Portal:Warszawa/Art. miesiąca

FSO (Fabryka Samochodów Osobowych) – przedsiębiorstwo przemysłu motoryzacyjnego, produkujące samochody osobowe. Zakłady produkcyjne są zlokalizowane w Warszawie, w dzielnicy Praga Północ, na Pelcowiźnie. Zostały od podstaw zbudowane na przełomie lat 40. i 50. XX wieku. W okresie od 1986 do 2002 w skład FSO wchodziła Fabryka Samochodów Dostawczych w Nysie.

Rozważania o budowie fabryki samochodów snuto już od zakończenia II wojny światowej. Kluczowym problem była licencja na produkcję takiego pojazdu. Ze względu na przedwojenną współpracę Fiata z polskim przemysłem motoryzacyjnym właśnie ten koncern wybrano do podjęcia negocjacji licencyjnych. Po ich zakończeniu Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego podpisała 31 lipca 1948 roku umowę na budowę fabryki motoryzacyjnej w Warszawie i zakup licencję na model Fiat 1100. Warunki porozumienia przewidywały osiągnięcie w ciągu trzech lat produkcji rocznej na poziomie 10 tysięcy pojazdów. Decyzja ta wywołała zdecydowany sprzeciw ZSRR oraz Stalina. Tym niemniej przystąpiono do realizacji umowy i budowy fabryki. W miarę postępów budowy nasilała się zimna wojna oraz dążenia ZSRR do zrywania powiązań ze światem zachodnim. Władzom polskim zaproponowano nieodpłatne przekazanie licencji na Pobiedę M-20, technicznie opartą na Fordzie A z przełomu lat 20. i 30. Ostatecznie jesienią 1949 roku zerwano umowę z Fiatem i przyjęto propozycję radziecką. Oficjalnie umowę z ZSRR podpisano w roku 1950.