rok 1948 / MCMXLVIII
XIX wiek · XX wiek · XXI wiek
1946 « 1947 « 1948 » 1949 » 1950
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
- 25 lutego - powstała Powszechna Organizacja "Służba Polsce".
- 2 marca - wyrok w procesie kierownictwa Narodowych Sił Zbrojnych: ostatni dowódca, ppłk Stanisław Kasznica, oraz jego zastępca kpt. Lech Neyman skazani na śmierć i straceni (pozostali oskarżeni skazani na 7 do 15 lat więzienia).
- 10 marca - na spotkaniu przedstawiciele PPR i PPS podjęto decyzję o zjednoczeniu obu partii (z PPS w ciągu 1 roku wyrzucono ok. 250 tys., tj. około 1/3 członków sprzeciwiających się połączeniu z komunistami).
- 20 marca - utworzono Akademię Lekarską w Szczecinie, przekształconą później w Pomorską Akademię Medyczną.
- 3 kwietnia - decyzja KC PPR i CKW PPS o budowie Domu Zjednoczonej Partii Klasy Robotniczej i zbiórce funduszy na ten cel.
- 21 kwietnia - powstał klub piłkarski Pogoń Szczecin.
- 1 maja - rozpoczął się pierwszy Wyścig Pokoju.
- 5 maja - w potyczce z NKWD zginął Mieczysław Niedziński ps. Men, ostatni przywódca zorganizowanego polskiego podziemia w okolicach Grodna.
- 22 maja - Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie wydał wyrok na działaczy Stronnictwa Narodowego: Tadeusz Maciński - śmierć, Marian Podymniak - dożywocie, Leon Dziubecki - dożywocie (zmarł w mokotowskim więzieniu w czerwcu 1948).
- 25 maja - Witold Pilecki ps. Witold, został rozstrzelany w więzieniu (w latach 1940-1943 dobrowolnie uwięziony w Auschwitz przygotowywał ucieczki i informował polskie podziemie o sytuacji w obozie).
- lipiec - ludność Polski wyniosła 24 mln osób.
- 12 lipca - emigracyjny przywódca PSL Stanisław Mikołajczyk przyjęty na audiencji przez Piusa XII.
- 21 lipca
- 30 lipca - minister finansów i handlu Hilary Minc przedstawił plan kolektywizacji polskiej wsi (m.in. rolników objęto obowiązkowymi dostawami: 85% zbóż, 50% ziemniaków i 50% żywca).
- 3 września - stanowisko sekretarza generalnego PPR objął Bolesław Bierut (Władysław Gomułka odsunięty ze stanowiska przywódcy PPR).
- 4 września - władze komunistyczne zamknęły Tygodnik Warszawski, aresztowały jego dziennikarzy.
- 5 września - odbyło się zgromadzenie Świadków Jehowy w Piotrkowie Trybunalskim.
- wrzesień - w Kamieńsku tłum zaatakował studentów inwentaryzujących kościoły.
- 6 listopada - w Warszawie rozpoczął działalność Instytut Badań Literackich (propagował marksistowskie spojrzenie na problematykę historyczno-literacką całej literatury polskiej).
- 8 listopada - Stocznia Gdańska zbudowała statek s/s Sołdek.
- 12 listopada - Pius XII mianował Prymasem Polski biskupa lubelskiego Stefana Wyszyńskiego.
- 19 listopada - ogłoszono wyroki w procesie przywódców PPS-Wolność-Równość-Niepodległość oskarżonych o szpiegostwo (od 2 do 10 lat więzienia otrzymali m.in. Kazimierz Pużak i Tadeusz Szturm).
- 14 grudnia - założono klub sportowy Górnik Zabrze.
- 15 grudnia - utworzenie PZPR podczas kongresu zjednoczeniowego PPS i PPR.
- 16 grudnia - ukazał się pierwszy numer Trybuny Ludu.
- 29 grudnia - decyzja Rady Ministrów o zniesieniu od 1 stycznia 1949 kartek na artykuły pierwszej potrzeby.
- rozpoczęto budowę Elektrowni Jaworzno II.
