Ustrój gospodarczy
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Ustrój gospodarczy – reguły prawne, które regulują kwestie o tym komu i jakie przysługują prawa do posiadania oraz kto i jakie może bądź musi wykonywać czynności gospodarcze. Najczęściej przepisy te mają charakter generalny.
[edytuj] Różnice między ustrojami gospodarczymi
- różna ilość przepisów
- wolność gospodarcza (do czegoś i od czegoś)
- różna ilość zakazów posiadania dóbr, wykonywania czynności (np. czynności zakazane, czynności uniemożliwione)- im ich mniej tym większa wolność gospodarcza
- różna ilość nakazów wykonywania czynności gospodarczych (im mniej nakazów tym większa wolność)
[edytuj] Klasyfikacja ustrojów gospodarczych (za Bieleckim):
ustrój demokratyczny (demokracja)- mechanizmy wyborcze, za pomocą których może wpływać na charakter prawa gospodarczego, bardzo ważna jest tu ordynacja wyborcza
ustrój dyktatorski (dyktatura) - brak możliwości wpływania przez obywateli na prawo gospodarcze, którego stanowienie odbywa się z pominięciem mechanizmów wyborczych lub też pod naciskiem ze strony władz na mechanizmy wyborcze
[edytuj] Charakter ustrojów gospodarczych
a)
- ustrój etatystyczny (etatyzm) (aby jak najwięcej czynności gospodarczych jest w niej zastrzeżonych wyłącznie dla instytucji i przedsiębiorstw państwowych)
- ustrój liberalny (liberalizm) (jak najmniej czynności gospodarczych zastrzeżonych dla instytucji i przedsiębiorstw państwowych)
b)
- centralne zarządzanie (gospodarka centralnie planowana)- przedsiębiorstwa prowadzą działalność w rozmiarach i kwestiach określonych przez władze, przez państwo
- gospodarka rynkowa- podstawowy motyw działania przedsiębiorstw to maksymalizacja zysku, a podstawowy sposób kontaktów między przedsiębiorstwami to transakcje kupna – sprzedaży w oparciu o swobodnie negocjowane ceny)
c)
- ustrój stanowy- jakaś część ludności, ze względu na pochodzenie, objęta jest na mocy prawa większą liczbą zakazów prowadzenia i nakazów wykonywania czynności gospodarczych niż pozostała część społeczeństwa
- ustrój bezstanowy