 1983-1984 Artymowski sprawował funkcję rektora na ASP w Warszawie. W roku 1984 Artymowski otrzymał II nagroda na I Ogólnopolskim Triennale Akwareli w Lublinie. 1988-1993 Otrzymał tytuł profesora zwyczajnego na ASP w Warszawie. Wraz z żoną Zofią Artymowski założył w 1992 r. fundację "Promocja Polskiej Sztuki Wizualnej" z siedzibą w Łowiczu. 3 lutego 1993 roku Roman Artymowski zmarł w Łowiczu.

[edytuj] Twórczość artystyczna

Przez swoje długie, bo liczące ok. 50 lat życie twórcze Roman Artymowski poznał i wykorzystał do swojej twórczości wiele technik artystycznych. W malarstwie sztalugowym był to więc olej, enkaustyka i akryl, w malarstwie monumentalnym – mozaika, wiele technik graficznych (drzeworyt, linoryt, akwaforta, akwatinta, litografia i serigrafia).Próbowaniu licznych technik towarzyszyła ciekawość zamiłowanego technologa – jakie zastosowanie ma dana technika, jakie było jej zastosowanie w historii sztuki, jakich używano receptur. Przede wszystkim jednak był mistrzem akwareli, wykonywanej na cienkim, ryżowym papierze z połączeniem collage’u . Akwarela towarzyszyła Romanowi Artymowskiemu od wczesnych, przedstawiających jeszcze prac tuż po studiach aż do ostatnich lat jego twórczości. Tutaj osiągnął ogromną sprawność i doświadczenie, pozwalające mu na osiąganie bardzo różnorodnych efektów, w zależności od przyjętego w danym okresie stylu.

[edytuj] Źródła

Józef Grabski [red.], W kręgu słońca/In the circle of the sun, IRSA Fine Art, Kraków-Warszawa 2003, ISBN 83-915130-9-2

Józef Grabski [red.]Słońce nad pustynią. Motywy arabskie w twórczości Romana Artymowskiego/The Sun Over the Desert. Arabic Motives in the Work of Roman Artymowski (1919-1993), IRSA Fine Art, Kraków-Warszawa 2004, ISBN 83-918454-8-6

Elżbieta Żuk [red.], ROMAN ARTYMOWSKI - prace wybrane, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1998, ISBN 83-7100-020-0