- powstał klub piłkarski Unia - Piła Leżajsk
[edytuj] Wydarzenia na świecie
[edytuj] Urodzili się
- 9 stycznia - Susana Dosamantes, meksykańska aktorka
- 9 stycznia - Jan Tomaszewski, polski piłkarz, trener i publicysta sportowy
- 22 stycznia - Ewa Kania, polska aktorka i reżyser
- 25 stycznia - Wojciech Mann, polski aktor
- 27 stycznia - Michaił Barysznikow, tancerz
- 5 lutego - Barbara Hershey, amerykańska aktorka
- 5 lutego - Sven Goran Eriksson, angielski trener piłkarski szwedzkiego pochodzenia
- 2 marca - Krzysztof Majchrzak, polski aktor
- 4 kwietnia - William Gibson, amerykański pisarz science fiction
- 7 kwietnia - Jerzy Grunwald, polski wokalista, instrumentalista, kompozytor i producent muzyczny
- 9 kwietnia - Siergiej Lebiediew, rosyjski wojskowy i funkcjonariusz służb specjalnych
- 11 kwietnia - Władysław Lisewski, prezydent Szczecina
- 28 kwietnia - Terry Pratchett, angielski pisarz fantasy
- 4 maja - Jerzy Tupou V, król Tonga
- 12 maja - Adam Ziemianin, polski poeta
- 21 maja - Małgorzata Łukasiewicz, polska tłumaczka literatury pięknej, krytyk literacki
- 25 maja - Klaus Meine, niemiecki piosenkarz, wokalista i frontman grupy The Scorpions
- 30 maja - Alicja Majewska, polska piosenkarka
- 31 maja - John Bonham, perkusista rockowy, członek zespołu Led Zeppelin
- 4 czerwca - Marek Rymuszko, literat, dziennikarz, prezes Krajowego Klubu Reportażu, red. nacz. miesięcznika "Nieznany Świat"
- 16 czerwca - Ilona Kuśmierska, wybitna aktorka i reżyser
- 21 czerwca - Andrzej Sapkowski, polski pisarz fantasy
- 29 czerwca - Ian Paice, brytyjski perkusista, członek Deep Purple
- 2 lipca - Józef Skrzek, polski muzyk rockowy
- 14 lipca - Berhaneyesus Demerew Souraphiel CM, Arcybiskup Addis Abeby
- 30 lipca - Jean Reno, francuski aktor
- 14 sierpnia - Jerzy Bolesław Lewandowski, polski naukowiec, profesor zwyczajny nauk technicznych i ekonomicznych
- 24 sierpnia - Jean-Michel Jarre, muzyk francuski
- 20 sierpnia - Robert Plant, wokalista rockowy, członek zespołu Led Zeppelin
- 26 sierpnia - Bożena Dykiel, polska aktorka
- 12 września - Jadwiga Rubiś, fotoreporterka, dziennikarka (zm. 2000)
- 29 września - Theo Jörgensmann, klarnecista niemiecki
- 15 października - Chris De Burgh, piosenkarz z Argentyny
- 17 października - Robert Jordan, amerykański pisarz fantasy (zm. 2007)
- 24 października - Marek Siudym, polski aktor
- 28 października - Krzysztof Materna, polski aktor
- 14 listopada – Karol, książę Walii, brytyjski następca tronu
- 21 listopada - Lonstar, polski muzyk country
- 28 listopada - Agnieszka Holland, polska reżyser filmowa
- 2 grudnia - Jan Prochyra, wybitny aktor
- 3 grudnia - Ozzy Osbourne, angielski piosenkarz heavymetalowy
- 24 stycznia - Józef Giaccardo, ksiądz włoski, pierwszy kapłan i pierwszy wikariusz generalny Towarzystwa Świętego Pawła. Błogosławiony Kościoła katolickiego (ur. 1896)
- 26 stycznia - John Lomax, pionier muzykologii i folklorystyki w USA (ur. 1867)
- 30 stycznia - Mahatma Gandhi, indyjski prawnik, pisarz, filozof i polityk (ur. 1869)
- 30 stycznia - Orville Wright, amerykański pilot (ur. 1871)
- 11 lutego - Siergiej Eisenstein, radziecki reżyser filmowy (ur. 1898)
- 10 marca - Jan Masaryk, polityk czechosłowacki (ur. 1886)
- 31 marca - Egon Erwin Kisch, pisarz, dziennikarz i reporter pochodzenia czeskiego piszący po niemiecku (ur. 1885)
- 18 kwietnia - Wincenty Pstrowski, górnik w kopalni "Jadwiga", ogłoszony przez propagandę PRL jako pierwszy "przodownik pracy" (ur. 1904)
- 12 maja - Stanisław Kasznica, ostatni komendant Narodowych Sił Zbrojnych (stracony w więzieniu na Mokotowie) (ur. 1908)
- 15 lub 25 maja - Witold Pilecki, polski wojskowy, żołnierz podziemia, organizator ruchu oporu w Auschwitz-Birkenau (ur. 1901)
- 6 czerwca - Louis Lumiere, wynalazca francuski (ur. 1862)
- 21 lipca - Arshile Gorky, malarz amerykański (ur. 1904)
- 17 sierpnia - Kazimierz Czachowski, polski krytyk i historyk literatury (ur. 1890)
- 3 września - Edvard Beneš, polityk czeski (ur. 1884)
- 10 września - Ferdynand I Koburg, car Bułgarii (ur. 1861)
- 17 września - Ruth Benedict, amerykańska uczona, antropolog (ur. 1887)
- 1 października - Adolf Szyszko-Bohusz, polski architekt i konserwator (ur. 1883)
- 22 października - August Hlond, prymas Polski (ur. 1881)
- 24 października - Ferenc Lehár, węgierski kompozytor operetkowy (ur. 1870)
[edytuj] Zdarzenia astronomiczne
[edytuj] Nagrody Nobla
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
|
|