Wiktoria Koburg (cesarzowa)
Z Wikipedii
Wiktoria Adelajda Maria Ludwika Koburg, ang. Victoria Adelaide Mary Louise Saxe-Coburg-Gotha (ur. 21 listopada 1840 w Londynie, zm. 5 sierpnia 1901 w Friedrichshof) - księżniczka brytyjska, najstarsza córka królowej Wiktorii Hanowerskiej i księcia Alberta.
Spis treści |
[edytuj] Wczesne lata życia
Wiktoria urodziła się w Buckingham Palace. Została ochrzczona w sali tronowej pałacu Buckingham 10 lutego 1841 r. Chrztu udzielił jej arcybiskup Canterbury William Howley. Jej rodzicami chrzestnymi byli: królowa-wdowa Adelajda, król Belgów Leopold I Koburg, książę Sachsen-Coburg-Gotha Ernest I, książę Sussex, księżna Gloucester i Edynburga oraz księżna-wdowa Kentu.
Jako córce panującego monarchy przysługiwał jej predykat "Jej Królewskiej Wysokości" (Her Royal Highness). Od urodzenia do czasu przyjścia na świat jej brata Alberta 9 listopada 1841 r. była następczynią tronu Zjednoczonego Królestwa. W 1841 r. otrzymała tytuł "księżniczki królewskiej" (Princess Royal), przysługujący najstarszej córce panującego monarchy. Jej oficjalny tytuł brzmiał: Jej Królewska Wysokość Księżniczka Królewska (Her Royal Highness The Princess Royal). Rodzina nazywała ją "Vicky".
Edukacja Wiktorii odbywała się po ścisłym nadzorem jej rodziców. Wiktoria była inteligentnym i bystrym dzieckiem. Dzięki swojej guwernantce, lady Lyttelton, umiała czytać i pisać przed ukończeniem 5 roku życia. Dzięki swojej francuskiej niani biegle władała językiem francuskim. Od innych guwernantek nauczyła się również niemieckiego. Sara Ann Hildyard uczyła ją historii, literatury, przedmiotów ścisłych i łaciny. Pod okiem ojca uczyła się polityki i filozofii.
[edytuj] Małżeństwo
W 1851 r. Wiktoria poznała swojego przyszłego męża, księcia Fryderyka Hohenzollerna (18 października 1831 - 15 czerwca 1888), syna księcia Wilhelma Hohenzollerna, następcy tronu Prus, i Augusty, córki wielkiego księcia Sachsen-Weimar-Eisenach Karola Fryderyka. Fryderyk i jego rodzice zostali zaproszeni przez Wiktorię i Alberta na uroczystość otwarcia Wielkiej Wystawy.
Zaręczyny Wiktorii i Fryderyka odbyły się w 1855 r., kiedy Fryderyk przybył z wizytą do Balmoral. Pałac Buckingham i dwór pruski podały je do publicznej wiadomości 19 maja 1857 r. Ślub Vicky i Fritza odbył się w obecności królowej Wiktorii 25 stycznia 1858 r. w kaplicy królewskiej St. James's Palace. Małżeństwo to było wspaniałym sojuszem dynastycznym, ale było również szczęśliwe - małżonkowie szczerze się kochali. Książę Albert miał dzięki temu małżeństwu nadzieję na zacieśnienie więzi Wielkiej Brytanii z Prusami i przebudowę monarchii Hohenzollernów w duchu bardziej liberalnym.
