Ziarnopłon wiosenny
Z Wikipedii
Ziarnopłon wiosenny | |
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Ranunculopsida |
Rząd | jaskrowce |
Rodzina | jaskrowate |
Rodzaj | ziarnopłon, jaskier |
Nazwa systematyczna | |
Ficaria verna Huds. | |
Synonimy | |
Ranunculus ficaria L. | |
Galeria zdjęć i grafik |
Ziarnopłon wiosenny, jaskier wiosenny, zwyczajowa nazwa pszonka (Ficaria verna Huds.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jaskrowatych. Jest gatunkiem europejskim, występuje w Środkowej Europie. W Polsce jest pospolity na terenie całego kraju. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Ma jedną lub kilka łodyg, pojedynczych, lub rozgałęzionych o długości do 30 cm, wznoszących się do góry na wysokość do 15 cm.
- Część podziemna
- Posiada bulwy korzeniowe o maczugowatym kształcie.
- Liście
- Mięsiste, błyszczące i nagie. Są całobrzegie lub karbowane i mają okrągłosercowaty kształt i długie ogonki z szeroką pochwą. Osadzone są na łodydze skrętolegle. Charakterystyczną cechą tej rośliny są jajowate bulwki wyrastające w kątach dolnych liści. Za ich pomocą roślina rozmnaża się wegetatywnie. Bulwki te po dojrzeniu odpadają i zakorzeniają się w ziemi.
- Kwiaty
- Żółte kwiaty o średnicy 2–3 cm mają 3 wolne, zielonożółte działki kielicha i 8–12 wolnych płatków korony. Osadzone są na krótkich szypułkach. Pręciki i słupki dojrzewają równocześnie. Kwitnie od marca do maja. Kwiaty mają miodniki i są zapylane przez owady (błonkówki i muchówki). Części kwiatowe osadzone spiralnie.
- Owoc
- Omszone niełupki z mięsistym wyrostkiem. Roznoszone są przez mrówki. Roślina jednak rzadko wytwarza owoce – większość kwiatów pozostaje bezpłodnych. Roślina częściej rozmnaża się wegetatywnie za pomocą bulwek łodygowych i bulw korzeniowych.
- Biotop, wymagania
- Spotkać go można najłatwiej w żyznych lasach liściastych, zwłaszcza w lasach łęgowych, poza tym występuje na wilgotnych łąkach, w zaroślach, nad brzegami potoków i źródeł. Jest geofitem. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Fagetalia, All. Allo-Ulmion, Ass. Ficario-Ulmetum.
- Rośliny trujące
- Jest lekko trujący, jak większość gatunków jaskrowatych.
[edytuj] Ciekawostki
- Ziele ziarnopłonu (Herba Ficariae) ma pewne własności lecznicze. Zawiera garbniki, alkaloidy i duże ilości witaminy C. Zbiera się je przy bezdeszczowej pogodzie i suszy w miejscu zacienionym.
- Dawniej zielem ziarnopłonu leczono hemoroidy, krzywicę i brodawki.
- Dawniej ludność wiejska wczesną wiosną spożywała młode liście ziarnopłonu, uważając go za smaczne warzywo. Jednak starsze liście stają się gorzkie i trujące.
[edytuj] Bibliografia
- František Činčura, Viera Feráková, Jozef Májovský, Ladislav Šomšák, Ján Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Jindřich Krejča, Magdaléna Záborská (ilustracje). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990. ISBN 83-09-01473-2.
- Jindřich Krejča, Jan Macků: Atlas roślin leczniczych. Warszawa: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. ISBN 83-04-03281-3.
- Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.