Straż Miejska Ankh-Morpork
Z Wikipedii
Straż Miejska Ankh-Morpork (SMAM) – formacja policyjna miasta Ankh-Morpork z cyklu Świat Dysku. Pierwotnie jej motto brzmiało Fabricati Diem, Puncti Agunt Celeriter (korzystaj z dnia, czas szybko płynie).[potrzebne źródło] W tomie "Straż! Straż!" jest już ono zredukowane do Fabricati Diem, Punc, co można tłumaczyć jako "Uprzyjemnij mi dzień, śmieciu" (słynny cytat z "Brudnego Harry'ego").
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] p.e.p. (przed erą Patrycjusza)
Przekazane są jedynie szczątkowe informacje o działaniu i funkcjonowaniu Straży w czasach przed rządami Patrycjusza Havelocka Vetinariego. Prawdopodobnie została powołana do życia w roku 1561 przez króla Veltricka I jako jedna z formacji porządkowych działających na terenie miasta. Znany z nazwiska jest jeden komendant: Vimes zwany Kamienną Gębą (przodek Samuela Vimesa), który doprowadził do obalenia i osobiście ściął ostatniego króla, Lorenza Łagodnego. Na dość mocnych przesłankach oparte jest twierdzenie, że straż liczyła 56 członków i oprócz komendy głównej utrzymywała komisariaty przy bramach miasta: Rzecznej, Opacznej i Osiowej. Wiadomo, że straż była dość liczna i posiadała liczne komisariaty jeszcze na początku panowania Szalonego Lorda Snapcase'a.
[edytuj] Straż! Straż!
Straż funkcjonuje pod nazwą: Straż Miejska Ankh-Morpork – Nocna zmiana. Liczebność straży spada do absolutnego minimum w jej historii. Pod dowództwem kapitana Samuela Vimesa pozostają jedynie sierżant Frederick Colon, kapral Nobby Nobbs i świeży nabytek straży, młodszy funkcjonariusz Marchewa Żelaznywładsson. Tak drastyczne zmiany w funkcjonowaniu Straży są efektem reform Lorda Vetinariego ("jeśli mamy mieć przestępczość, niech to będzie przestępczość zorganizowana"), który po zalegalizowaniu działalności Gildii Złodziei i Skrytobójców (które znacznie skuteczniej radziły sobie z "nieautoryzowaną działalnością") praktycznie zlikwidował siły policyjne miasta. Według słów kaprala Nobbsa, obowiązki straży polegają na patrolowaniu miasta i wykrzykiwaniu (niezbyt głośnym!) "już dwunasta, wszystko w porządku". Mimo to Straż bierze aktywny udział w wydarzeniach związanych z próbą reaktywacji monarchii przy pomocy magicznego smoka. Straż przeprowadza się do nowej siedziby w Pseudopolis Yard. W uznaniu bohaterskiej postawy wykazanej podczas kryzysu strażnicy otrzymują podwyżkę, nowy czajnik oraz tarczę i strzałki.
[edytuj] Zbrojni
Pod naciskiem Krzemowej Ligi Walki ze Zniesławieniem Patrycjusz zorganizował nabór do Straży członków mniejszości gatunkowych. Straż przyjmuje trzech nowych członków: wilkołaka Anguę, krasnoluda Cuddy'ego i trolla Detrytusa. Nowe wyzwanie dla powiększonej Straży to kolejna próba przywrócenia monarchii, tym razem przy pomocy broni palnej. Działania i upór kapitana Vimesa doprowadzają do zawieszenia działalności Straży. Podczas zamieszek gatunkowych powstaje Milicja Miejska pod przywództwem kaprala Marchewy. Działania tejże doprowadzają do uspokojenia sytuacji i przywrócenia status quo ante. Zaistniałe wypadki skłaniają Patrycjusza do reaktywacji Straży w dawnej postaci. Przywrócony zostaje tytuł Komendanta Straży, Marchewa awansuje na kapitana, a strażnicy otrzymują oczywiście nową tarczę do strzałek.
