Transport express régional

Z Wikipedii

Transport express régional (pl. Ekspresowy transport regionalny), TER - marka francuskich kolei państwowych SNCF, pod którą prowadzą one regionalne kolejowe przewozy pasażerskie, współfinansowane przez władze regionalne. TER jest jednocześnie kategorią pociągów na sieci SNCF.

[edytuj] Geneza i funkcjonowanie

Pociąg AGC firmy Bombardier w barwach TER na dworcu w Hazebrouck.

Od końca lat 90, organizacja lokalnego transportu kolejowego we Francji zaczęła być powierzana radom regionów, zgodnie z ogólnymi tendencjami decentralizacyjnymi w kraju. Jedynym przewoźnikiem realizującym przewozy regionalne pozostaje monopolista SNCF, natomiast organizacją przewozów (wytyczaniem tras, układaniem rozkładów jazdy, określaniem taryf) zajmują się władze regionalne. W praktyce SNCF, jako właściciel taboru, jedyny pasażerski przewoźnik kolejowy we Francji, oraz faktyczny zarządca infrastruktury kolejowej mają spory udział również w organizacji przewozów.
Finansowanie pociągów TER odbywa się ze środków publicznych. Średnio 72 % kosztów uruchomienia pociągów jest pokrywane przez rząd Francji oraz władze regionalne, wpływy z biletów pokrywają pozostałe 28 % kosztów. Udział środków publicznych wykazuje tendencję wzrostową, związaną z wprowadzaniem nowych połączeń i taryf na wniosek władz regionalnych.
Niewielka rentowność kolejowego transportu kolejowego jest związana przede wszystkim z nieefektywnym wykorzystaniem taboru kolejowego poza godzinami szczytu oraz z niewielkimi odległościami podróży. Wypełnienie pociągów jest również dalekie od optymalnego, rzędu 66 pasażerów na pociąg.

[edytuj] Przekazywanie kompetencji

Przekazanie kompetencji do organizowania transportu kolejowego nastąpiło w roku 1997 w przypadku sześciu regionów Francji:

oraz w roku 1998 dla regionu Limousin< Ruch pasażerski na liniach lokalnych w tych regionach wzrósł w roku 1998 o 4,9 %, podczas gdy wzrost w pozostałych regionach wyniósł 3,2 %.
Pozostałe regiony podpisywały sukcesywnie tzw. umowy przejściowe (fr. conventions intermédiaires, które miały je przygotować do przejęcia organizacji przewozów lokalnych.

Górna Normandia (wrzesień 1997)
Midi-Pyrénées (listopad 1997)
Burgundia (listopad 1997)
Pikardia (styczeń 1998)
Lotaryngia (luty 1998)

[edytuj] Historia

1970: pierwsza umowa dotycząca udziału władz regionalnych w transporcie kolejowym, zawarta pomiędzy SNCF a departamentami Mozela i Meurthe-et-Moselle, dotycząca połączeń na trasie Nancy - Metz - Thionville pod nazwą Métrolor.
30 grudnia 1982: wejście w życie ustawy precyzującej zasady regulacji transportu krajowego, zwanej LOTI (fr. Loi d'orientation sur les transports intérieurs).
31 marca 1994: komisja Huberta Haenela publikuje raport Régions, SNCF: vers un renouveau du service public (pl. Regiony, SNCF - w stronę ożywienia usług publicznych).
4 lutego 1995: ustawa o zagospodarowaniu i rozwoju przestrzennym określa podstawy prawne dla przekazania regionom odpowiedzialności za organizaję transportu zbiorowego o znaczeniu lokalnym.
19 grudnia 1996: podpisanie pierwszej umowy o organizacji transportu regionalnego (z regionem Rhodan-Alpy).

Od roku 2002 wszystkie regiony są związane z SNCF poprzez umowy eksploatacyjne, powierzające narodowemu przewoźnikowi prowadzenie pasażerskich przewozów kolejowych , za których organizację odpowiadają. W większości wypadków umowy te są zawarte na okres 5 lat i, dla większości z 22 regionów, są lub będą renegocjowane w roku 2006.

[edytuj] Środki przeznaczone na kolejowy transport regionalny

Poniższa tabela jest zestawieniem środków wydatkowanych przez rząd Francji, za pośrednictwem regionów, na finansowanie usług TER w wybranych regionach:

Region	Budżet TER	Odsetek budżetu regionu
Alzacja	220 mln €	39 % (2004)
Bretania	100 mln €	14 % (2005)
Burgundia	100 mln €	25 % (2005)
Szampania-Ardeny	55 mln €	12,5 % (2004)
Franche Comté	70 mln €	20 % (2005)
Lotaryngia	250 mln €	45 % (2005)
Kraje Loary	180 mln €	18 % (2005)
Pikardia	130 mln €	20 % (2002)
Nord-Pas-de-Calais	260 mln €	21 % (2003)
Rodan-Alpy	500 mln €	30 % (2005)

Powyższe sumy obejmują jedynie środki związane z uruchamianiem pociągów i nie uwzględniają wydatków na utrzymanie i modernizację infrastruktury kolejowej.