Bitwa pod zaporą z pni
Z Wikipedii
Bitwa pod zaporą z pni Wojna USA z Indianami na Północnym Zachodzie |
|||||||||||||||||
Data | 20 sierpnia 1794 | ||||||||||||||||
Miejsce | rejon dzisiejszego Toledo | ||||||||||||||||
Terytorium | dzisiejsze Ohio, USA | ||||||||||||||||
|
Bitwa pod zaporą z pni (ang. Battle of Fallen Timbers) - klęska zadana 20 sierpnia 1794 roku w Ohio sprzymierzonym z Brytyjczykami oddziałom Indian przez wojska amerykańskie pod dowództwem gen. Anthony'ego Wayne'a, kończąca amerykańską wojnę z Indianami na starym Północnym Zachodzie.
[edytuj] Przyczyny, przebieg i następstwa bitwy
W latach 1790 i 1791 konfederacja indiańskich plemion znad Wielkich Jezior odniosła kilka zwycięstw nad wojskami niedawno powstałych Stanów Zjednoczonych, co zaniepokoiło administrację prezydenta Jerzego Waszyngtona. Dlatego powierzono bohaterowi wojny o niepodległość USA "Szalonemu Anthonyemu" Wallace'owi utworzenie armii, która po gruntownym przeszkoleniu wyruszyła w 1793 roku w stronę doliny rzeki Ohio. Celem ekspedycji było potwierdzenie amerykańskiej dominacji w Dolinie Ohio (bowiem większość okolicznych plemion kwestionowała granice ustalone teoretycznie przez traktat z Fort Stanwix z 1768 roku oraz późniejsze cesje Brytyjczyków na rzecz USA) oraz rozbicie wrogich białym osadnikom plemion Szaunisów pod wodzą Blue Jacketa i Delawarów, którym przewodził Buckongahelas.
Tzw. Legion Wayne'a liczył ponad 3 tys. ludzi, w tym grupę indiańskich zwiadowców z plemion Choctaw i Chickasaw. Oddziały Indian zajęły pozycje nad rzeką Maumee w pobliżu dzisiejszego miasta Toledo w Ohio. Indianie w sile ok. 1,5 tys. wojowników spodziewali się, że barykady z powalonych przez tornado w okolicy drzew utrudnią ewentualny atak Amerykanów, liczyli też na pomoc i zaopatrzenie z pobliskiego Fort Miami, obsadzonego przez Brytyjczyków. Obok Szaunisów i Delawarów ze swymi wodzami, w indiańskim obozie byli też Miami, Wyandoci, Odżibueje, Ottawowie, Potawatomi, Mingo, a także oddział ochotników z Kanady.
Sama bitwa nie trwała długo. Oddziały Wayne'a przeważały liczebnie nad indiańskimi wojownikami (których część udała się akurat do fortu). Ponadto kawaleria USA oskrzydliła siły indiańskie, omijając przeszkody z powalonych pni i zmuszając w rezultacie Indian do odwrotu. Brytyjczycy z Fort Miami odmówili otwarcia bram fortu wycofującym się po porażce wojownikom, w tym młodemu przywódcy Szaunisów Tecumsehowi, co na kolejne lata ochłodziło stosunki indiańsko-brytyjskie. Straty amerykańskie wyniosły 33 zabitych i 100 rannych. Wg Amerykanów zabili oni 30-40 Indian, ale Brytyjczycy (raport Alexandra McKee) wyliczyli straty połączonych plemion na 19 wojowników.
Amerykańskie oddziały zniszczyły okoliczne wioski i zapasy Indian, a następnie wycofały się. Decydujące zwycięstwo Legoinu Wayne'a (w którym służyli m.in. późniejszy oponent Tecumseha i prezydent William Henry Harrison oraz znany traper Daniel Boone) doprowadziło do faktycznej utraty przez Indian większości żyznej Doliny Ohio i położyło kres większym konfliktom w tym regionie aż do czasu powstania Tecumseha (1811-1813). W 1795 roku USA podpisały z większością wodzów tubylczej koalicji traktat z Greenville potwierdzający amerykańskie prawa do Doliny Ohio (oraz do okolic dzisiejszych aglomeracji Chicago i Detroit), zaś w 1803 roku nad Ohio utworzono nowy stan.
[edytuj] Bibliografia
- John Sudgen, Blue Jacket: Warrior of the Shawnees. Lincoln, Nebraska: University of Nebraska Press, 2000.
- Wiley Sword, President Washington's Indian War: The Struggle for the Old Northwest, 1790-1795. Norman, Oklahoma: University of Oklahoma Press, 1985.
- Allan D. Gaff, Bayonets in the Wilderness: Anthony Wayne’s Legion in the Old Northwest. University of Oklahoma Press, May 2004, ISBN 0-8061-3585-9, ISBN 978-0-8061-3585-4