Zelimchan Jandarbijew
Z Wikipedii
Zelimchan Jandarbijew Ur. 8 listopada 1956 w Kazachstanie – Zm. 13 lutego 2004 w Ad-Dausze (Katar) |
|
2. Prezydent Czeczeńskiej Republiki Iczkerii | |
Okres urzędowania | od 21 kwietnia 1996 do 12 lutego 1997 |
Przynależność polityczna | Demokratyczna Partia Vainakh |
Poprzednik | Dżochar Dudajew |
Następca | Asłan Maschadow |
Zelimchan Abdulmuslimowicz Jandarbijew (ros. Зелимхан Абдумуслимович Яндарбиев) (12 września 1952 w Kazachstanie-13 lutego 2004 w Ad-Dauha, Katar), poeta i polityk czeczeński, prezydent Czeczeńskiej Republiki Iczkerii.
Był współpracownikiem gen. Dudajewa i od 1991 wiceprezydentem Czeczeńskiej Republiki Iczkerii; po śmierci Dudajewa w kwietniu 1996 objął funkcję prezydenta Czeczenii. Był szefem delegacji na rozmowy pokojowe z Rosją, zakończone porozumieniem w maju 1996. W lutym 1997 przegrał wybory prezydenckie ze swoim wiceprezydentem Asłanem Maschadowem i przeszedł do opozycji (był m.in. oskarżany o przygotowanie zamachu na Maschadowa). Uznawany za jednego z odpowiedzialnych za czeczeński atak na Dagestan w 1999. Po wznowieniu wojny z Rosją wyjechał za granicę, początkowo do Pakistanu, następnie Zjednoczonych Emiratów Arabskich i ostatecznie do Kataru (2001).
Uchodził za organizatora współpracy terroryzmu czeczeńskiego ze światem islamskim, podejrzewano go o kontakty z Al-Kaidą i talibami, a także oskarżano o współorganizowanie zamachu na teatr w Moskwie w październiku 2002.Od 2001 roku był poszukiwany przez Interpol a w 2003 roku został wpisany na listę światowych terrorystów.
Zginął w zamachu bombowym przygotowanym i przeprowadzonym przez dwóch agentów rosyjskiej FSB Anatolija Jabloczkowa i Wasilija Bogaczowa z pomocą ambasady rosyjskiej w Ad-Dauha. Jabloczkow i Bogaczow zostali zatrzymani tuż po zamachu przez katarską policję i skazani na dożywocie. Po pół roku wrócili jednak do Rosji.
Dżochar Dudajew • Zelimchan Jandarbijew • Asłan Maschadow • Chalim Sadułajew • Doku Umarow