Wiktor Leja
Z Wikipedii
Wiktor Leja (ur. 27 kwietnia 1910 w Kuźnicy Skakawskiej, zm. 5 marca 1981 w Nałęczowie) - polski lotnik i rzeczoznawca lotniczy, inżynier.
Urodził się w Kuźnicy Skakawskiej koło Kępna. Jego ojciec Franciszek był nauczycielem szkoły powszechnej i średniej, matka - Pelagia z domu Długaszewska - była pochodzenia chłopskiego. Od młodości interesował się lotnictwem. Uczęszczając w latach 1924 - 1929 do Gimnazjum Męskiego klasycznego w Ostrowie Wielkopolskim, należał do koła LOPP i zajmował się modelarstwem lotniczym. Po maturze w 1929 odbył dziewięciomiesięczną praktykę warsztatową. W 1930 rozpoczął studia na wydziale lotniczo-okrętowym Politechniki Gdańskiej (w Wolnym Mieście Gdańsku), działając tam w polskim ruchu studenckim. Był współzałożycielem Akademickiego Aeroklubu Gdańskiego, pełniąc funkcję członka zarządu i komisji rewizyjnej. Odbywał praktyki w fabrykach lotniczych i w PLL LOT. Jednocześnie przeszedł szkolenie szybowcowe w Fordonie w 1934 i Bezmiechowej w 1935. W 1936 roku ukończył studia, otrzymując dyplom inżyniera lotniczego. W tym roku też uzyskał licencję pilota samolotowego.
Całe życie zawodowe związał z rzeczoznawstwem lotniczym. Po ukończeniu kursu rzeczoznawców lotniczych podjął pracę w Okręgu I Kontroli Cywilnych Statków Powietrznych (KCSP) Warszawa-Okęcie przy PLL LOT i zakładach RWD, a następnie od 1938 do wybuchu wojny w oddziale w Poznaniu. Podczas II wojny światowej przebywał w kraju, był poszukiwany przez Niemców za działalność propolską w Gdańsku.
Po wyzwoleniu Jarosławia, gdzie ostatnio pracował w warsztacie, zgłosił się 1 sierpnia 1944 w referacie lotnictwa cywilnego resortu komunikacji PKWN, po czym wszedł w skład grup zabezpieczających mienie lotnicze na wyzwolonym obszarze oraz organizujących placówki lotnictwa cywilnego. Organizował placówkę lotniczą m.in. w Bydgoszczy, gdzie zamieszkał w marcu 1945. Zorganizował tam centralę Kontroli Cywilnych Statków Powietrznych Ministerstwa Komunikacji oraz jej okręgi w kraju, które podjęły rejestrację pozostałych po okupacji i odbudowywanych samolotów i szybowców. Współpracował również w budowie i odbiorze pierwszego polskiego samolotu powojennego LWD Szpak-2 w LWD w Łodzi. Współdziałał w reaktywowaniu szkół szybowcowych i aeroklubów oraz był współzałożycielem Ligi Lotniczej i pierwszym prezesem jej Zarządu Głównego od września 1946.
W 1949 został przeniesiony do Warszawy, obejmując stanowisko kierownika Kontroli Cywilnych Statków Powietrznych w Ministerstwie Komunikacji. 1 stycznia 1953 został Naczelnym Inżynierem - Dyrektorem Technicznym PLL LOT. Funkcję tę piastował do 1959, kiedy to objął stanowisko naczelnika wydziału technicznego Departamentu Lotnictwa Cywilnego Ministerstwa Komunikacji. oraz jej okręgi w kraju, które podjęły rejestrację pozostałych po
W swojej długoletniej karierze otrzymał wiele odznaczeń i orderów za zasługi wobec państwa. Wieloletni prezes Zarządu Głównego Ligi Lotniczej, oraz członek Zarządu Głównego Aeroklubu PRL. Zmarł 5 marca 1981 roku, w Nałęczowie. Miał 70 lat.
