Janusz Pasierb
Z Wikipedii
Janusz Stanisław Pasierb (ur. 7 stycznia 1929, zm. 15 grudnia 1993), polski ksiądz katolicki, poeta i eseista, historyk i znawca sztuki i kultury.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Urodził się 7 stycznia 1929 roku w Lubawie w nauczycielskiej rodzinie. Dzieciństwo spędził w Tczewie, lata okupacji w Żabnie k. Tarnowa. Po ukończeniu tczewskiego Liceum Ogólnokształcącego w 1947 r., rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie, które ukończył w 1952 r.
Po przyjęciu święceń kapłańskich pracował jako wikariusz w Grudziądzu i Redzie. Naukę kontynuował w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Warszawskim, Papieskim Instytucie Archeologii Chrześcijańskiej w Rzymie oraz Uniwersytecie Kantonalnym we Fryburgu (sztuka kościelna, polonistyka, archeologia, historia kultury, patrologia). W 1957 r. uzyskał doktorat z teologii, w 1962 r. doktorat z archeologii, w 1964 r. habilitował się na Wydziale Historycznym UW, w 1972 r. otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1982 r. - profesora zwyczajnego.
Był profesorem Akademii Teologii Katolickiej oraz wykładowcą innych uczelni krajowych i zagranicznych, a także członkiem wielu stowarzyszeń naukowych w Polsce i za granicą oraz redakcji czasopism.
Jako poeta debiutował w 1972 r. na łamach "Tygodnika Powszechnego". Wśród kilkuset publikacji, opublikował m.in. siedem tomów esejów i trzynaście zbiorów poetyckich. W 1982 r. otrzymał godność Prałata Honorowego Jego Świątobliwości, w 1990 r. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, w 1991 r. tytuł Honorowego Obywatela Miasta Tczewa. Zmarł 15 grudnia 1993 roku w Warszawie, pochowany w Pelplinie.
[edytuj] Twórczość
[edytuj] Poezja
- Kategoria przestrzeni (Warszawa 1978; Pelplin 2007)
- Things ultimate and other poems. Rzeczy ostatnie i inne wiersze (Londyn 1980; Pelplin 2001)
- Zdejmowanie pieczęci (Warszawa 1982; Pelplin 2006)
- Wiersze religijne (Poznań 1983)
- Czarna skrzynka (Warszawa 1985; Pelplin 2006)
- Koziorożec (Warszawa 1988; Pelplin 2007)
- Wiersze wybrane (Warszawa 1988)
- Wnętrze dłoni (Łódź 1988)
- Doświadczanie ziemi (Kraków 1989)
- Morze, obłok i kamień (Kraków 1992; Pelplin 2001)
- Ten i tamten brzeg (Warszawa 1993; Pelplin 2001)
- Puste Łąki (Warszawa 1994; Pelplin 2001)
- Butelka lejdejska (Warszawa 1995; Pelplin 2003)
- Po walce z aniołem (Warszawa 1996)
- Poezje wybrane (Warszawa 1998)
- Wierzę (Pelplin 1998)
- Liturgia serca (Warszawa 2002)
- Haiku żarnowieckie (Pelplin 2003)
[edytuj] Eseistyka
- Czas otwarty (Poznań 1972, 1974; Pelplin 1992)
- Miasto na górze (Kraków 1973, Pelplin 2000)
- Szkice o kulturze (Pelplin 1982)
- Światło i sól (Paryż 1982)
- Pionowy wymiar kultury (Kraków 1983)
- Gałęzie i liście (Poznań 1985; Pelplin 1993, 2002)
- Skrzyżowanie dróg (Poznań 1989; Pelplin 1994, 2002)
- Obrót rzeczy (Poznań 1993; Pelplin 2002)
- W perspektywie kultury (Wrocław 1994)
- Katedra symbol Europy. La cathedrale Europe (Pelplin 2003)
- Katedra symbol Europy. Die Kathedrale als Symbol Europas (Pelplin 2004)
[edytuj] Książki o sztuce
- Ochrona zabytków sztuki kościelnej (Warszawa 1968, 1995, 2001; Poznań 1971)
- Człowiek i jego świat w sztuce religijnej renesansu (Warszawa 1969; Pelplin 1999)
- Malarz gdański Herman Han (Warszawa 1974)
- Pelplin (Wrocław 1978, współaut. J. Ciemnołoński)
- Skarby Jasnej Góry (Warszawa 1981, 1985, 1987 1989, 1991, 1997)
- Katedra w Pelplinie (Gdynia 1973; Pelplin 1982, 1993, 2005)
- Pelplin i jego zabytki (Warszawa, Pelplin 1993)
- Polonica artystyczne w zbiorach watykańskich (Warszawa 1999, 2002, współaut. M. Janocha)
[edytuj] Inne
- O Albercie Schweitzerze - człowieku i myślicielu (Pelplin 1950)
- Od kaznodziejstwa do homilii (Pelplin 1984)
- Zgubiona drachma. Dialogi z pisarzami (Warszawa 2006)
[edytuj] Prace redakcyjne
- Młode Życie. Pismo młodzieży szkół średnich. (Tczew 1946)
- Ikonografia nowożytnej sztuki kościelnej w Polsce. T. 1-2 (Warszawa 1987)
[edytuj] Publikacje o ks. Pasierbie
[edytuj] Biobibliografie
- Prace ks. J. St. Pasierba. W: XX lat Akademii Teologii Katolickiej. Księga pamiątkowa 1954-1974, pod red. H. E. Wyczawskiego. Warszawa 1976 s. 168-171.
- H. Mross, Materiały do bibliografii osobowej pracowników naukowo-dydaktycznych Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie, STUDIA PELPLIŃSKIE 1977 s. 355-394.
- J. Mandziuk, Bibliografia prac ks. prof. dra hab. Janusza Stanisława Pasierba, SAECULUM CHRISTIANUM 1994 nr 1 s. 29-42.
- H. Mross, Publikacje Księdza Profesora Janusza St. Pasierba. W: Pomorskie drogi ks. Janusza Pasierba, pod red. B. Wiśniewskiego. Pelplin 1994 s. 327-356.
- J. Mandziuk, Pasierb Janusz Stanisław. W: Słownik polskich teologów katolickich 1981-1993. T. 8. Warszawa 1995 s. 429-440.
- H. Mross, Pracownicy naukowo-dydaktyczni WSD. Pelplin 1939-96. Słownik biobibliograficzny. Pelplin 1997 s. 184-197.
- B. Marzęcka, Pasierb Janusz Stanisław. W: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, pod red. Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałaga. T. 6. Warszawa 1999 s. 264-267.
- J. Kowalczyk, Publikacje o sztuce ks. Janusza Pasierba, BIULETYN HISTORII SZTUKI 2004 nr 3-4 s. 420-425.
- T. Tomasik, Na skrzyżowaniu dróg. Pelplin 2004 s. 261-284.
- W. Kudyba, Rana, która przyzywa Boga. Lublin 2006 s. 267-283.
[edytuj] Książki
- Pomorskie drogi ks. Janusza Pasierba, red. B. Wiśniewski (Pelplin 1994, 1998)
- Wstępujący na wzgórze, red. M. Wilczek (Pelplin 1995, 1996, 2000)
- Ksiądz Janusz St. Pasierb - kapłan, poeta, człowiek nauki (Pelplin 1995)
- W misji słowa. Twardowski - Pasierb - Damrot - Św. Wojciech, T. Linkner (Pelplin 1998)
- Zbyt wielkie serce, reż. P. Woldan (Waraszawa 1998)
- Ks. Prof. Janusz St. Pasierb w Żabnie (Żabno 2000)
- Poeta czasu otwartego, A. Pethe (Katowice 2000)
- Janusz St. Pasierb - poeta, red. B. Kuczera-Chachulska i in. (Warszawa 2003)
- Modlitwa, słowo i sztuka w poezji ks. Janusza St. Pasierba, M. Borkowska (Lublin 2003)
- Ksiądz Janusz Stanisław Pasierb, kapłan - poeta - humanista (Pelplin 2004)
- Na skrzyżowaniu dróg. O poezji Janusza St. Pasierba, T. Tomasik (Pelplin 2004)
- Pasja według Pasierba, E. Sykuła (Lublin 2004)
- Poetyckie spotkania z księdzem Januszem St. Pasierbem, B. Wiśniewski (Pelplin 2005)
- Rana, która przyzywa Boga. O twórczości poetyckiej Janusza St. Pasierba, W. Kudyba (Lublin 2006)
- Szkice o twórczości Janusza St. Pasierba, red. R. Cieślak, P. Urbański (Szczecin 2006)