Cytaty:
"w straży nie ma ani krasnoludów, ani trolli, ani ludzi (...) są tylko strażnicy"
"Rzeczy muszą być widoczne. Rzeczy nie powinny się dziać w mroku ani za zamkniętymi drzwiami.".
[edytuj] Na glinianych nogach
Straż funkcjonuje "pełną parą", czego efektem jest oszacowanie życia komendanta Vimesa przez Gildię Skrytobójców na 20 000 AMD (dolarów Ankh-Morpork) i ciągły wzrost tej ceny. Straż otwiera nowy komisariat na Flaku (Mroki) i w końcu otwiera wydział kryminalistyki w osobie eks-alchemika - kobiety-krasnoluda imieniem Cudo Tyłeczek. Powstaje nowy wydział grupujący tajnych funkcjonariuszy, znany pod nazwą "Chłopaki z Kablowej". Na Straż spada obowiązek utrzymania przy życiu podtruwanego Patrycjusza, zapobieżenie następnej próbie restauracji monarchii i wyjaśnienie serii morderstw niewinnych staruszków oraz epidemii samobójstw wśród golemów. Członkiem Straży zostaje Dorfl – pierwszy golem, który potrafi mówić.
[edytuj] Bogowie, honor, Ankh-Morpork
Sir Samuel Vimes, komendant Straży Miejskiej i jego strażnicy muszą przeciwstawić się najgorszej ze zbrodni – wojnie. Z powodu małej wysepki o nazwie Leshp, Ankh-Morpork wypowiada wojnę Klatchowi. Patrycjusz znika razem z Colonem i Nobbsem pod wodą, armią (dość mikrą) dowodzi kompletny głupek, tajemniczy dyplomata 71-godzinny Ahmed porywa Anguę, w mieście panuje chaos. Sam Vimes postanawia więc wziąć sprawy we własne ręce. Żeby nie dopuścić do niepotrzebnego mordu, z resztek straży tworzy regiment wojskowy i wyrusza do Klatchu, by położyć kres wojnie...
[edytuj] Piąty Elefant
Vimes zostaje diukiem i wyrusza z misją dyplomatyczną do Überwaldu. Z pomocą swych podwładnych demaskuje spisek wilkołaków i nawiązuje przyjazne kontakty z królem krasnoludów. Pod jego nieobecność strażą w Ankh-Morpork próbuje kierować sierżant Colon.
[edytuj] Prawda
Straż nie może poradzić sobie z rozwikłaniem spisku, który ma doprowadzić do odsunięcia Vetinariego od władzy. Spiskowcy zamaskowali ślady tak, że nawet Angua nie może ich wytropić. Dopiero dziennikarz William de Worde odkrywa prawdę i – publikując na ten temat artykuły w swej gazecie – umożliwia Patrycjuszowi odzyskanie stanowiska, jednocześnie przypisując wszelkie zasługi Straży.
[edytuj] Straż Nocna
Samuel Vimes w wyniku przedziwnego wypadku przenosi się w przeszłość. Teraz musi nauczyć młodszego siebie jak być dobrym gliną.
[edytuj] Uzbrojenie i wyposażenie
[edytuj] Regulaminowe
Regulaminowe wyposażenie straży (wg sierżanta Colona) to:
- kolczuga
- hełm żelazno-miedziany
- półpancerz żelazny
- pałka dębowa
- pika lub halabarda alarmowa
- kusza
- miecz krótki
- klepsydra
- odznaka miedziana
[edytuj] Broń etniczna
Mimo początkowych oporów sierżanta Colona ("Strażnicy noszą miecz, krótki, jedna sztuka, i pałkę, jedna sztuka") do indywidualnego wyposażenia strażników trafiły również:
- dwuostrzowy topór do rzutów (krasnoludy)
- balista – używana przez Detrytusa zamiast regulaminowej kuszy (Piecmaker)
- "wszystko co damy radę unieść" – pomysł nowelizacji regulaminu autorstwa kaprala Nobbsa, odrzucony przez Patrycjusza.
[edytuj] Bohaterowie
[edytuj] Znani z imienia, nazwiska lub pseudonimu członkowie Straży
- Delfina Angua von Überwald – wilkołak płci żeńskiej
- Buogsbratason – krasnolud
- Cuddy – krasnolud, ex-pracownik hodowli szczurów szczęścia, ginie w "Zbrojnych"
- Cudo Tyłeczek – córka Wesołego Tyłeczka, wnuczka Klep Tyłeczka, pierwszy alchemik usunięty z grona Gildii, przyjmuje pseudonim Cheri; pierwszy krasnolud, który przyznał się, że jest kobietą
- Detrytus – pierwszy troll w Straży
- Dorfl – golem, żaroodporny ateista
- Flint – troll
- Frederick Colon – ex-sierżant, sierżant, przyszły sierżant; najdłużej w straży
- Herbert Gaskin – poniósł śmierć w akcji, która miała miejsce przed "Straż! Straż!" (atak serca w wyniku zaskoczenia)
- Kepple, sierżant – dowódca dziennej roty Straży (do "Zbrojnych")
- Klepacz
- Lucker - człowiek
- Marchewa Żelaznywładson – dwumetrowy krasnolud przez adopcję, bardzo dobrze znany i lubiany w Ankh-Morpork
- Morena – troll
- Nobby Nobbs – wł. kapral Cecil W. St J. Nobbs, prawdopodobnie człowiek (potwierdza to specjalny dokument, wydany przez Patrycjusza)
- Reg Shoe – zombie
- Rzygacz – gargulec, specjalista od obserwacji, pobierający pensję w ulubionym pożywieniu - gołębiach
- Samuel Vimes – dowódca,kapitan, komendant straży.
- Świdersson – kapral
- Wizytuj – omnianin o pełnym imieniu Wizytuj Niewiernych z Wyjaśniającymi Broszurami, z przezwiska Kocioł
- Powal- omnianin o pełnym imieniu Powal Niedowiarków Chytrymi Argumentami, przyjaciel Wizytuja
- Ping - człowiek
- Bluejohn - troll
- Buggy Swires - sześciocalowy gnom, potrafi ujeżdżać gołębie
- Bibliotekarz z Niewidocznego Uniwersytetu – orangutan, okazjonalnie pomaga Straży jako tajny agent, dlatego ma odznakę
- Wręcemocny - krasnolud
[edytuj] Osoby związane z dziejami Straży
- Chryzopraz – pierwszy ucywilizowany troll, specjalista od pożyczek na "czysta procent misincznie"
- Ciut Szalony Artur – gnom, jedyny deratyzator stający "oko oko z wrogiem"
- Edward d'Eath – skrytobójca, ostatni potomek rodu d'Eath
- Boffo – klaun-odźwierny
- Flannel – właściciel tawerny
- Gardło Sobie Podrzynam Dibbler – sprzedawca wszystkiego, słynny z pasztecików i kiełbasek w bułce
- Patrycjusz – Lord Havelock Vetinari, jedyna osoba, której nie grozi "samobójstwo" w Ankh-Morpork
- Remitt – płatnerz
- Sybil Ramkin – najbogatsza kobieta Ankh-Morpork, miłośniczka smoków bagiennych, w "Zbrojnych" została żoną Samuela Vimesa
- Tuiteraz – najgorszy złodziej na Dysku
- Węglarz – troll posądzony o zabójstwo Mlotokuja
- Gaspode - cudowny kundelek umiejący mówić, pomaga Straży (głównie Marchewie i Angui) i Williamowi de Worde
- William de Worde - dziennikarz pomagający Straży w śledztwie
- Sacharissa - współpracownica de Worde'a
