Politologia
Z Wikipedii
Politologia to jedna z nauk społecznych, zajmująca się polityką rozumianą jako całokształt działalności związanej ze sprawowaniem władzy politycznej, jej funkcją i rolą w życiu społecznym, teorią jej organizacji, funkcjami i charakterem państwa i międzynarodowych organizacji politycznych [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8].
Anglosasi na określenie politologii używają terminu political science, a Francuzi - sciences politiques. Konferencja politologów w Paryżu (1948) pod egidą UNESCO zdecydowała o przyjęciu terminu nauka polityczna. W Polsce długo istniało rozróżnienie na nauki polityczne (zajmujące się polityką), np. nauka o państwie, ekonomia polityczna, historia polityczna, historia myśli społecznej, socjologia stosunków politycznych, polityka społeczna, geografia polityczna itp., oraz na naukę o polityce.
Spis treści |
[edytuj] Lista problemów badawczych
Paryska konferencja[potrzebne źródło] opracowała następującą listę problemów, którymi powinna zajmować się politologia:
- Ogólna teoria polityczna
- teoria polityczna
- historia myśli politycznej
- Instytucje polityczne
- konstytucja
- władza centralna
- władza regionalna i lokalna
- administracja publiczna
- funkcje ekonomiczne i społeczne rządu
- instytucje polityczne porównawcze
- Partie, grupy i opinia publiczna
- partie polityczne
- grupy i stowarzyszenia
- udział obywateli w zarządzaniu
- opinia publiczna
- Stosunki międzynarodowe
- polityka międzynarodowa
- organizacje międzynarodowe
- prawo międzynarodowe
W polskiej literaturze przyjmuje się podział na pięć działów nauki o polityce:
- teoria polityki
- systemy polityczne oraz ich funkcjonowanie
- ruchy i doktryny polityczne (historia i współczesność)
- współczesne stosunki międzynarodowe
- polityki szczegółowe (np. gospodarcza, społeczna, ekologiczna itp.)
[edytuj] Krótka historia politologii
Kolebką rozważań nad polityką jest starożytna Grecja; zajmowali się nimi najwięksi filozofowie, między innymi Demokryt z Abdery, opowiadający się za demokratyczną formą rządów, Platon, będący teoretykiem państwa totalitarnego czy Arystoteles, który zwracał uwagę na konieczność lawirowania pomiędzy sprzecznymi interesami różnych grup społecznych.
W średniowieczu myśl polityczna w Europie rozwijana była głównie w obrębie ideologii chrześcijańskiej (na przykład Tomasz z Akwinu), choć istnieli również myśliciele niezależni od Kościoła (na przykład Marsyliusz z Padwy).
Przełomem w myśleniu o polityce stało się odrodzenie, szczególnie zaś doktryna Niccolò Machiavellego z jej centralną ideą "cel uświęca środki".
XVII i XVIII wiek to okres wielkich teoretyków państwa liberalnego (John Locke, Jean Jacques Rousseau) pozostających w stałym sporze z wcześniejszymi teoretykami "oświeconego absolutyzmu" (Thomas Hobbes - twórca koncepcji "wojny wszystkich ze wszystkimi", Charles Louis Montesqieu - autor koncepcji trójpodziału władzy). Podczas Wielkiej Rewolucji Francuskiej narodziły się istniejące do dziś główne ideologie polityczne (liberalizm, konserwatyzm, socjalizm).
Wiek XIX to początek krystalizowania się partii politycznych i rozwoju innych instytucji demokratycznych. Na ten wiek przypada również wyodrębnianie się politologii jako osobnej dyscypliny naukowej: od 1819 roku nauczano jej na niektórych francuskich uniwersytetach, w 1872 roku powstała w Paryżu École Libre de Science Politique, a w 1876 na Columbia University założono Graduate School of Political Science.
[edytuj] Politologia w Polsce
W Polsce politologia wyodrębniła się z innych nauk społecznych na początku XX wieku - w 1902 roku we Lwowie powstała Szkoła Nauk Politycznych. W okresie międzywojennym największą uczelnią politologiczną była Szkoła Nauk Politycznych w Krakowie. Po II wojnie światowej nastąpiło daleko idące uzależnienie nauk politycznych od oficjalnej ideologii,spotęgowane po 1948 roku zlikwidowaniem politologii akademickiej i zastąpieniem jej tzw. naukowym socjalizmem i zwulgaryzowaną, stalinowską wersją marksizmu. Przywrócenie politologii, związane z postępującymi ewolucyjnie po Październiku 1956 roku procesami detotalitaryzacji, zapoczątkowało utworzenie w 1967 roku Instytutu Nauk Politycznych w Uniwersytecie Warszawskim. Pierwszy doktorat z politologii obroniono w tym Instytucie w 1971 roku, a habilitacje w połowie lat siedemdziesiątych. W latach siedemdziesiątych powstawały politologiczne ośrodki dydaktyczne i badawcze w innych polskich uniwersytetach. Współcześnie politologia jest w Polsce dyscypliną badaną i nauczaną w prawie wszystkich polskich uniwersytetach oraz kilku humanistycznych uczelniach prywatnych. Od 1957 roku istnieje Polskie Towarzystwo Nauk Politycznych (PTNP) będące członkiem-założycielem Międzynarodowego Towarzystwa Nauk Politycznych (IPSA).
[edytuj] Marketing polityczny
Marketingiem politycznym nazywamy zespół technik, które wykorzystuje się do stworzenia odpowiedniego obrazu kandydata wśród jego elektoratu, wypromowania jego osoby, wyróżnienia go spośród rywali i uzyskania określonej liczby głosów przy jak najmniejszym zużyciu środków (lub przy poniesieniu określonych środków uzyskać maksymalną liczbę głosów). Definicja ta jednak ogranicza marketing polityczny do czasu wyborów, wiążąc go z osobą konkretnego polityka; w rzeczywistości działania marketingu politycznego prowadzone są przez cały czas, a politycy są wkomponowywani w obraz partii politycznej, w której działają.
[edytuj] Zobacz też
- marketing polityczny
- scena polityczna
- przegląd zagadnień z zakresu politologii
- metody w badaniach politologicznych
Przypisy
- ↑ Chodubski A., Wstęp do badań politologicznych, Gdańsk 2004
- ↑ Chmaj M., Żmigrodzki M., Wprowadzenie do teorii polityki, Lublin 1996
- ↑ Politologia w Polsce. Stan badań i perspektywy rozwojowe, pod red. T. Łoś-Nowak, Toruń-Wrocław 2008
- ↑ Roskin M., Cord R., Mediros A., Johanes S., Wprowadzenie do nauk politycznych, Poznań 2001
- ↑ Ryszka F., Nauka o polityce, Warszawa 1984
- ↑ Tansey D., Nauki polityczne, Poznań 1997
- ↑ Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, pod red. B. Szmulika i M. Żmigrodzkiego, Lublin 2002
- ↑ Zieliński E., Nauka o państwie i polityce, Warszawa 1999