Wieża ciśnień przy alei Wiśniowej we Wrocławiu
Z Wikipedii
Wieża ciśnień przy alei Wiśniowej - historyzująca wieża ciśnień na osiedlu Borek we Wrocławiu. Oficjalny adres wieży brzmi: ul. Sudecka 125a, jednak znajduje się ona na pasie rozdzielającym jezdnie al. Wiśniowej w ciągu obwodnicy śródmiejskiej. Wieża ma wysokość 62 m. W 2/3 wysokości (na wys. 42 m) - galeryjka widokowa, z której można było niegdyś - za drobną opłatą - oglądać panoramę miasta, a także - przy dobrej pogodzie - odległą o trzydzieści kilometrów Ślężę a nawet - o prawie sto kilometrów - Sudety.
Wybudowana została w latach 1903-1904 wg projektu Karla Klimma na południowych obrzeżach miasta, a w 1906 udostępniona zwiedzającym. Od 1908 personel wieży wciągał na jej szczycie czerwoną flagę w dniach, kiedy warunki atmosferyczne zapewniały dobrą widoczność; opłata za wjazd windą na galerię widokową wynosiła 10 fenigów. W czasie oblężenia Festung Breslau w 1945 pełniła rolę punktu obserwacyjnego do kierowania ogniem. Od II wojny światowej do lat 90. wieża nie była konserwowana (nie wykorzystywano też jej walorów turystycznych), choć zbiorniki wykorzystywano jeszcze do połowy lat 80. w systemie wodociągów miejskich. W końcu lat 90. wieża została wykupiona przez Stephan Elektronik Investment. Na podstawie projektu Wacława Bieniasza-Nicholsona przekształcono ją w kompleks restauracji o nazwie "Wieża Ciśnień".
Wieża reprezentuje formy stylowe późnego eklektyzmu z elementami secesji w ornamentyce i rzeźbie, mieszając formy neogotyckie (sklepienie pod zbiornikiem) z neoromańskim stylem wilhelmińskim. Konstrukcja wymurowana z cegły klinkierowej. Pierwsze dwie kondygnacje służyły początkowo jako mieszkania dla obsługi technicznej wieży, obecnie przekształcono w pomieszczenia użytkowe także znajdujące się nad nimi poddasze. Zbiornik wody znajdował się niegdyś w podpartej na dziewięciu filarach ośmiobocznej części nakrytej dachem namiotowym, na szczycie którego umieszczono masywny hełm o cechach secesyjnych. Środkowy słup zawierający dawniej wodociąg mieści obecnie jedną z wind (druga, wraz z klatką schodową, jest w bocznej wieżyczce). Wieża została wpisana do rejestru zabytków dnia 19.10.1978.
