Ustroń Polana

Z Wikipedii

Ustroń Polana - południowa część miasta Ustroń, położona w dolinie Wisły, u podnóża Czantorii Wielkiej. Przystanek kolejowy na linii z Goleszowa do Wisły, przystanek komunikacji autobusowej na liniach z Cieszyna i Skoczowa do Wisły. Dolna stacja krzesełkowej kolei linowej na Czantorię. Punkt wyjściowy wycieczek pieszych w góry Beskidu Śląskiego.

Nazwa Polana pochodzi od polany w lesie nad Wisłą, na której osiedlili się pierwsi mieszkańcy ("...12 zahradnikuw kterech mam na polanie ..." - z pierwszej wzmianki o Polanie w 1607 r.). Osada należała do Mikołaja Rudzkiego, od którego wykupiła ją w 1633 r. księżna cieszyńska Elżbieta Lukrecja. Później Polana stanowiła część Ustronia Górnego, będącego osobną wsią do 1839 r., kiedy połączono Ustroń Górny z Dolnym.

W 1792 r. w Polanie powstała papiernia, założona przez księcia Alberta Sasko-Cieszyńskiego. Należał do niej kawałek przyległej łąki nad Wisłą, niezbędnej do bielenia na słońcu lnianych szmat, z których wówczas wyrabiano papier. Pierwszym papiernikiem był przybyły tu prawdopodobnie z terenu dzisiejszych Niemiec Augustyn Kiessling. Na papierze z tej papierni, ze znakami wodnymi A. Kiesslinga, sporządzono m. in. prowadzone na cieszyńskim zamku księgi gruntowe. Pamiątką po tych czasach jest nazwa uliczki "Papiernia", wiodącej ku Wiśle (biegną nią czerwone znaki szlaku turystycznego na Równicę).

W 1837 r. papiernię przeniesiono w dół Wisły do Hermanic, gdzie z przerwami działała do 1933 r. W jej zabudowaniach powstała kuźnia wodna "Teresa", wchodząca w skład ustrońskiej huty. Wykuwano w niej osie i okucia do wozów. Napęd młotów zapewniała płynąca tędy Młynówka. W 1899 r. kuźnię w Polanie zlikwidowano, a w budynku zainstalowano turbinę wodną, zasilającą kuźnię w Ustroniu w energię elektryczną i działającą do lat 60. XX wieku. Oprócz budynku dawnej papierni-kuźni, na którym do dziś widnieje symbol hamerskich młotków, zachował się jaz na Młynówce ze stawidłami, pozwalającymi regulować poziom wody w położonym obok sztucznym zbiorniku wodnym o powierzchni 0,65 ha.

Obecną popularność zawdzięcza Polana przede wszystkim zbudowanej w 1967 kolei krzesełkowej na polanę Stokłosica pod szczytem Wielkiej Czantorii. Daje ona latem łatwy dostęp na szczyt tej góry z nową wieżą widokową, a zimą udostępnia narciarzom trasy zjazdowe na jej stokach.