Tinka Kurti

Z Wikipedii

Tinka Kurti
Data i miejsce urodzenia	17 grudnia 1932 Sarajewo, Bośnia
Ważne role
Tana w filmie Tana Pashako w Yjet e netëve të gjata
Profil w bazie IMDb

Tinka Kurti - aktorka albańska.

Jedna z najbardziej znanych aktorek albańskich w okresie rządów Envera Hodży. W ciągu 60 lat swojej kariery scenicznej zagrała w 167 sztukach teatralnych i w 65 filmach fabularnych.

Była jeszcze dzieckiem, kiedy jej rodzina wyemigrowała z Sarajewa do albańskiej Szkodry. W tym mieście także spędziła większość swojego życia. W 1947 roku usunięto ją ze szkoły artystycznej w Tiranie (Liceu Artistik) po trzech miesiącach nauki (jak sama twierdzi, za "zbyt liberalne poglądy") i na tym zakończyła swoją edukację. W wieku 16 lat zadebiutowała na scenie teatralnej, odgrywając drugorzędną rolę w przedstawieniu Dasma Shkodrane (Wesele w Szkodrze). Rok później dołączyła do zespołu Teatru Migjeni w Szkodrze, gdzie grała główne role w dramatach albańskich i rosyjskich (Czechow, Gogol).

W 1958 roku jeszcze nieznana szerszej publiczności zadebiutowała w filmie Tana, u boku znanego już ze scen albańskich i z filmu Skanderbeg - Naima Frashëriego. Tytułowa rola w filmie oznaczała dla niej początek wielkiej kariery. Wystąpiła w 30 filmach fabularnych. Wśród najbardziej znanych filmów, w których wystąpiła warto wymienić: rolę matki w Yjet e netëve të gjata (Gwiazdy długich nocy, 1972), Ciotki w Cifti i lumtur (Szczęśliwe małżeństwo, 1975), czy też senioriny Mancini w filmie Vajzat me kordele të kuqe (Dziewczęta z czerwonymi kokardami, 1978).

Za swoje role otrzymała najwyższe albańskie nagrody, którymi honorowano artystów, w tym Artist i Popullit (Artysta Ludu). Jej imię przyjął teatr albański działający w szwedzkim Malmö.

W 2003 roku reżyser albański, Esat Teliti, nakręcił film dokumentalny "Tinka", poświęcony postaci aktorki.

[edytuj] Role filmowe

• 1958: Tana - Tana
• 1970: Guximtarët - matka Ilira
• 1972: Yjet e neteve te gjata - matka
• 1973: Operacioni Zjarri - Mrika
• 1975: Lumë drite - Halla
• 1975: Cifti i lumtur - ciotka
• 1975: Ne fillim te verës - matka Very
• 1976: Emblema e dikurëshme TV
• 1976: Thirrja - Mrika
• 1978: Gjeneral gramafoni - matka Halita
• 1978: Vajzat me kordele të kuqe - seniora Mancini
• 1979: Ne vinim nga lufta - Arshia
• 1980: Mëngjeze të reja - służąca lekarza
• 1980: Nusja - żona Dema
• 1981: Qortimet e vjeshtës - matka Kujtima
• 1981: Si gjithë të tjerët - dyrektorka
• 1982: Besa e kuqe - Dila
• 1982: Rruga e lirise - matka Sania
• 1985: Hije që mbeten pas - matka Agrona
• 1987: Në emër të lirisë - matka
• 1988: Flutura ne kabinen time - Marta
• 1988: Misioni pertej detit
• 1990: Balada e Kurbinit - matka Dardiego
• 1991: Vdekja e kalit - matka Meri
• 1993: Zemra e nënës - babka
• 1998: Nata - babka
• 2006: Etjet e Kosovës - pielęgniarka

[edytuj] Polacy o aktorce

Byłem raz (mianowicie w Shkoder) na współczesnej farsie obyczajowej pt. Lokatorzy z szóstej klatki schodowej. Czołową rolę w tej uroczej komedii pióra Kina Dushi grała Tinka Kurti - znakomita aktorka i równocześnie najjaśniejsza gwiazda albańskiego ekranu. (Jan B. Ożóg, Z obcymi autorami: wspomnienia i lektury, Warszawa 1982, s.37).

[edytuj] Bibliografia

• Tinka Kurti: Përfundova rastësisht në skenë, rozm.Lindita Çela, Gazeta Ballkan 1 IV 2004.
• Tinka Kurti, Shkela cdo bestytni per puthjen e pare te filmit shqiptar (wywiad), Shekulli 5 I 2008.