Fryderyk i Wiktoria mieli razem czterech synów i cztery córki:
- Wilhelm II (27 stycznia 1859 - 4 czerwca 1941), cesarz Niemiec i król Prus
- Wiktoria Elżbieta Augusta Charlotta (24 lipca 1860 - 1 października1919), poślubiła Bernarda III, księcia Saxen-Meiningen
- Albert Wilhelm Henryk (14 sierpnia 1862 - 20 kwietnia 1929)
- Franciszek Fryderyk Zygmunt (15 września 1864 - 18 czerwca 1866)
- Fryderyk Amalia Wilhelmina Wiktoria (12 kwietnia 1866 - 13 listopada 1929), poślubiła księcia Adolfa zu Schaumburg-Lippe, a następnie Aleksandra Żubkowa
- Joachim Fryderyk Ernest Waldemar (10 lutego 1868 - 27 marca 1879)
- Zofia Dorota Ulryka Alicja (14 czerwca 1870 - 13 stycznia 1932), poślubiła Konstantyna I, króla Grecji
- Małgorzata Beatrycze Feodora (22 kwietnia 1872 - 22 stycznia 1954), poślubiła księcia Fryderyka Karola Heskiego.
Żonie następcy tronu okazywano niechęć w Prusach. Już w chwili ogłoszenia zaręczyn z Fryderykiem Wilhelmem osiemnastoletnia Vicky, jak ją nazywano, nie zyskała sympatii z tego tylko prostego powodu, iż pochodziła z Anglii. Ponadto źle znosiła etykietę na dworze pruskim i nie kryła swych wrażeń związanych z nowym miejscem zamieszkania: " Berlin to straszna dziura. Bez kanalizacji, chodniki źle ułożone, straszliwy odór. Spędziłam pierwszy rok bez łazienki, i nawet nie miałam wody do własnej dyspozycji. Nie było też szaf do ubrania, musiałam trzymać swoje rzeczy w walizkach..." - pisała później do jednej z córek.
Trzeba przyznać, że na dworze pruskim obowiązywał w owym czasie wojskowy, sztywny i oficjalny ceremoniał. Młoda księżniczka została pewnego dnia surowo skarcona przez królową za kichnięcie w jej obecności. I choć Vicky pragnęła wzbudzić przyjazne uczucia w sercach swych poddanych, poniosła klęskę: jej szczerość i typowo angielskie poglądy nie znalazły u nich uznania.
[edytuj] W Prusach
W 1861 r. zmarł stryj Fryderyka, król Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern. Tron pruski objął teść Wiktorii, Wilhelm I. Fryderyk został następcą tronu z tytułem "księcia Korony". Wiktoria została więc "księżną Korony". Następca tronu i jego żona byli odizolowani na pruskiej scenie politycznej. Ich liberalne i anglofilskie poglądy kontrastowały z autokratycznym stylem sprawowania rządów premiera Bismarcka. Swojego najstarszego syna Wilhelma, Fryderyk i Wiktoria próbowali wychować w duchu brytyjskim, ale młody książę wolał swoich niemieckich nauczycieli, pochwalających rządy autorytarne. Młody Wilhelm odizolował się więc od rodziców, o których sądził, że przedkładają interesy brytyjskie nad pruskie.
Podczas trzech wojen o zjednoczenie Niemiec - prusko-duńskiej 1864 r., prusko-austriackiej 1866 r. i prusko-francuskiej 1870 r. - Wiktoria i Fryderyk popierali działania Prus i Związku Północnoniemieckiego. Te deklaracje spowodowały pewien konflikt z rodziną Wiktorii, gdyż jej brat, książę Albert, był ożeniony z duńską księżniczką Aleksandrą, której ojciec pretendował do spornych księstw Szlezwiku i Holsztyna.
18 stycznia 1871 r. w Wersalu proklamowano Cesarstwo Niemieckie z Wilhelmem I jako dziedzicznym cesarzem z tytułem "Jego Cesarskiej i Królewskiej Mości" (Kaiserliche und Königliche Majestät). Fryderyk i Wiktoria otrzymali wówczas tytuły Niemieckiego Księcia Korony i Niemieckiej Księżnej Korony z predykatem "Cesarskiej i Królewskiej Wysokości" (Kaiserliche und Königliche Hoheit).
