Dagestan

Z Wikipedii

Republika Dagestanu
Республика Дагестан
Дагъистанлъул ДжумхIурият

Flaga Dagestanu Godło Dagestanu
Położenie w Federacji Rosyjskiej
Państwo	Federacja Rosyjska
Status polityczny	republika
Stolica	Machaczkała
Prezydent	Muchu Alijew
Premier	Szamil Zajnałow
Język urzędowy	rosyjski, lokalnie - języki lokalne
Powierzchnia	50 278 km²
Liczba ludności (2008)	2 687 613
Gęstość zaludnienia	53,5 osób/km²
Strefa czasowa	2 rosyjska strefa czasowa (czas moskiewski) UTC +3:00

Dagestan (aw. Дагъистан Daghistan); Republika Dagestanu (aw. Дагъистанлъул ДжумхIурият Daghistanlhul Dżumhurijat) – republika wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej.

Spis treści 1 Nazwa 2 Geografia 3 Demografia 4 Historia 5 Religia 6 Gospodarka 7 Prezydenci Dagestanu 8 Tablice rejestracyjne 9 Linki zewnętrzne

[edytuj] Nazwa

Słowo Daghistan lub Daghestan (داغستان) jest złożeniem tureckiego dağ (góra) i perskiego stan (kraj).

[edytuj] Geografia

Republika graniczy z Kałmucją na północy, Krajem Stawropolskim na północnym zachodzie, Czeczenią na zachodzie, Azerbejdżanem na południu. Leży nad Morzem Kaspijskim. Stolicą Dagestanu jest Machaczkała.

[edytuj] Demografia

Dagestan zamieszkuje ok 2,1 mln mieszkańców, tworząc prawdziwą mozaikę etniczną: wyróżnia się tu zwykle 36 autochtonicznych narodowości, z których 12 posiada oficjalny status narodów. Poza nimi istnieją duże liczebnie społeczności Azerów i Rosjan. Ludność Dagestanu posługuje się językami należącymi do trzech różnych rodzin językowych. Struktura narodowościowo-językowa przedstawia się następująco:

• narody mówiące językami kaukaskimi:
  • Awarowie - ok. 577,1 tys osób (27,9% mieszkańców republiki)
  • Dargijczycy - ok. 332,4 tys. (16,1%)
  • Lezgini — 250,7 tys. (12,2%)
  • Lakowie - 102,6 tys. (5%)
  • Tabasaranie - 93,6 tys. (4,5%)
  • Rutulowie — 17,1 tys. (0,8%)
  • Agulowie — 16 tys. (0,7%)
  • Cachurzy — 6,3 tys. (0,3%)
  • Czeczeni — 92,2 tys., (4,5%) - wielu spośród nich to uciekinierzy z Czeczenii, którzy przybyli do Dagestanu w ostatnich latach; jeszcze w 1994 r. było ich tylko 62 tys.

• narody mówiące językami tureckimi:
  • Kumycy - 267,5 tys. (12,9%)
  • Azerowie - 88.3 tys. (4.3%)
  • Nogajowie - 33,4 tys. (1,6%)

• narody mówiące językami indoeuropejskimi:
  • Rosjanie - 150,1 tys.(7,3%)
  • Tatowie oraz Żydzi górscy - 18,5 tys. (ok. 0,9% ludności republiki).

Poza tym w mniejszej liczbie obecni są także Ukraińcy, Białorusini, Ormianie, Osetyjczycy, oraz mniejsze wspólnoty językowo-kulturowe, których status jest sporny.

Głównymi językami Dagestanu są język rosyjski (urzędowy), język kumycki oraz język awarski (język największego narodu dagestańskiego). Dziewięć języków Dagestanu pełni funkcję języków literackich, cztery (język rutulski, język agulski, język cachurski, oraz język tacki) nie wykształciły normy literackiej.

[edytuj] Historia

[edytuj] Religia

Zdecydowana większość mieszkańców to wyznawcy islamu (sufizm). W ostatnich latach odnotowuje się konflikty na tle religijnym spowodowane pojawieniem się w połowie lat 90. i rozprzestrzenianiem się wahhabizmu.

[edytuj] Gospodarka

W 2000 roku największy udział w gospodarce Dagestanu miało rolnictwo (35 proc. - Dagestan jest najmniej zurbanizowaną republiką na Kaukazie), a następnie budownictwo (26 proc.) i przemysł (24 proc.).

Ze względu na 400 km linii brzegowej roponośnego Morza Kaspijskiego Dagestan ma ogromne znaczenie strategiczne dla Rosji. Przez republikę przechodzą linie komunikacyjne z Azerbejdżanu oraz rurociąg tłoczący kaspijską ropę do Noworosyjska nad Morzem Czarnym, poprzez terytorium Czeczenii.

[edytuj] Prezydenci Dagestanu

• Magomedali Magomedow 1994-2006
• Muchu Alijew 2006-

[edytuj] Tablice rejestracyjne

Tablice pojazdów zarejestrowanych w Dagestanie mają oznaczenie 05 w prawym górnym rogu nad flagą Rosji i literami RUS.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Republiki Dagestanu (ru) (en)
• Strona informacyjna Republiki Dagestanu (ru)
• Krótkie informacje o narodach zamieszkujących Dagestan (ru)
• Informacje na temat Dagestanu po polsku (pl)