Sarmatia
Z Wikipedii
Korporacja Akademicka Sarmatia założona została w Petersburgu 8 maja 1908 r. Jest stowarzyszeniem polskiej młodzieży akademickiej posiadającej pewne wspólne cele, ideały i chęć samokształcenia. Sarmatia jest siódmą według zasad starszeństwa polską korporacją akademicką.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Korporacja Akademicka Sarmatia została założona 8 maja 1908 r. w Petersburgu z połączenia dwóch tajnych polskich związków akademickich: Klubu Nietoperzy oraz Lechitii. Oba związki działały na Uniwestytecie w Petersburgu. Kultywowały one polską tradycję narodową, ideę powstań narodowych oraz pamięć o filomatach i filaretach. Głównymi założycielami Sarmatii byli Piotr Bomas, Władysław Cimkowicz, Edmund Janowski, Olgierd Malinowski i Stanisław Totwen. Uroczyste zebrania nowo powstałej korporacji odbywały się w kaplicy Zakonu Kawalerów Maltańskich w Petersburgu. Na pamiątkę tego faktu do dnia dzisiejszego Sarmaci noszą Krzyż Maltański z wplecioną literą S.
Z chwilą wybuchu I wojny światowej Sarmatia zawiesiła swą działalność, by w roku 1915 wznowić ją w Warszawie. Po wielu niepowodzeniach Sarmatia oficjalnie zarejestrowała swoją działalność na Politechnice Warszawskiej. W listopadzie 1918 roku Sarmaci uczestniczyli w rozbrajaniu wojsk niemieckich i innych walkach o niepodległość. W wolnej Polsce Sarmatia została zarejestrowana jako legalna organizacja międzyuczelniana. Lata 20. i 30. XX wieku to okres największego rozkwitu Korporacji. Do 1939 roku przez Sarmatię przewinęło się 226 członków.
W wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku około 40 Sarmatów ochotniczo stanęło do walki. W wojnie tej zginęli barwiarze Bronisław Gąsiorowski i Tadeusz Kuczyński. W roku 1921 Sarmatia była inicjatorem powstania Związku Polskich Korporacji Akademickich. W tym czasie przy Sarmatii powstały lub kandydowały do ZPK!A też inne, młodsze korporacje: Aquilonia (1915/1921), Coronia (1922), Filomatia (1925), Ostoja (1926) i Vigintia (1927). W roku 1926 w czasie przewrotu majowego Sarmaci wystąpili w obronie Konstytucji. W wyniku starć zginął Sarmata Andrzej Gliński.
W okresie międzywojennym Korporacja wiele razy zmieniała swoją siedzibę. Kolejno były to siedziby przy ulicach: Al. Ujazdowskie, ul. Bagatela w Domu Politechniki, filar mostu Poniatowskiego przy ul. Smolnej, ul. Czerniakowska, ul. Filtrowa oraz ul. Czerniakowska 204/21, w którym mieściła się Kwatera aż do wybuchu wojny. 1 września 1939 roku Sarmatia liczyła 209 członków.
W czasie II wojny światowej Korporacja zawiesiła swoją działalność przenosząc wszystkich swych członków w stan filisterski, także fuksów. Wszyscy Sarmaci wzięli udział w walce w obronie Ojczyzny. Brali udział w bitwie o Anglię, walczyli w Dywizjonie 303, w bitwie o Monte Cassino, w powstaniu warszawskim i wielu innych. W walce z Niemcami zginęło 41 Sarmatów, a z rąk sowieckich (głównie w Katyniu) 9 Sarmatów. 32. emigrowało, głównie do Europy Zachodniej i USA.
Półjawną działalność Sarmatii w tradycyjnych formach wznowiono sylwestrem 1956 r. Dodatkowo 8 maja 1978 roku Sarmaci z Wielkiej Brytanii powołali Koło Filistrów Korporacji Sarmatia na Obczyźnie. Udało się nawiązać kontakt z pozostałymi członkami Sarmatii. Z kolei osoby przebywające na terytorium PRL były wielokrotnie prześladowane przez komunistów. Niemniej jednak nieformalne spotkania członków odbywały się nadal. W roku 1988 Sarmatia otwarcie uczciła swoje osiemdziesięciolecie i podjęła staranne przygotowania do przyjęcia nowych członków.
[edytuj] III Rzeczpospolita
W roku 1989 odżyły nadzieje na pełną odbudowę Sarmatii. W grudniu 1992 roku wznowiono działalność akademicką Korporacji. Pełną reaktywację zwieńczyło nadanie barw nowym członkom na Komerszu w 1993 roku. Pierwszymi powojennymi barwiarzami byli studenci ówczesnej Akademii Teologii Katolickiej.
Początkowo Korporacja swą Kwaterę posiadała w jednej z rogatek przy Placu Unii Lubelskiej, skąd przeniosła się na ul. Bracką, gdzie cotygodniowe spotkania odbywają się do dzisiaj. W roku 2008 Korporacja liczyła nieco ponad 20 członków.
[edytuj] Symbole
W okresie petersburskim (1908-1915) Sarmatia posługiwała się barwami amarantowo-biało-zielonymi, czyli połączeniem historycznych barw narodowych z zielenią symbolizująca nadzieję na odzyskanie niepodległości. Pierwszym hasłem Korporacji było wezwanie "Młodzieży bądź szałem rozumna". Jej pierwsi członkowie wywodzili się głównie z kresów dawnej Rzeczypospolitej. Dekle były koloru czerwonego i zdobiła je tzw. gwiazda bałtycka.
Po przeniesieniu Sarmatii do Warszawy w 1915 roku Korporacja przyjęła barwy brązowo-srebrno-seledynowe, symbolizujące stałość, honor i przyjaźń. Brąz na deklach wziął się z barwy czapek studentów Politechniki Warszawskiej. Sarmatia przyjęła za dewizę hasło obywateli wolnej Polski: "Honor i Dobro Narodu i Państwa Najwyższym Prawem Każdego Obywatela. Gospodarzami w Polsce - Polacy". Oprócz dewizy Korporację wyróżnia unikalny herb, sztandar, cyrkiel i hymn, i jak każdą inną korporację charakterystyczne nakrycia głowy, tzw. dekle, oraz tzw. bandy. Fuksy Sarmatii mają prawo do noszenia i podpisywania się tzw. bączkiem. Symbol ten widnieje także na szczycie wszystkich sarmackich dekli od 1915 roku.
[edytuj] Zobacz też
lista polskich korporacji akademickich
