Wanaty (województwo mazowieckie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 51°48' N 21°30' E
Wanaty | |
Województwo | mazowieckie |
Powiat | garwoliński |
Gmina | Łaskarzew |
Położenie | 51° 48' N 21° 30' E |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
25 |
Położenie na mapie Polski
|
Wanaty - wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Łaskarzew.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
W czasie okupacji niemieckiej (1939-1945), wieś Wanaty została spacyfikowana. 28 lutego 1944 wszyscy mieszkańcy wsi zostali wymordowani przez żandarmerię niemiecką i policję kryminalną, oraz oddział Kałmuków (w służbie niemieckiej). Zginęło łącznie 108[1] osób, w tym 35 kobiet i 47 dzieci.[1] Wieś została całkowicie spalona. Z masakry ocalało tylko kilka osób, które w tym czasie znajdowały się poza wsią.
W czasie pacyfikacji hitlerowcy wdzierali się do mieszkań i zabijali strzałem w tył głowy[1] każdego, bez względu na wiek i płeć. Następnie podpalali budynki, w którycz znajdowali się także ranni, jeszcze żywi ludzie - wielu z nich spaliło się żywcem.[1] Następnie, w celu zastraszenia, przyprowadzili na miejsce zbrodni wszystkich sołtysów z gminy Łaskarzew.
Pacyfikacja nastąpiła z polecenia starosty niemieckiego w Garwolinie, Freudenthala, w odwecie za straty poniesione w walce z partyzantami w dnu 21 lutego 1944, koło wsi Samogoszcz niedaleko Wanatów. Kierowali nią (pod nazorem Freudenthala), komendant posterunku żandarmerii niemieckiej w Garwolinie - Zipfel, komendant niemieckiej policji kryminalnej - Siewers, komendant Schupo - Schöbel, komendant Sonderdienst - Lorenz i komendant niemieckiej żadnarmerii powiatowej - Peters.
Po 1945 we wsi ustawiono obelisk z pamiątkową tablicą, ku czci ofiar masakry z 1944. Po wojnie, wobec śmierci większości mieszkańców, miasto Łaskarzew zamierzało zlikwidować wieś. Pomysł nie został zrealizowany, gdyż we wsi osiedliły się z czasem nieliczne osoby, a obecnie we wsi Wanaty żyje 13 rodzin. Zdaniem miasta Łaskarzew to wciąż za mało aby utworzyć odrębną wieś. W 2004 planowano przyłączenie Wanat do wsi Lewików jednak na skutek sprzeciwu mieszkańców od pomysłu tego odstąpiono.[2]