Sanherib

Z Wikipedii

Sanherib Senacheryb, Sinaheriba, Sennacherib, asyryjskie Sîn ahhe-erîba – bóg Sin wyrównał stratę braci, (? - ok. 681 p.n.e.) był królem Asyrii z dynastii Sargonidów w latach 704-681 p.n.e.

Jego imię wskazuje, że był jedynym pozostałym przy życiu synem Sargona II. Wstępując na tron był dobrze przygotowany do czekających go zadań, gdyż zadbano o jego odpowiednie wychowanie i już za młodu sprawował liczne funkcje wojskowe i administracyjne.

Większość swego życia spędził na walce z licznymi wrogami Asyrii. Po śmierci jego ojca wybuchły rebelie w Fenicji i Palestynie oraz w Babilonii. W dwóch pierwszych krainach w wyniku egipskich namów więzy z Asyrią zerwali: król Sydończyków Lule, król Askalonu Sidka, król Judy Ezechiasz oraz mieszkańcy Ekronu. Sanherib wyruszył przeciwko nim w roku 701 p.n.e. Wygnał Lule na Cypr, pojmał i uprowadził do Asyrii Sidkę, pobił armię egipską, która przyszła z pomocą Ekronowi, a następnie uderzył na królestwo Judy. Zdobył twierdzę Lakisz i okrążył wojska Ezechiasza w Jerozolimie, spod której murów odstąpił po otrzymaniu wielkiego okupu. Król Judy musiał też zgodzić się na wysiedlenie ludności wielu miast i odstąpienie ich Filistynom.

Sytuacja w Babilonii była trudniejsza do opanowania. Sanherib odziedziczył jej koronę po swoim ojcu, ale już w 703 roku p.n.e. doszło tam do rebelii i przy pomocy Elamitów władzę odzyskał chaldejski król Merodak-Baladan. Kilka miesięcy później rebelianci zostali pobici przez armię Sanheriba pod Kisz. Merodak-Baladan zdołał jednak zbiec na bagna w południowej Mezopotamii. Sanherib uprowadził do Asyrii 208 tysięcy ludzi, a na tronie Babilonii osadził niejakiego Belibniego. Trzy lata później (700 p.n.e.) Merodak-Baladan ponownie spróbował odzyskać Babilon. Asyryjczycy uniemożliwili mu to, ale Belibni został zdetronizowany za nieudolność lub też współpracę z Chaldejczykiem. Jego miejsce zajął najstarszy syn Sanheriba, Aszurnadinszumi.

W roku 694 p.n.e. Sanherib podjął wyprawę przeciwko Elamowi. Atakując z lądu i morza spustoszył kilka miast i powrócił z łupami. Rozwścieczony król Elamu Halutuszinszuszinak wkroczył do Babilonu i zajął Sippar. Korzystając z sytuacji, Babilończycy zbuntowali się, pojmali Aszurnadinszumiego i wydali Elamitom, którzy wywieźli go do Elamu, gdzie słuch o nim zaginął. Halutuszinszuszinak osadził na babilońskim tronie swojego protegowanego i wrócił do kraju. Kilka miesięcy później Sanherib odzyskał kontrolę nad Babilonem. Wkrótce mieszkańcy Babilonii znowu podnieśli bunt. W 691 p.n.e. doszło do bitwy pod Hallule nad Tygrysem. Roczniki asyryjskie przedstawiają bitwę jako wielkie zwycięstwo, natomiast kronika babilońska mówi o odwrocie Asyryjczyków.

Mając dość ciągłych buntów Babilończyków i mszcząc się za zaginięcie swego najstarszego syna Aszurnadinszumiego, Sanherib zdecydował się w 689 p.n.e. na świętokradztwo, którego nie dopuścił się żaden z jego poprzedników: zniszczył okryte sławą święte miasto Mezopotamii – Babilon. Zaatakowałem je jak huragan i powaliłem niczym burza... Nie oszczędziłem jego mieszkańców, ani starych, ani młodych; ich zwłokami pokryłem jego ulice. Splądrowałem i zniszczyłem jego domy, od fundamentów po dachy strawił je ogień... Aby potomność zapomniała, gdzie stały jego świątynie, zniszczyłem je wodą i zmieniłem w pastwiska. - przechwalał się potem Sanherib.

Po zniszczeniu miasta udał się na wyprawę przeciwko Egiptowi, ale kampania zakończyła się porażką, której przyczyną prawdopodobnie była epidemia dżumy, która zdziesiątkowała asyryjskie wojska. Najpewniej przed tą nieudaną wyprawą miał miejsce najazd na Arabię.

Dużo mniejsze problemy miał Sanherib na północnej granicy. Graniczące tam z Asyrią Frygia i Urartu były osłabione kampaniami ojca Sanheriba, Sargona, i w dodatku musiały walczyć z przybyłymi zza Kaukazu Kimmerami. W ciągu swojego panowania Sanherib przeprowadził na północy tylko cztery niewielkie kampanie w górach Zagros, Kurdystanie i Cylicji.

Dwudziestego dnia miesiąca tebetu (stycznia) 681 roku p.n.e. Sanheryb został zasztyletowany przez swoich starszych synów, którzy mieli ojcu za złe, że wybrał na następcę najmłodszego z braci – Assarhaddona.

Sanherib nie tylko burzył miasta, ale i budował. To za jego panowania Niniwa, do której przeniósł stolicę ze zbudowanego przez ojca Durszarrukin, stała się wspaniałą metropolią, otoczoną dwunastokilometrowym murem z 15 bramami, z dużymi placami, wybrukowanymi ulicami i alejami. Okolice miasta przekształcił w gigantyczny sad nawadniany przez kanał, do którego wodę doprowadzał z odległych o 50 kilometrów wzgórz akwedukt.