Toczeń rumieniowaty układowy

Z Wikipedii

Toczeń rumieniowaty układowy, LES, SLE (łac. Lupus Erythematosus Systemicus, ang. Systemic Lupus Erythematosus) - choroba autoimmunologiczna. System odpornościowy uszkadza tkanki oraz komórki własnego organizmu. Dochodzi do uszkodzenia skóry, stawów, nerek, serca, płuc, mózgu. Objawami charakterystycznymi są także zaburzenia hematologiczne (cytopenie). Choroba może wystąpić w każdym wieku, ale największe ryzyko zachorowania notuje się między 20. a 40. rokiem życia. Kobiety chorują 9-krotnie częściej w porównaniu z mężczyznami.

[edytuj] Podgrupy kliniczne

Podostry toczeń skórny
Toczeń indukowany lekami
Toczeń noworodków
Toczeń z zespołem Sjögrena
Toczeń z zespołem antyfosfolipidowym

[edytuj] Rozpoznanie - kryteria

Rumień twarzy w kształcie motyla (na policzkach).
Rumień krążkowy (czerwone, łuszczące się zmiany skórne powodujące bliznowacenie).
Nadwrażliwość na światło.
Owrzodzenia jamy ustnej.
Zapalenie lub ból stawów - dotyczące co najmniej dwóch stawów, bez nadżerek w obrazie RTG.
Zapalenie błon surowiczych - opłucnej lub osierdzia, stwierdzone w wywiadzie lub w chwili badania.
Zmiany w nerkach - utrzymująca się proteinuria powyżej 0,5 g/dobę i/lub obecność wałeczków nerkowych w moczu.
Zaburzenia neuropsychiatryczne - napady drgawek lub psychoza (po wykluczeniu przyczyn polekowych, metabolicznych, mocznicy).
Zaburzenia hematologiczne - anemia hemolityczna z retikulocytozą lub limfopenia (poniżej 1500 w 1 mm³), lub leukopenia (poniżej 4000 w 1 mm³), lub trombocytopenia (poniżej 100 000 w 1 mm³)
Zaburzenia immunologiczne - obecność komórek LE lub przeciwciał do nDNA, lub przeciwciał do Sm, lub fałszywie dodatnie serologiczne testy kiłowe przy ujemnym teście na immobilizację krętków.
Przeciwciała przeciwjądrowe - w mianie uznanym za nieprawidłowe, badane metodą immunofluorescencji lub inna odpowiednia.

Za pewnym rozpoznaniem tocznia przemawia spełnienie co najmniej czterech spośród 11 kryteriów, przy czym kryteria mogą być spełnione w chwili badania i/lub w wywiadzie. Spełnienie dwóch lub trzech kryteriów pozwala na rozpoznanie choroby toczniopodobnej. U ok. 5% chorych nie wykrywa się obecności przeciwciał przeciwjądrowych. Rozpoznaje się wtedy toczeń seronegatywny. Nie można rozpoznać SLE, jeżeli chory nie spełnia żadnego z kryteriów immunologicznych choroby, tzn. kryteriów 10 lub 11.

[edytuj] Postępowanie diagnostyczne

Aby potwierdzić zmiany narządów w SLE należy wykonać:

Skóra, błony śluzowe, narząd wzroku: LBT, badanie okulistyczne, badanie laryngologiczne
Układ ruchu: RTG stawów.
Układ oddechowy: RTG klatki piersiowej, dodatkowo: HRCT klatki piersiowej, scyntygrafię płuc, testy czynnościowe płuc, badanie płynu opłucnowego (ogólne i/lub bakteriologiczne)
Układ sercowo-naczyniowy: EKG, echokardiogram, dodatkowo: przepływy naczyniowe.
Układ moczowy: ogólne badanie moczu i posiew moczu, proteinuria dobowa, kreatynina z klirensem i mocznik, USG jamy brzusznej, dodatkowo: biopsja nerki.
Układ nerwowy: badanie neurologiczne, badanie psychiatryczne, badanie psychologiczne, EEG, tomografia komputerowa głowy, MRI głowy/kręgosłupa, EMG

[edytuj] Toczeń polekowy

	Toczeń rumieniowaty układowy indukowany lekami
()
ICD-10:	M32.0
M32.0.0 {{{X.0}}}
M32.0.1 {{{X.1}}}
M32.0.2 {{{X.2}}}
M32.0.3 {{{X.3}}}
M32.0.4 {{{X.4}}}
M32.0.5 {{{X.5}}}
M32.0.6 {{{X.6}}}
M32.0.7 {{{X.7}}}
M32.0.8 {{{X.8}}}
M32.0.9 {{{X.9}}}

Istnieje 38 znanych leków, które wywołują objawy toczniopodobne, lecz największa liczba przypadków występuje po:

hydralazynie
prokainamidzie i
izoniazydzie.^[1]

Do leków o umiarkowanie niskim ryzyku wystąpienia objawów toczniopodobnych należą:

Kryteria do postawienia diagnozy tocznia polekowego (DIL) nie zostały dokładnie opracowane. Do objawów DIL należą: gorączka, podniesione ciśnienie tętnicze krwi, zmiany skórne oraz zapalenie stawów. Ogólnie, objawy cofają się po odstawieniu leków.^[2]

[edytuj] Linki zewnętrzne

Forum poświęconym toczniowi oraz innym chorobom tkanki łącznej

Przypisy

↑ Rubin, Robert L.: Drug-Induced Lupus Erythematosus. February 4, 2005. [dostęp 2006-11-03].
↑ Peter H. (ed.) Schur: The Clinical Management of Systemic Lupus Erythematosus. Nowy Jork: Grune & Stratton, lipiec 1983, s. 221. ISBN 0-8089-1543-6.