Wosk pszczeli
Z Wikipedii
Wosk pszczeli, zwany czasami żółtym (łac. Cera flava), jest substancją wydzielaną przez pszczoły, która służy im do budowania plastrów w ulu.
Wosk produkowany jest przez gruczoły woskowe znajdujące się na spodniej części odwłoka pszczoły robotnicy. Produkcja wosku zależy od jej wieku. Największa jest w trzecim tygodniu życia pszczoły.
W temperaturze pokojowej jest ciałem stałym. Topi się przy 62-72°C (w zależności od składu). Wydzielony na powierzchni odwłoka pszczoły ma barwę białawą i jest nieco przezroczysty. Ciemniejsze zabarwienie wosku plastra spowodowane jest domieszką kitu pszczelego oraz zanieczyszczeniami. W miarę upływu czasu wosk w plastrze zmienia barwę na ciemnozółtą a nawet ciemnobrązową.
Spis treści |
[edytuj] Skład chemiczny
Mieszanina kwasów organicznych, hydroksykwasów, alkoholi jednohydroksylowych i dwuhydroksylowych, estrów i węglowodorów. W zależności od uwarunkowań genetycznych rodziny pszczelej oraz czynników środowiskowych skład może się nieco zmieniać. W wosku występują między innymi kwas palmitynowy, cerotynowy, melisowy, cerylowy, mirycylowy oraz estry kwasu octowego i walerianowego.
[edytuj] Historia
Pytanie o pochodzenie wosku w siedzibach pszczoły miodnej zajmowało filozofów i naukowców od tysiącleci. Arystoteles przypuszczał, że wosk pochodzi z kwiatów. To przekonanie przetrwało aż do renesansu. W roku 1744 pojawiła się wzmianka o tym, że pszczoły same produkują wosk (H. C. Hornbostel). Dopiero po upływie prawie 50 lat informacje te zostały potwierdzone (J. Hinter), a w roku 1812 szwajcarski pszczelarz François Huber opublikował swoje spostrzeżenia na ten temat. Sposób, w jaki pszczoły wydzielają wosk, został dokładniej opisany w roku 1912 (L. Dreyling)
[edytuj] Zastosowanie
- Do produkcji świec, które zapalone pięknie pachną miodem.
- Wybielony na słońcu lub za pomocą substancji chemicznych wosk pszczeli nosi nazwę wosku białego (łac. Cera alba) i jest stosowany np. do produkcji kosmetyków.
- Do pielęgnacji dreadów.
Zobacz też: wosk.
[edytuj] Bibliografia
- Bornus L. (Red.) Encyklopedia pszczelarska, PWRiL, Warszawa 1989.
