Sobór Watykański II

Z Wikipedii

Sobór Watykański II - ostatni, jak dotąd, sobór w Kościele katolickim, otwarty 11 października 1962 przez papieża Jana XXIII, zakończony 8 grudnia 1965 przez papieża Pawła VI.

Spis treści

1 Prekursorzy soboru
2 Kanonistyka współczesna
3 Przygotowanie Soboru Watykańskiego II
4 Przebieg soboru
5 Sesje soboru
6 Dokumenty Soboru Watykańskiego II
7 Oceny
- 7.1 Krytyka konserwatywna
- 7.2 Krytyka modernistyczna
8 Linki zewnętrzne

[edytuj] Prekursorzy soboru

Za prekursorów Soboru Watykańskiego II uważa się te postacie, które swoim nauczaniem lub intuicją promowały ideę Soboru Watykańskiego II.

[edytuj] Kanonistyka współczesna

Okres po Soborze Watykańskim II jest nazywany okresem kanonistyki współczesnej.

[edytuj] Przygotowanie Soboru Watykańskiego II

Okres przygotowawczy (1959-1960). Utworzono dziesięć komisji przygotowawczych, trzy sekretariaty oraz powołano Komisję Centralną.

[edytuj] Przebieg soboru

Sobór został zwołany z inicjatywy Jana XXIII w celu uwspółcześnienia (aggiornamento) Kościoła katolickiego. Odbyły się cztery sesje soborowe - Jan XXIII przewodniczył pierwszej, zaś jego następca papież Paweł VI trzem kolejnym. W obradach soboru uczestniczyło 3058 ojców soborowych oraz grono ekspertów. Przysłuchiwali im się także audytorzy i obserwatorzy delegowani przez chrześcijańskie wspólnoty niekatolickie.

Sobór Watykański II zapoczątkował reformę Kościoła katolickiego poprzez otwarcie go na dialog z innymi wyznaniami (dialog ekumeniczny) i ogólne zarysowanie reformy liturgii. Podczas trwania Soboru papież Paweł VI nawiązał bliskie stosunki z patriarchą Konstantynopola Atenagorasem. 5 grudnia 1965 zostały odwołane ekskomuniki, którymi w 1054 obłożyli się nawzajem dostojnicy Kościoła rzymskiego i konstantynopolitańskiego.

Co ciekawe, dokumenty soborowe Soboru Watykańskiego II po raz pierwszy w historii Kościoła spisane zostały bez użycia formuły anathema sit ("niech będzie wyklęty").

[edytuj] Sesje soboru

11 X - 8 XII 1962
29 IX - 4 XII 1963
14 IX - 21 XI 1964
14 IX - 8 XII 1965

[edytuj] Dokumenty Soboru Watykańskiego II

Konstytucje:

Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum concilium
Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium
Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei verbum
Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes

Dekrety:

Dekret o środkach społecznego przekazywania myśli Inter mirifica
Dekret o Kościołach wschodnich katolickich Orientalium ecclesiarum
Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio
Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele Christus dominus
Dekret o przystosowanej odnowie życia zakonnego Perfectae caritatis
Dekret o formacji kapłańskiej Optatam Totius
Dekret o apostolstwie świeckich Apostolicam actuositatem
Dekret o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes divinitus
Dekret o posłudze i życiu kapłanów Presbyterorum ordinis

Deklaracje:

Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum educationis
Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate
Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae

[edytuj] Oceny

Sobór watykański II stał się prawdopodobnie najważniejszym wydarzeniem w dziejach chrześcijaństwa XX wieku. Kościół katolicki uległ w jego wyniku tak poważnym przemianom, że zwykło się przeciwstawiać sobie Kościół "przedsoborowy" i "posoborowy". Trzeba jednak pamiętać, że obecna perspektywa (2008) jest jeszcze zbyt krótka, by zidentyfikować skutki, wykryć związki przyczynowe i ferować jednoznaczne oceny. Tym niemniej już nawet podczas soboru wielu teologów, myślicieli, publicystów i polityków dawało wyraz swojemu stanowisku na temat koncepcji przyjętych przez sobór. Kwestia pozostaje żywa do dziś, co świadczy o jej wadze. Oceny soboru wahają się od entuzjastycznych do niezwykle krytycznych.

Zwolennicy zmian posoborowych podkreślali, że oznaczają one pozbycie się przez Kościół katolicki sztucznej, formalnej bariery odgradzającej go od współczesnego świata. Zmiany te oceniono jako koniec epoki kontrreformacji - zerwanie z mentalnością oblężonej twierdzy.

Krytyka soboru następowała z dwóch punktów widzenia, które można umownie określić jako konserwatywny i modernistyczny.

Wspólną cechą krytyki z obu stron jest to, że Sobór Watykański II obarczają odpowiedzialnością za niepowodzenia w misji ewangelizacji w postaci narastającego ateizmu i sekularyzacji społeczeństw, które jeszcze przed Soborem były uważane za katolickie.

[edytuj] Krytyka konserwatywna

Krytycy konserwatywni zarzucali soborowi nieuzasadnione porzucenie wielu dotychczasowych koncepcji, które sprawdziły się w życiu Kościoła do tej pory, a które składały się na całokształt jego pozycji w świecie. Dotyczyło to wielu aspektów: stosunku do ekumenizmu, liturgii, pozycji i organizacji Kościołów partykularnych. W konstytucjach soborowych dopatrywano się herezji modernizmu, jak również złamania wielu ustanowionych wcześniej zakazów. Zmiany w liturgii określano jako jej protestantyzację. Generalnie krytyka z tej strony sprowadza się do zarzutu, że zmiany dokonane przez sobór nie były konieczne, ponieważ należało się trzymać zasad dotychczasowych, ewentualnie że zmiany szły zbyt daleko. Jednym z ośrodków konserwatywnej krytyki Soboru Watykańskiego II jest Bractwo Świętego Piusa X.

[edytuj] Krytyka modernistyczna

Krytycy modernistyczni zarzucali soborowi rzecz dokładnie odwrotną - że soborowe zmiany w Kościele były zbyt małe i że nie dotknęły istoty Kościoła jako instytucji. Podnoszono zwłaszcza, że Kościół katolicki pozostał instytucją niedemokratyczną, zbyt mało zależną od wiernych, i że zbyt mało angażuje się w przemiany społeczne po stronie biednych i upośledzonych.