Wolfgang Bauer

Z Wikipedii

Wolfgang Bauer (ur. 18 marca 1941 w Grazu (Austria), zm. 26 sierpnia 2005 w Grazu) był austriackim pisarzem (przede wszystkim dramaturgiem, zajmował się także prozą i poezją), uchodził w latach 70. obok Thomasa Bernharda i Petera Handkego za jednego z najważniejszych austriackich dramaturgów. Członek Stowarzyszenia Autorów w Grazu, Forum Stadtpark i członek-założyciel Loży Lorda Jima (wraz z Martinem Kippenbergerem i Albertem Oehlenem. Międzynarodowe uznanie zyskał w 1968 roku swoim prowokacyjnym dziełem Magic Afternoon.

Spis treści 1 Życie 2 Głosy o autorze 3 Wyróżnienia i nagrody 4 Dzieła 4.1 Sztuki teatralne 4.2 Libretta 4.3 Powieść 4.4 Tomiki wierszy 4.5 Słuchowiska 4.6 Scenariusze 4.7 Wydawnictwa dźwiękowe 5 Literatura

[edytuj] Życie

Wolfgang Bauer studiował teatrologię i romanistykę na uniwersytecie w Grazu i Wiedniu. Studiów nie ukończył. Dzięki wystawieniu swych dwóch pierwszych jednoaktówek Der Schweinetransport i Maler und Farbe we właśnie otwartym w 1962 Forum Stadtpark w Grazu stał się przedstawicielem pisarskiej awangardy. Jego wczesne utwory wykazywały silny wpływ teatru absurdu Eugène Ionesco i egzystencjalistycznych dramatów Jean-Paul Sartre'a i Alberta Camus.

W wieku 27 lat osiągnął Bauer sztuką Magic Afternoon międzynarodowy rozgłos. Utwór został odrzucony przez czterdzieści scen i wydawnictw w całym niemieckim obszarze językowym. Prapremiera odbyła się 12 września 1968 roku w reżyserii Horsta Zankla w Teatrze Krajowym (Landestheater) w Hannoverze, po niej sztuki Bauera zaczęły być tłumaczone na obce języki i wystawiane na całym świecie.

Mimo iż Bauer po swoich kolejnych międzynarodowych sukcesach (Change 1969, Silvester oder Das Massaker im Hotel Sacher 1971, Gespenster 1973) nie spoczął na laurach i tworzył dalej, nie chciał się dać zniewolić oczekiwaniom teatrów i publiczności. Następne teksty Bauera są bezkompromisowymi dziełami teatru absurdu i z racji gatunku ich odbiór jest utrudniony. Życie prywatne pisarza, które nieustannie rozumiał jako pełne akcji opus vitae trafiało na łamy gazet częściej, niż utwory sceniczne. Bauer podejmował z powodów finansowych rozmaite zlecenia i pisał teksty również dla niskich lotów magazynów, a nawet zaprojektował katalog styryjskiej wystawy krajowej Sport - Sinn und Wahn.

Twórca zmarł 26 sierpnia 2005 roku w Grazu z powodu choroby serca.

[edytuj] Głosy o autorze

Wolfgang Bauer od wielu lat skutecznie unika wszystkim próbom zaszufladkowania i sklasyfikowania go przez badaczy literatury i germanistów po prostu jako "pisarza" - na swoją niekorzyść. Jako dramaturg był przeważnie irytujący, za to jego wcielenia się w role poety, powieściopisarza i felietonisty były tak bardzo udane i popularne, jak bardzo te wcielenia nie pasowały do ram gatunków. (Cytat za Wydawnictwem Literackim Droschl)

Krytycy o Wolfgangu Bauerze:
najśmieszniejszy austriacki autor trywialny (Trivialautor), autor dokumentów epoki, poeta, naturalista, społecznie krytyczny neorealista, autor absurdalnych dramatów, ordynarny, pornograficzny - właśnie Magic Wolfi albo "postrach mieszczan" (Der Bürgerschreck)

[edytuj] Wyróżnienia i nagrody

• 1970 i 2004 Nagroda im. Petera Roseggera
• 1970 Nagroda im. Franza Theodora Csokora
• 1979 Österreichischer Würdigungspreis für Literatur
• 1987 nagroda czasopisma manuskripte
• 1991 Złota Odznaka Honorowa miasta Graz
• 1991 Złoty Medal Honorowy Wiednia
• 1994 Nagroda Dramatyczna Instytutu Goethego
• 1994 Wielka Austriacka Nagroda Państwowa (najwyższe wyróżnienie artystyczne przyznawane w Austrii)
• 2000 Austriacki Krzyż Zasługi Nauki i Sztuki I Klasy
• 2004 Styryjska Nagroda Kulturalna

[edytuj] Dzieła

(tytuły oryginalne, lata premier podano, jeśli znacząco odbiegały od roku powstania)

[edytuj] Sztuki teatralne

• Der Schweinetransport (1961)
• Maler und Farbe (1961)
• Batyscaphe 17-26 oder Die Hölle ist oben (1961, praprem. 1982)
• Totu-wa-botu (1961, praprem. 1992)
• Zwei Fliegen auf einem Gleis (1962)
• Katharina Doppelkopf (1962)
• Der Rüssel (1962)
• Mikrodramen (1962-63, łącznie 21 krótkich dramatów, niemożliwych do scenicznej prezentacji)
• Pfnacht (1963, praprem. 1985)
• Die Menschenfresser (1963, praprem. 1967)
• Party for Six (1964, praprem. 1967)
• Ende sogar noch besser als alles gut! (1965)
• Der Tod des Ingenieurs Leo Habernik aus Linz (1965, praprem. 1984)
• Magic Afternoon (1967)
• Change (1968-69)
• Film und Frau (1971, inny tytuł: "Shakespeare the Sadist")
• Silvester oder Das Massaker im Hotel Sacher (1971)
• Gespenster (1973)
• Magnetküsse (1975)
• Memory Hotel (1979-80)
• Woher kommen wir? Was sind wir? Wohin gehen wir? (1981)
• Das kurze Leben der Schneewolken (1982)
• Ein fröhlicher Morgen beim Friseur (1982)
• Ein schrecklicher Traum (1986)
• Herr Faust spielt Roulette (1986)
• Das Lächeln des Brian dePalma (1988, praprem. 1991),
• Ach, armer Orpheus! (1989)
• Insalata mista (1992, inny tytuł: "Tadpoltigermosquitos at Mulligan's")
• Die Kantine. Cappricio à la Habsburg. (1993)
• Die Menschenfabrik (1996)
• Skizzenbuch (1996)
• Café Tamagotchi (1998, praprem. 2001)
• Foyer (2004)

[edytuj] Libretta

• Magnet (1978, baletowe opracowanie "Magnetküsse")
• Café Museum - Die Erleuchtung (1993, libretto operowe)
• Das gestohlene Herz (opera w jednym akcie, praprem. 2004)

[edytuj] Powieść

• Der Fieberkopf (1964-1967)

[edytuj] Tomiki wierszy

• Das stille Schilf. Ein schlechtes Meisterwerk: schlechte Texte mit schlechten Zeichnungen und einer schlechten Schallplatte (1969)
• Das Herz (1981)

[edytuj] Słuchowiska

• Zisterne (1961, niepublikowane)
• Die Entfernung (1972, najpierw pod tytułem "1431")
• Dream Jockey (1998)

[edytuj] Scenariusze

• Die Edeggerfamilie (1970)
• Häuptling der Alpen (1974, wydany tylko drukiem 1978)
• Es war nicht die Nachtigall (zrealizowany w 1974 w reż. Sigi Rothemund, znany także jako "Der Liebesschüler und Die Nichte der O." pod tytułem , scenariusz niepublikowany, zaginął)
• Reise zum Gehirn (1975, na podstawie powieści "Der Fieberkopf" w reż. Clausa Homschaka)
• In Zeiten wie diesen (1983, pilot serialu i 7 odcinków serialu, realizowany stopniowo 1984-1990 w reż. Reinharda Schwabenitzkiego, scenariusz niepublikowany)
• 22, schwarz... (1987, wydany tylko drukiem 1987)
• Der Weihnachtstraum (1994, wydany tylko drukiem 1994)

[edytuj] Wydawnictwa dźwiękowe

• Das stille Schilf (płyta z wierszami z tomiku o tym samym tytule, 1969)
• "Wolfgang Bauer czyta mini-dramaty Wolfganga Bauera" (Wolfgang Bauer liest Mikrodramen von Wolfgang Bauer - 1975)
• Hirn mit Ei. Jazz + Lyrik (płyta nagrana wraz z Hans Carl Artmannem, Fritzem Pauerem i Hansem Kollerem, 1981)
• "Magic Bauer. Wybór dzieł" (Magic Bauer. Eine Werkauswahl - podwójna płyta kompaktowa, 2001, nagrania z lat 1969-1999, wywiady, interpretacje, słuchowiska)

[edytuj] Literatura

• Walter Grond, Gerhard Melzer (Hrsg.): Wolfgang Bauer. Graz: Droschl 1994. (= Dossier. 7.) ISBN 3-85420-377-2
• Jutta Landa: Bürgerliches Schocktheater. Entwicklungen im österreichischen Drama der sechziger und siebziger Jahre. Frankfurt am Main: Athenäum 1988. (= Literatur in der Geschichte, Geschichte in der Literatur. 15.) ISBN 3-610-08922-9
• Gerhard Melzer (Hrsg.): Bauerplay. Ein Buch für Wolfgang Bauer. Graz u.a.: Droschl 2001. ISBN 3-85420-584-8
• Gerhard Melzer: Wolfgang Bauer. Eine Einführung in das Gesamtwerk. Königstein/Taunus: Athenäum 1981. ISBN 3-7610-8027-1
• Eleonora Pascu: Österreichisches Gegenwartstheater zwischen Tradition und Innovation. Timisoara: Ed. Excelsior 2000. ISBN 973-592-007-7
• Dieter Wenk: Postmodernes Konversationstheater, Wolfgang Bauer. Frankfurt am Main u.a.: Lang 1995. (= Münchener Studien zur literarischen Kultur in Deutschland. 25.) ISBN 3-631-48721-5