Wiktor Mazurowski

Z Wikipedii

Wiktor Mazurowski (Michał – w źródłach włoskich, przypisywane mu niemal powszechnie imię Wincenty to prawdopodobnie błąd wzięty z nieprawidłowego odczytania „otczestwa” używanego w rosyjskiej wersji nazwiska - Wincentowicz) ur. 1859 w Warszawie, zm. 1944 w Warszawie, uczestnik wojny rosyjsko-japońskiej, polski malarz batalista.

Urodził się w 1859 roku w Warszawie. Syn Wincentego, urzędnika więziennego i Józefy z Pogorzelskich – aktorki warszawskiej (zm. 1907). Początkowo uczył się w Warszawskiej Klasie Rysunkowej u Wojciecha Gersona. Potem w latach 1879(8?)-1889 w petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych m.in u Bogdana Willewalde [[Sankt Petersburg|Petersburg]. Studiował i przyjaźnił się z innym malarzem Kazimierzem Mordasewiczem. W 1888 roku zdobył wielki złoty medal i tytuł „kłassnyj chudożnik” I stopnia za obraz „Atak oddziału kawalerii na dom Czerkiesów we wsi Bela podczas wojny rosyjsko-tureckiej w 1877 roku”. (Wg. innej wersji obraz nazywał się „Operacja pułku lejbgwardii pod Telisze w roku 1877”). W 1889 zdobył stypendium armii rosyjskiej, które umożliwiło mu odbycie czteroletniej podróży artystycznej po Europie (1890-1894). Zwiedził Paryż, Monachium, Włochy, Hiszpaniię i kraje skandynawskie. Po powrocie do Rosji w latach 1900-1903 odpracowywał to stypendium jeżdżąc do różnych jednostek armii rosyjskiej, studiując życie codzienne i obyczaje panujące w wojsku i utrwalając je na płótnie. W czasie wojny rosyjsko-japońskiej (1905-1905) był przy oddziałach na froncie wykonując prace ilustrujące walki wojsk rosyjskich (cykl „z wojny japońskiej”). Tematyce wojny i rewolucji (1905-1907) poświęcił około 70 kompozycji. Był jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Sztuk Pięknych w Petersburgu. Ożenił się w 1911 roku z Jadwigą Iwanowską Zaleską. Podczas I wojny światowej towarzyszył walczącym oddziałom rosyjskim utrwalając w wielu szkicach epizody frontowe. Do cyklu poświęconego wydarzeniom I wojny światowej (1914-17) odnoszą się obrazy „Piechota rosyjska w 1914 roku”, „Atak dzikiej dywizji na piechotę austriacką w 1915 roku”. Po rewolucji osiadł w Piotorgradzie. W czasie rządów bolszewików był kustoszem petersburskiego Muzeum Wojska. Wojnie polsko-bolszewickiej poświęcił kilka obrazów m.in. obraz „Szarża ułanów”. W 1924 roku w wieku 65 lat powrócił do Polski, w tym roku miał wystawę w Zachęcie. Dwa lata później w 1927 mając 68 lat wyjechał na stałe do Rzymu, gdzie przebywał prawdopodobnie do 1939 roku. (Adres w Rzymie: Via della Botteghe Oscure 15. Tel. 62-789). Od 1936 członek Związku Artystów Polskich Kapitol w Rzymie. Malował przede wszystkim obrazy batalistyczne o tematyce historycznej, a także parady i święta wojskowe. Rozgłos i uznanie w Rosji przyniosły mu sceny z wojny rosyjsko-tureckiej (1877-78). Poźniej w swoich akademickich pracach historycznych nawiązywał do innych wydarzeń historycznych: czasów Piotra I, wojny północnej i wojny z Napoleonem „Siemionowcy pod Lesną”, „Bohaterski czyn lejbgwardii pod Borodino w 1812 roku”, „Pożar Moskwy w 1812 roku”. Cykl obrazów związanych z wojną rosyjsko-japońską był wystawiony w Petersburgu w 1907 roku, a następnie pokazany na życzenie Mikołaja II w Carskim Siole i częściowo zakupiony przez cara. Na zamówienie Mikołaja II wykonał także dekorację malarską „serwisu historycznego” wykonanego w 1907 roku w Cesarskiej Fabryce Porcelany w Petersburgu. Malował także sceny myśliwskie i weduty miejskie. W późniejszym okresie w Rzymie specjalizował się w malarstwie portretowym, malował także sceny rodzajowe. Swoje prace wystawiał w Petersburgu na Newskim Prospekcie, w Rydze, Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, we Lwowie i Krakowie oraz Rzymie. Obecnie duża część jego dorobku jest własnością muzeów rosyjskich, przede wszystkim Muzeum Rosyjskiego w Sankt-Petersburgu, jeden jest w Muzeum Bitwy pod Borodino. Inne znane jego obrazy „Odwrót Napoleona spod Moskwy”. „Modlitwa o śmierć”. W Polsce w ciągu ostatnich lat na aukcjach sprzedano dwa jego obrazy: „Po bitwie” oraz pejzaż z Tunisu, o który musiał zahaczyć podczas swych podróży. Zginął w czasie Powstania Warszawskiego. W dniu 6 sierpnia 1944 roku w wieku 85 lat w czasie tzw. rzezi Ochoty został zamordowany strzałem w głowę przez żołnierzy z oddziału SS RONA (za więc przez Rosjan, byłych żołnierzy Armii Czerwonej) pod budynkiem przy Filtrowej 83, ponieważ nie nadążał za kolumną ludności cywilnej pędzonej w stronę „Zieleniaka” (dzisiejsze hale Banacha). Wówczas zastrzelona została także jego żona, znana i ceniona w Europie pianistka Jadwiga Zalewska-Mazurowska.

Wystawy: