Smoleń (województwo śląskie)

Z Wikipedii


Smoleń
Województwo	śląskie
Powiat	zawierciański
Gmina	Pilica
Położenie	50° 26' 12'' N 19° 41' 27'' E
Strefa numeracyjna (do 2005)	32
Tablice rejestracyjne	SZA
Położenie na mapie Polski Smoleń
Ruiny zamku w Smoleniu
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Smoleń – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Pilica.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie katowickim.

[edytuj] Zabytki

W miejscowości na terenie rezerwatu przyrody Smoleń znajdują się ruiny gotyckiego zamku Pileckich z XIV w. Zamek został zniszczony w XVII w. przez Szwedów. Budowla składała sie z zamku górnego zajmującego szczyt wzgórza oraz dwóch zamków dolnych. W części zachodniej górnego zamku znajdowała się wieża o średnicy 7,5 metra.

Współcześnie zachowały się mury obronne zamków dolnych z dwiema bramami, mury zamku górnego oraz wieża zamku górnego do wysokości 16 m. Ze znajdujących się dolnych zamkach domów zachowały się wyłącznie elementy przyziemia. Budowę pierwszego zamku w Pilczy (pierwotna nazwa Smolenia) datuje się na drugą połowę XIII stulecia. W roku 1300 ta niewielka, zapewne drewniana warownia być może została spalona przez oddziały króla czeskiego Wacława II, walczącego o tron polski z Władysławem Łokietkiem. Owo "być może" wynika z faktu, że teza ta straciła ostatnio nieco na aktualności, bowiem w świetle współczesnych badań archeologicznych spalonym przez Czechów "zamkiem" mógł być inny gródek, którego relikty odkryto niedawno na pobliskiej górze Biśnik. Niektórzy historycy sugerują jednak, że tę drewnianą fortyfikację zniszczyli w 1241 Tatarzy, lub zmagające się ze sobą armie księcia Henryka Brodatego i jego konkurenta Konrada Mazowieckiego. Budowę gotyckiej twierdzy przypisuje się inicjatywie Ottonona z Pilczy h. Topór lub Jana z Pilicy (Pilczy), kasztelana radomskiego, pierwszego źródłowo poświadczonego właściciela tutejszych włości. Wzniesiony w połowie XIV wieku zamek po raz pierwszy wzmiankowany był w dokumencie z 1394, wspominającym lokalnego kapelana. W późniejszych przekazach występują także burgrabiowie (od 1396), a w roku 1423 pojawia się określenie castrum. Warownia od początku stanowiła siedzibę rodu Toporczyków, którzy w XV stuleciu zmienili nazwisko na Pileccy. Z początkiem XV wieku dobra pileckie przeszły w posiadanie Leliwitów, synów Elżbiety Pileckiej oraz jej małżonka Wincentego z Granowa. Wincenty był trzecim mężem Elżbiety, zdecydowanie od niej starszym i raczej nie kochanym. Po jego śmierci pani Granowska, z nieznanych nam powodów nazywana przez jej współczesnego Stanisława Ciołka sprośną świnią, utopiła swoje "smutki" w królewskich objęciach Władysława Jagiełły tak skutecznie, że w 1417 roku odbył się ich ślub. On był jej czwartym mężem. Ona jego trzecią żoną...