Volumina Legum
Z Wikipedii
Volumina Legum (łac. Volumina Legum. Leges, statua, constitutiones et privilegia Regni Poloniae, Magni Ducatus Lithuaniae. Omniumque provinciarum annexarum, a commitiis visliciae anno 1347 celebratis usque ad ultima regni comitia - Prawa, konstytucye y przywileie Królestwa Polskiego, Wielkiego Xięstwa Litewskiego y wszystkich prowincyi należących na walnych seymiech koronnych od seymu wiślickiego roku pańskiego 1347 aż do ostatniego seymu) - pierwszy polski zbiór prawa stanowionego, zawierający zapis wszystkich przywilejów królewskich i konstytucji sejmowych od roku 1347 do 1793 (obrady sejmu grodzieńskiego).
Dzieło to powstało z inicjatywy biskupa kijowskiego Józefa Andrzeja Załuskiego. Rozpoczęli oni pracę nad chronologicznym i pełnym wydaniem polskich praw. Pierwszy tom wydano tuż przed sejmem w Warszawie 18 września 1732. Pierwsze sześć tomów, zawierających prawa uchwalone do 1736, opracował i wydał w latach 1732-1739 pijar Stanisław Konarski. Tom VII i VIII wydali w 1782 pijarzy. Tom IX ukazał się w 1889 w Krakowie, nakładem Akademii Umiejętności. Umieszczono w nim konstytucje z lat 1782, 1784 i 1786 oraz cały dorobek Sejmu Czteroletniego 1788-1792. Tom X wydano dopiero w 1952 w Poznaniu.
Jozafat Ohryzko (1827 - 1890) - prawnik, wydawca i działacz polityczny podjął się reedycji Volumina Legum pod koniec XIX wieku.
Bibliografia:
Volumina Constitutionum, t. I/1, wyd. S. Grodziski, I. Dwornicka i W. Uruszczak, Warszawa 1996.