Zuozhuan
Z Wikipedii
Nazwa chińska | |
Hanyu Pinyin | Zuǒzhuàn |
Wade-Giles | Tso Chuan |
Spolszczenia | Przekazy Zuo |
Znaki trad. | 左傳 |
Znaki upr. | 左传 |
Zuozhuan (wym. dzło-dżłan, Przekazy Zuo; także 左氏傳, Zuǒshì zhuàn - "komentarz pana Zuo") – najstarsze chińskie dzieło opisujące wydarzenia historyczne w sposób narracyjny, obejmuje okres 722 do 468 p.n.e. Tradycyjnie przypisywany Zuo Qiumingowi (左丘明) i traktowany jako komentarz do Kroniki Wiosen i Jesieni. Obecnie jest to kwestionowane przez część uczonych, którzy uważają, że pierwotnie był niezależnym dziełem. Najbardziej znani badacze Zuozhuanu, jak np. Yang Bojun (楊伯峻) twierdzą, że dzieło to zostało skompilowane w epoce Walczących Królestw, nie później niż w roku 389 p.n.e. Jest on jednym z najważniejszych źródeł pozwalających zrozumieć historię epoki Wiosen i Jesieni.
Tematyką Zuozhuanu jest przede wszystkim historia postępującego upadku dynastii Zhou i rywalizacja pomiędzy poszczególnymi państwami feudalnymi. Notuje wiele szczegółów dotyczących ówczesnych rytuałów i norm społecznych, systemu prawnego, zwyczajów i związków pomiędzy różnymi ludami, poglądów etycznych, wiedzy astronomicznej i geograficznej oraz ówczesnego piśmiennictwa i legend, co sprawia, że jest kopalnią wiedzy na temat ówczesnych Chin. Napisany z konfucjańskiej perspektywy, jest jednocześnie ważnym źródłem informacji na temat prehanowskiego konfucjanizmu.
Napisany żywym i zwięzłym językiem, uważany jest za jedno z arcydzieł klasycznej prozy chińskiej. Razem z Zapiskami historyka był traktowany jako najlepszy model do naśladowania przez liczne pokolenia prozaików dawnych Chin.