Tarnawa (województwo małopolskie)
Z Wikipedii
| Tarnawa | |
| Województwo | małopolskie |
| Powiat | bocheński |
| Gmina | Łapanów |
| Sołtys | Zbigniew Roman |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
14 |
| Kod pocztowy | 32-741 |
| Tablice rejestracyjne | KBC |
Tarnawa – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Łapanów.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie tarnowskim. Według Władysława Lubasia nazwa wsi wywodzi się od tarnu (Prumus Sylvestris) lub tarniny, ciernistego krzewu z rodziny śliw, rosnącego na brzegach lasów, mającego cierpkie okrągłe owoce. Roślina ta prawdopodobnie dawniej w dużej ilości występowała na tych terenach. Po raz pierwszy w źródłach owa miejscowość występuje w rejestrze świętopietrza z lat 1325-1327 i jest zapisana jako Tarnova. W najstarszych dokumentach wieś tę wymieniano w powiecie szczyrzyckim.
W latach 1470-80, w czasach Jana Długosza, dziedziczyli ją Mikołaj Skarbek i Czyemyesz herbu Drużyna.
We wsi tej z czterech łanów kmiecych, dwóch karczem i dwóch zagród z rolą pobierała dziesięcinę wartości 5 grzywien prebendabsutowska przy katedrze krakowskiej.Obszar szlachecki oddawał dziesięcinę proboszczowi w Tarnawie.
Wieś Tarnawa, która w średniowieczu była jednocześnie parafią jednowioskową, to osada utopiona w malownicze pagórki, między którymi kilka wieków temu kupcy prowadzili swoje wozy do odległego Krakowa. Pośród malowniczych wzgórz porośniętych głównie lasami mieszanymi wiją się dwie rzeki. Jedna płynąca od strony Zbydniowa zwana Pluskawką (Przeginią), a druga, bardziej rwąca i niebezpieczna w czasie roztopów wiosennych, czy opadów letnich, płynąca od strony Słupi i mająca swe źródła aż w Wilkowisku, Tarnawka. Obie rzeki łączą się aby zasilić rzekę Stradomkę, wpadającą do Raby.
Dawnymi czasy właścicielami tych ziem byli Lubomirscy. Jednym z nich był jedyny syn Jakuba Lubomirskiego Joachim. Jako zaufany dworzanin Zygmunta Starego pełnił misje dyplomatyczne, później na dworze litewskim Zygmunta Augusta był stronnikiem monarchy w czasie jego konfliktu z matką, królową Boną, w sprawie uznania małżeństwa z Barbarą Radziwiłłówną. Za lojalność otrzymał w nagrodę starostwo jasielskie oraz stały dochód z żup krakowskich.
W roku 1581 właścicielem wsi był Mikołaj Lubomirski. Wieś posiadała ogromną, porównując sąsiednie osady, liczbę łanów kmiecych - 7 %. Oprócz kmieci żyło tam również 7 zagrodników z rolą, 18 zagrodników bez roli, dwóch komorników z bydłem, czterech bez bydła. Do tego należy dodać 3 rzemieślników, co daje nam obraz wsi bogatej. Pół wieku później właścicielem wsi był Krzysztof Lubomirski, Wieś musiała mieć dużo łanów kmiecych i innej ziemi uprawnej, ponieważ płaciła wysoki pobór. Za czasów króla Jana III Sobieskiego wieś należała do klucza wiśnickiego, którego właścicielem był Stanisław Herakliusz Lubomirski. Przez okres jednego wojennego wieku wieś nieco zbiedniała, ponieważ posiadała 4 % łana kmiecego , oprócz tego zamieszkiwało ją 7 zagrodników z rolą, 18 bez roli, trzech komorników z bydłem, czterech bez bydła oraz młyn. Mimo spadku liczby łanów kmiecych, Tarnawa ciągle była najbogatszą wsią na naszych terenach. Zaczerpnięte z książki Pawła Sotoły „Łapanów i okolice. Zarys dziejów”.
Zobacz też: Tarnawa