[edytuj] Cesarzowa Niemiec
Po śmierci swojego ojca 9 marca 1888 r. mąż Wiktorii został cesarzem Fryderykiem III. Wiktoria przyjęła tytuł Jej Cesarskiej i Królewskiej Mości Cesarzowej Niemiec. Fryderyk jednak zmarł po 99 dniach panowania na skutek raka gardła. Po śmierci męża Wiktoria najlepiej znana była jako Cesarzowa Fryderykowa - po niemiecku Kaiserin Friedrich. Była również nazywana "Angielką" (Die Englanderin), chociaż więcej w niej było krwi niemieckiej. Wiktoria była zrozpaczona po śmierci męża. Cesarzowa tak pisała do matki: " Bogu dzięki, jego serce nie cierpi tak jak moje! Jestem teraz wdową po nim, jeśli przestałam być żoną! Czyż zniosę tę rozłąkę?".
Zostawszy cesarzową-wdową, Vicky - zgodnie z życzeniem syna - musiała wyprowadzić się z pałacu. Wściekła przeniosła się do wiejskiej posiadłości. Jeszcze większy żal miała do syna o to, że uroczystości pogrzebowe jej męża zostały zorganizowane przez Wilhelma w tak niestosownym pośpiechu, że nie mogła w nich uczestniczyć.
Vicky tak skarżyła się matce, królowej Wiktorii: " Wilhelm nigdy mnie nie odwiedza, a inni mnie ignorują. Jestem traktowana jak piąte koło u wozu".
Owdowiała Wiktoria zamieszkała w zamku Friedrichshof, który zbudowała ku pamięci swojego męża na wzgórzach niedaleko Kronbergu w pobliżu Frankfurtu nad Menem. Wiktoria pozostała osobą o poglądach liberalnych, co kontrastowało z jej konserwatywnym synem, cesarzem Wilhelmem II. Chłodne relacje matki z synem poprawiły się, kiedy Wiktoria wycofała się z życia publicznego. W Berlinie cesarzowa-wdowa fundowała szkoły dla dziewcząt oraz szkoły dla pielęgniarek. Jako utalentowana plastycznie i sama też czasem tworząca kobieta, Wiktoria patronowała również ludziom sztuki. W 1872 r. była jednym z organizatorów Wystawy Sztuki Przemysłowej.
Podczas swojego małżeństwa i wdowieństwa Wiktoria utrzymywała bliskie kontakty z pozostałymi członkami rodziny królewskiej, zwłaszcza ze swoim bratem, księciem Albertem, późniejszym królem Edwardem VII. Regularnie korespondowała z matką. Według "Royal Encyclopaedia" skatalogowano 3777 listów od królowej Wiktorii do córki oraz ponad 4000 od córki do matki. Wiele z tych listów wyraża obawę o przyszłość Niemiec pod rządami Wilhelma II.
[edytuj] Śmierć
Wiktoria zmarła na raka kręgosłupa w Friedrichshof 5 sierpnia 1901 r., kilka miesięcy po śmierci swojej matki. Została pochowana w mauzoleum królewskim w Friedenskirche w Poczdamie 13 sierpnia 1901 r. obok swojego ukochanego męża. W tym samym mauzoleum spoczywają również Zygmunt i Waldemar, synowie Wiktorii zmarli w dzieciństwie. Wiktoria zażyczyła, aby pochować ją w angielskiej trumnie i w obrządku anglikańskim. Wilhelm II spełnił życzenie matki jednak po jakimś czasie kazał zmienić trumnę na niemiecką i pochować ją według niemieckiej tradycji.
Poprzednik Augusta Sachsen-Weimar |
Cesarzowa Niemiec 1888 |
Następca Augusta Wiktoria von Schleswig-Holstein-Sondenburg-Augustenburg |
Maria Stuart, księżna Oranii | Anna Hanowerska, księżna Oranii | Charlotta Hanowerska, królowa Wirtembergii | Wiktoria Koburg, cesarzowa niemiecka | Ludwika Koburg, księżna Fife | Maria Windsor, hrabina Harewood | Anna Mountbatten-Windor