Straż Ochrony Kolei

Z Wikipedii

Straż Ochrony Kolei to umundurowana i uzbrojona formacja działająca na podstawie ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. z 2003 r., Nr 86, poz. 789).

Do zadań Straży Ochrony Kolei należy:

kontrola przestrzegania przepisów porządkowych na obszarze kolejowym, w pociągach i innych pojazdach kolejowych;
ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia na obszarze kolejowym, w pociągach i innych pojazdach kolejowych;

Straż Ochrony Kolei współdziała z Policją, Strażą Graniczną, Żandarmerią Wojskową, organami kontroli skarbowej i Inspekcją Transportu Drogowego.

[edytuj] Jednostki Straży Ochrony Kolei

Własne jednostki SOK posiadają

PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. (PKP PLK S.A.) - zarządca infrastruktury kolejowej
PKP Szybka Kolej Miejska (PKP SKM) - kolej aglomeracji trójmiejskiej

[edytuj] Historia Straży Ochrony Kolei

Losy Straży Ochrony Kolei ściśle związane są z polskimi kolejami.
Straż Kolejową utworzono 13 lutego 1919 roku w resorcie Ministerstwa Komunikacji z zadaniem zabezpieczenia majątku, utrzymania bezpieczeństwa publicznego, ładu i porządku, ochrony podróżnych i ich mienia.
28 kwietnia 1919 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych przejmuje Straż Kolejową na czas wojny i zmienia nazwę na Wojskowa Straż Kolejowa.
Po niespełna roku 1 lutego 1920 roku rozwiązano tę formację, a całość spraw przekazano Policji Państwowej.
Sytuacja taka trwała 14 lat, a na terenie kolejowym nastąpił znaczny wzrost przestępczości. Aby temu zaradzić mocą Ustawy z 15 kwietnia 1934 r. o ochronie porządku na kolejach użytku publicznego, przystąpiono do organizacji Straży Ochrony Kolei.
Dnia 25 lipca 1939 r. ukazuje się zarządzenie Ministra komunikacji o przekształceniu SOK w Straż Kolejową. Z uwagi na wybuch II wojny światowej nie wchodzi ono w życie.
22 lipca 1944 roku Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego powołał Ministerstwo Komunikacji, Poczt i Telegrafów, w którego skład weszły również koleje państwowe. Te na bazie przedwojenego zarządzenia tworzą Straż Kolejową.
W 1955 roku następuje kolejna reorganizacja formacji. Rozwiązano Służbę Ochrony Kolei. A jej miejsce, na 5 lat, zajęła Straż Kolejowa, która zajmowała się tylko ochroną mienia kolejowego i kolei powierzonego. Utworzona w tym samym roku Kolejowa Milicja Obywatelska przejęła inne zadania dawnej Służby Ochrony Kolei.
W roku 1960, na podstawie Ustawy o kolejach powołano ponownie do życia Służbę Ochrony Kolei.
W 1982 roku powołano oddziały operacyjne SOK. Oddziały te funkcjonowały do roku 1992.
Kolejna reorganizacja SOK nastąpiła w 1997 r. z mocy Ustawy o transporcie kolejowym. Formacji przywrócono nazwę Straż Ochrony Kolei, zmieniono umundurowanie, wzorując je na wojskowym, wyodrębniono organizacyjnie Komendę SOK i w jej ramach oddziały okręgowe i rejonowe.
W październiku 2001 r. ze względu na przekształcenia zaistniałe w PKP Straż Ochrony Kolei włączono w struktury PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., zachowując jednak samodzielność organizacyjną służby.

[edytuj] Stopnie używane w Straży Ochrony Kolei

Stopnie zostały wprowadzone rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 20 września 2004.

Nazwa stopnia	Oznaczenie
strażnik praktykant
strażnik
starszy strażnik
przodownik
starszy przodownik
dyżurny zmiany Posterunku SOK dowódca grupy operacyjno-interwencyjnej SOK
komendant zmiany Rejonu SOK komendant Posterunku SOK
z-ca komendanta Rejonu SOK
dyspozytor SOK inspektor SOK komendant Rejonu SOK
naczelnik działu d/s operacyjno-dyspozytorskich Komendy Regionalnej SOK naczelnik działu d/s operacyjno-dyspozytorskich Komendy SOK starszy dyspozytor Komendy Głównej SOK starszy inspektor Komendy Głównej SOK
z-ca komendanta Komendy Regionalnej SOK z-ca komendanta SOK naczelnik wydziału d/s operacyjno-dyspozytorskich Komendy Głównej SOK
komendant Komendy Regionalnej SOK komendant SOK z-ca komendanta głównego SOK
komendant główny SOK