Włoska Partia Socjalistyczna
Z Wikipedii
Włoska Partia Socjalistyczna (Partito Socialista Italiano, PSI) - nieistniejąca włoska partia polityczna, założona w 1892, rozwiązana w 1994. Pierwsze włoskie w pełni nowoczesne ugrupowanie polityczne partia polityczna. Określała się jako partia robotnicza, wskazując na marksizm jako swoją podstawę ideową.
W 1924 ludzie Benito Mussoliniego dokonali skrytobójczego mordu na Giacomo Matteottim, przywódcy socjalistów. PSI stała się aktywną częścią antyfaszystowskiej koalicji awentyńskiej. W 1926 jej kierownictwo uszło do Francji i zaangażowało się w ruch oporu, organizując własne oddziały partyzanckie. W 1942 rozpoczęto odbudowę PSI w kraju. W pierwszych powojennych wyborach partia zajęła drugie miejsce w kraju (wyprzedza ich tylko chadecja). W tym okresie ugrupowanie ulega radykalizacji politycznej i zbliża się do komunistów, m.in. organizując wspólne z nimi listy w wyborach w 1948.
Od 1948 PSI zaczęła dystansować się od komunistów i prezentować krytyczną postawę wobec ZSRR oraz państw "realnego socjalizmu". Podjęła współpracę z chadekami, która zaowocowała w 1963 teką wicepremiera dla Pietro Nenniego.
W okresie przywództwa Bettino Craxiego (od 1976 do 1993) partia znacznie się rozwinęła. Nowy lider zadbał o ochronę tożsamości ideowej socjalistów, odwoływał się do ideałów demokratycznego socjalizmu. Konsekwentnie stawiał na sojusz z chadekami przeciwko komunistom. W latach 1983-1987 Bettono Craxi pełnił urząd premiera Włoch. PSI pod jego rządami stawała się formacją coraz bardziej umiarkowaną. Za swe wielkie, historyczne dzieło uznała pogodzenie tradycji socjalistycznych z tradycją liberalną, w tym okresie głosiła idee "nowoczesnego reformizmu" i "liberalnego socjalizmu", oddalając się coraz bardziej od tradycji socjalistycznej.
Skandale korupcyjne z początku lat 90. nie ominęły również socjalistów. W 1993 prokuratura w Mediolanie oskarżyła Bettino Craxiego o pobieranie olbrzymich łapówek od przedsiębiorstw prywatnych w zamian za udzielanie im zamówień na prace opłacane z kasy państwa. Sprawa ta stała się powodem upadku wieloletniego szefa socjalistów, który rok później w trakcie śledztwa wyjechał do Tunezji i odmówił powrotu do kraju. Wkrótce okazało się, iż w podobne skandale było zamieszane niemal całe kierownictwo socjalistów. Efektem skandali korupcyjnych stała się porażka wyborcza w 1994 - zaledwie 15 deputowanych i 12 senatorów (w poprzednich wyborach uzyskała dla porównania odpowiednio 92 i 49 mandatów).
Klęska wyborcza doprowadziła do rozwiązania PSI. Od tego czasu wiele mniejszych ugrupowań uważa się za jej sukcesorów. Pośród nich dwie największe partie to Nuovo PSI i Włoscy Demokratyczni Socjaliści (SDI).
