Wacław Ciesielski
Z Wikipedii
Wacław Ciesielski (ur. 6 września 1898 r. w Orłowie k. Wąbrzeźna, zm. 2 lutego 1941 r. w obozie koncentracyjnym Auschwitz) – dziennikarz, działacz narodowy na Pomorzu, podczas okupacji niemieckiej członek organizacji konspiracyjnych Narodowa Organizacja Bojowa (komendant Okręgu Pomorskiego), Grunwald, Ojczyzna i Związek Walki Zbrojnej, ps. "Roman". Pierwszy Prezes Korporacji Studentów Uniwersytetu Poznańskiego Baltia.
Był synem Wacława Ciesielskiego i Heleny z domu Czarnoty-Bojarskiej. Uczęszczał do gimnazjum w Chełmnie. Podczas I wojny światowej w 1917 r. został wcielony do armii niemieckiej i walczył na froncie zachodnim. W styczniu 1919 r. wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego, po czym brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920 jako podoficer. W 1921 r. podjął studia prawnicze i ekonomiczne na Uniwersytecie Poznańskim. Został wówczas członkiem Korporacji Akademickiej Baltia i związał się z ruchem narodowym. W latach 1926-1928 sprawował stanowisko kierownika Uniwersytetu Ludowego w Zagórzu na Śląsku. Jednocześnie w 1926 r. został członkiem Obozu Wielkiej Polski, a w 1928 r. Stronnictwa Narodowego. Pod koniec 1928 r. powrócił na Pomorze, gdzie zajął się pracą dziennikarską. Był redaktorem: "Gazety Bydgoskiej", "Gońca Pomorskiego" i "Słowa Pomorskiego". W swojej publicystyce był zwolennikiem idei narodowo-katolickich, krytykował ekspansjonizm gospodarczy Żydów i demagogię społeczną komunistów. Silnie występował także przeciwko sanacji, za co był dwukrotnie aresztowany. W styczniu 1934 r. objął funkcję sekretarza Rady Wojewódzkiej SN w Toruniu i kierownika Wojewódzkiego Wydziału Młodych SN. Dwa razy był też członkiem Komitetu Głównego SN. Po klęsce wrześniowej 1939 r. został natychmiast aresztowany przez Niemców i osadzony w gmachu toruńskiego Gestapo, a następnie w obozie przejściowym w Forcie VII. Ranny i chory został 18 października 1939 r. niespodziewanie wypuszczony na wolność. Natychmiast zaangażował się w działalność konspiracyjną, reaktywując przedwojenne struktury SN w ramach Narodowej Organizacji Bojowej. Jednocześnie na początku listopada 1939 r. był współzałożycielem pomorskiej organizacji konspiracyjnej Grunwald, która opierała się na sieci dywersji pozafrontowej. Stanął na czele jej pionu cywilnego (Wydział Administracji Cywilnej). Z kolei w grudniu 1939 r. został zaprzysiężony w Poznaniu przez księdza prałata Józefa Prądzyńskiego jako członek organizacji Ojczyzna. Z drugiej strony został upoważniony do organizowania na obszarze Pomorza aparatu Okręgowej Delegatury Rządu na Kraj i rozpoczął jego tworzenie, opierając się m.in. na strukturach cywilnych Grunwaldu. W połowie 1940 r. objął funkcję p.o. kierownika Okręgowej Delegatury Rządu na Pomorze. Jednocześnie dowódca Narodowej Organizacji Bojowej, Antoni Wolniewicz ps. "Marian", "Znicz", "Bałt", "Mróz", mianował go komendantem Okręgu Pomorskiego NOB. W tym czasie podporządkował się Związkowi Walki Zbrojnej, przyciągając do niego dużą liczbę członków pomorskiego NOB. Utrzymywał stałe kontakty z kierownictwem SN w Warszawie oraz księdzem płk. Józefem Wryczą, dowódcą Tajnej Organizacji Wojskowej "Gryf Pomorski". 18 listopada 1940 r. został aresztowany przez Niemców i poddany torturom w siedzibie toruńskiego Gestapo. Następnie osadzono go w obozie koncentracyjnym Auschwitz, gdzie zginął 2 lutego 1941 r.
[edytuj] Bibliografia
Hasło opracowano na podstawie:
- Krzysztof Komorowski, Konspiracja pomorska 1939-1947, Gdańsk 1993.
