Ulica Powstańców Śląskich we Wrocławiu
Z Wikipedii
Ulica Powstańców Śląskich – główna arteria wylotowa z Wrocławia na południe, naturalne przedłużenie ulicy Świdnickiej, z którą łączy się w miejscu, gdzie trasę tę przecina wiadukt kolejowy. Długość ulicy wynosi około 3,3 km, a w odległości około 1,3 km od jej początku znajduje się duży okrągły plac Powstańców Śląskich, do którego gwiaździście dochodzą - oprócz głównej osi ulicy Powstańców - ulice Sudecka, Zaporoska , Kamienna i Pretficza.
Do połowy XIX wieku trasa ta nosiła nazwę Kleinburger Chaussee ("szosa do Kleinburg", dzisiejsze osiedle Borek nosiło wówczas nazwę Kleinburg) i miała stosunkowo gęstą podmiejską zabudowę. Przyłączywszy do miasta najbliższą z podmiejskich wsi leżących na jej trasie - Neudorf ("Nowa Wieś", obecnie bez polskiej nazwy charakterystycznej, w granicach osiedla Południe) w roku 1868 zmieniono nazwę drogi na Kleinburger Straße, nadając jej w ten sposób nominalnie rangę ulicy. Była ona jednak wówczas znacznie krótsza (niespełna 2 km) niż obecnie, bo kończyła się na wysokości obecnej ulicy Hallera i Wiśniowej, na granicy miasta Wrocławia i wsi Kleinburg (tę przyłączono do miasta dopiero w 1897).
Pod koniec XIX wieku rozpoczęto duży projekt urbanistycznego zagospodarowania nowego Przedmieścia Południowego. Kleinburger Straße miała się stać arterią reprezentacyjną, wtedy też zaprojektowano okrągły plac na jej trasie i gwiaździście do niego wpadające arterie. Szeroka na 27 metrów ulica przedłużona została (po włączeniu do miasta wsi Kleinburg) o dalsze prawie półtora kilometra, aż do skrzyżowania z dzisiejszą ulicą Krzycką i wiaduktu towarowej obwodnicy miasta. Arteria zyskała też w 1877 patrona w postaci cesarza Wilhelma (Kaiser Wilhelm Straße), co nadało jej jeszcze wyższą rangę. Wzdłuż ulicy budowano rezydencje i kamienice dla najbogatszych przedstawicieli mieszczaństwa: adwokatów, urzędników królewskich, lekarzy. Mieszkania w tych domach były bardzo przestronne, miały powierzchnie rzędu 300 m². Budowano też gmachy publiczne, m.in. w 1911 okazały gmach Wyższego Urzędu Górniczego (dziś - Zakład Energetyczny), a w 1916 gmach Dyrekcji Okręgu Pocztowego (także po wojnie była tu m.in. Dyrekcja Wojewódzka PP "Poczta Polska, Telefon i Telegraf" i Dyrekcja Okręgu Poczty i Telekomunikacji). W latach trzydziestych XX wieku ulicę przebudowano, przenosząc torowisko tramwajowe na wydzielony pomiędzy jezdniami pas zieleni. 20 kwietnia 1938, w 49. urodziny Hitlera na cześć bojówek Sturmabteilungen (SA) ulicę ponownie przemianowano, nazywając ją Straße der SA.
Prowadzone zimą i wiosną 1945 z kierunku południowego natarcie Armii Czerwonej na Festung Breslau spowodowało całkowitą rujnację prawie wszystkich domów pomiędzy placem Powstańców Śl. a ulicą Świdnicką. Na całym tym liczącym prawie półtora kilometra odcinku do odbudowy nadawało się tylko pięć lub sześć budynków (wszystkie one zresztą znajdowały się po wschodniej stronie ulicy). Z ziemią zostały zrównane całe kwartały domów także przy przecznicach tej ulicy prowadzących tak na wschód jak na zachód. W rezultacie powstała szeroka na blisko kilometr i długa na ponad kilometr wyrwa w substancji miasta. Wyrwę tę zaczęto zabudowywać blokami z wielkiej płyty dopiero w latach 60., a zwłaszcza 70. XX wieku. Miejsce to nazywane jest dziś "osiedlem Południe" (z mniejszymi jednostkami administracyjnymi nazwanymi A-B-C-D: "Anna", "Barbara", "Celina", "Dorota"). Pomimo to ogromny (około 4,5 hektara) kwartał przylegający od zachodu do ulicy Powstańców Śląskich, pomiędzy hotelem "Wrocław" a "Poltegorem"[1] pozostaje wciąż jeszcze (jesień 2007) niezabudowany[2].
Przypisy
- ↑ budynek "Poltegoru" do końca roku 2007 ma zostać całkowicie zlikwidowany (w październiku 2007 trwa jeszcze końcowa faza jego wyburzania), a na jego miejscu powstanie kompleks wieżowców mieszkalnych z najwyższym, ponaddwustumetrowym budynkiem w mieście; właścicielem terenu jest biznesmen Leszek Czarnecki
- ↑ miasto sprzedało ten teren w październiku 2006 za rekordową jak na dotychczasowe warunki wrocławskie kwotę 300 milionów złotych hiszpańskiej spółce GP–Investment (wchodzącej w skład hiszpańskiego koncernu Grupogr Prasa), która zamierza wybudować tu wielofunkcyjne centrum mieszkalno–usługowo-biurowe, o łącznej powierzchni użytkowej około 180 tys. m²
