Suharto
Z Wikipedii
Hadji Mohamed Suharto 8 czerwca 1921 – 27 stycznia 2008 |
|
Prezydent Indonezji | |
Okres urzędowania | od 12 marca 1967 do 21 maja 1998 |
Przynależność polityczna | Golkar |
Poprzednik | Sukarno |
Następca | Jusuf Habibie |
Hadji Mohamed Suharto (ur. 8 czerwca 1921 w Kemusuk, Jawa – zm. 27 stycznia 2008 w Dżakarcie, Indonezja), polityk indonezyjski, wojskowy, wieloletni prezydent państwa.
Suharto urodził się w wiosce Kemusuk koło Yogyakarty, na środkowej Jawie. Studiował w holenderskiej akademii wojskowej. W czasie II wojny światowej dowodził batalionem wspierającym Japończyków.
Służył w holenderskiej armii kolonialnej, od 1945 dowodził partyzantką niepodległościową. Od 1949 w armii państwowej Indonezji, stacjonował głównie na Jawie. W 1960 został zastępcą szefa Sztabu Generalnego, dwa lata później generałem brygady. Należał do frakcji prawicowej w armii. W 1965 krwawo stłumił próbę przewrotu lewicowych wojskowych i komunistów oraz stopniowo odsunął od władzy prezydenta Sukarno. Od 12 marca 1967 oficjalnie pełnił funkcję prezydenta.
Kierował represjami wobec komunistów, zakazał działania związków zawodowych, zerwał stosunki dyplomatyczne z Chinami, utrzymywał natomiast kontakty z krajami zachodnimi, zwłaszcza z USA, które ułatwiły mu dojście do władzy. W okresie rządów Suharto nagminnie łamano prawa człowieka tłumiąc demonstracje opozycji. Istotnym problemem stała się powszechna korupcja. W tym czasie doszło do aneksji Timoru Wschodniego. Opierając się na władzy wojskowej, Suharto był wybierany na kolejne kadencje prezydenckie w 1973, 1978, 1983, 1988, 1993 i 1998. W maju 1998, dwa miesiące po ostatniej reelekcji, fala protestów społecznych zmusiła go do ustąpienia. Władzę przejął wiceprezydent Jusuf Habibie.
Po odejściu od władzy został oskarżony o nadużycia władzy i w maju 2000 znalazł się w areszcie domowym. Do procesu sądowego nie doszło ze względu na zły stan zdrowia byłego prezydenta, na 15 lat więzienia został natomiast skazany we wrześniu 2000 jego syn, Hutomo Mandala Putra (Tommy Suharto). Suharto zarzuca się odpowiedzialność za śmierć od 700 000 do 2 000 000 ludzi, głównie komunistów i Timorczyków.
4 stycznia 2008 Suharto trafił do szpitala w Dżakarcie z objawami anemii i niskim ciśnieniem krwi. 11 stycznia jego stan gwałtownie się pogorszył, wystąpiła niewydolność płuc, serca i nerek. Suharto stracił świadomość i został podłączony do respiratora, ze względu na brak możliwości samodzielnego oddychania. Zmarł 27 stycznia 2008 r.
Sukarno • Suharto • Jusuf Habibie • Abdurrahman Wahid • Megawati Soekarnoputri • Susilo Bambang Yudhoyono