Zatoka Świętego Wawrzyńca

Z Wikipedii

Zatoka Świętego Wawrzyńca (ang. Gulf of Saint Lawrence, fr. Golfe du Saint-Laurent) - zatoka oraz estuarium położone u wschodnich wybrzeży Kanady. Jest dla ujściem mas wodnych, które z Wielkich Jezior Północnoamerykańskich poprzez Rzekę św. Wawrzyńca wpływają do Oceanu Atlantyckiego.

Rzeka wpływa do zatoki poprzez:

• Cieśninę Jacques'a Cartier'a pomiędzy regionem Quebecu Côte-Nord a północnym wybrzeżem Wyspy Anticosti
• cieśninę Honguedo między południowym brzegiem wyspy Anticosti i półwyspem Gaspé.

Zatoka jest otoczona z północy przez półwysep Labrador, ze wschodu przez Nową Funlandię, z południa przez Nową Szkocję (szczególnie przez wyspę Cape Breton), i z zachodu przez Gaspé i Nowy Brunszwik. W zatoce leżą: Wyspa Anticosti, Wyspa Księcia Edwarda, i Wyspy Magdaleny.

Zatoka łączy się z Atlantykiem poprzez:

• Cieśninę Belle Isle między Labradorem a Nową Funlandią
• Cieśninę Cabota między Nową Funlandią a wyspą Cape Breton
• cieśninę Canso między wyspą Cape Breton Island a Nową Szkocją kontynentalną.

Należy zauważyć, że odkąd zbudowano groblę Canso Causeway w 1955, woda nie przepływa swobodnie przez cieśninę Canso.

Poza samą Rzeką Św. Wawrzyńca, Zatokę zasila jeszcze wiele innych dopływów, z których większe to:

• Miramichi
• Natashquan
• Restigouche
• Margaree
• Humber

W wybrzeże Zatoki wcinają się mniejsze, m. in:

• zatoka Chaleur
• zatoka Miramichi
• Zatoka Świętego Jerzego
• Bay of Islands (Zatoka Wysp)

W Zatoce znajduje się też oddzielająca Wyspę Księcia Edwarda od kontynentu cieśnina Northumberland.

Pierwsza wymiana handlowa pomiędzy Europejczykami a mieszkańcami wybrzeży Zatoki Św. Wawrzyńca miała miejsce w Nowym Brunszwiku 7 lipca 1534.

Wyspa Świętego Pawła znajdująca się na północny wschód od Cape Breton Island, jest określana jako "grobowisko zatoki" z powodu dużej liczby znajdujących się tam wraków statków.

Na końcu półwyspu Gaspé w miejscowości Percé (Quebec) można zobaczyć znajdującą się w wodach zatoki skałę Percé (ang. Percé Rock).

Wyspa Bonawentury na wschód od Półwyspu Gaspé, Île Brion i Rochers-aux-Oiseaux (znajdujące się na północny wschód od Magdalen Islands) są ważnymi miejscami związanymi z migracjami ptaków i znajdują się pod administracją Canadian Wildlife Service. Rząd Kanady utworzył kilka parków narodowych w obrębie estuarium Zatoki św. Wawrzyńca. Są to:

• Forillon National Park na wschodnim końcu Gaspé
• Prince Edward Island National Park na północnym wybrzeżu wyspy
• Kouchibouguac National Park na północno-wschodnim wybrzeżu Nowego Brunszwiku
• Cape Breton Highlands National Park na północnym krańcu Cape Breton Island
• Gros Morne National Park na zachodnim wybrzeżu Nowej Funlandii
• Park narodowy na archipelagu Mingan w regionie Quebecu Côte-Nord.

Kanał Laurentański na dnie Zatoki został uformowany podczas poprzednich zlodowaceń. Wtedy, kiedy poziom wody w oceanie był najniższy, szelf kontynentalny był poddawany erozji przez Rzekę Św. Wawrzyńca.

Wybrzeże Zatoki jest dość urozmaicone, od terenów płaskich po strome klify.