Talk
Z Wikipedii
Talk – minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów pospolitych.
Nazwa pochodzi od arab. Talq = mika, nawiązując do podobieństwa tego minerału do miki. (talcuc (łac.)= tłuszcz). Stąd czasem używana jest nazwa łojek.
Spis treści |
[edytuj] Właściwości
- Wzór chemiczny: Mg3(OH)2Si4O10 - hydroksykrzemian magnezu
- barwa - zazwyczaj biały, czasem bezbarwny, zielonkawy lub szary
- połysk - tłusty, perłowy
- układ krystalograficzny - jednoskośny
- twardość w skali Mohsa - 1
- łupliwość - doskonała
- rysa - biała
- przełam - blaszkowy, łuskowy
- gęstość - 2,58 do 2,83 g/cm³
To najbardziej miękki z minerałów. Można go z łatwością zarysować paznokciem, a nawet skruszyć lub kroić nożem, rozpoczyna on skalę twardości Mohsa. Jego blaszki są dość giętkie. W dotyku jest tłusty, mydlany.
Nie występuje zazwyczaj w postaci wykształconych kryształów lecz w postaci skupień łuseczkowatych, blaszkowatych lub upakowanych. Kryształy spotykane są niezmiernie rzadko. Talk zbity o zielonoszarej barwie nazywany jest steatytem. Talk bardzo przypomina wyglądem pokrewny minerał, pirofyllit.
[edytuj] Występowanie
Talk jest pochodzenia metamorficznego, występuje głównie w skałach powstałych w średnio wysokich temperaturach (300 - 400 stopni C). Powstaje także z hydrotermalnego przeobrażenia skał ultrazasadowych (oliwiny i pirokseny) oraz w wyniku metamorfozy marmurów dolomitowych.
Miejsca występowania to głównie: Austria (Rabenwald w Styrii, Zillertal w Tyrolu, Karyntia), Szwajcaria ( St.Gothard - w Hospental znaleziono kryształy), Niemcy (Gopfersgrun w Smreczanach), Indie (Madras) i RPA.
W Polsce występuje w Górach Sowich (w serpentynitach) i Wieściszowicach (w łupkach talkowych).
[edytuj] Zastosowanie
- Jest stosowany w przemyśle kosmetycznym (do wytwarzania pudru, dodatek do mydeł),
- w przemyśle farmaceutycznym (maści, puder),
- gumowym i papierniczym (jako masy wypełniające).
- jest ważnym nośnikiem magnezu i używany jest jako spoiwo w produkcji ceramiki cordierytowej ,
- do produkcji materiałów ognioodpornych.
- do wyrobu rzeźb i galanterii ozdobnej, szczególnie stosuje się tu tzw. kamień mydlany, czyli zbite, masywne nagromadzenia stetytu, przeważnie o zielonkawej barwie .
[edytuj] Bibliografia
- Leksykon Przyrodniczy - Minerały i kamienie szlachetne –„Horyzont” - 2002r.
- Atlas mineralogii –G.G.Gormaz , J.J.Casanovas – „Wiedza i życie”1992r.
- O.Medenbach, C.Sussieck –Fornefeld -Minerały – „Świat Książki” - 1996r.
- R.Hochleitner - Minerały i kryształy – „Muza S.A.” - 1994r.
- W.Heflik, L.Natkaniec – Nowak – Minerały Polski – Wyd. „Antykwa” - 1998r.