Tradycyjna chronologia biblijna
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: wstawic/uporzadkowac ŹRÓDŁA, o których wspomina sie w tekscie (wstawiam nowy szablon moze ktos w koncu zwroci uwage). Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
Treść tego hasła może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia. Zajrzyj na stronę dyskusji i pomóż go poprawić. |
Tradycyjna chronologia biblijna system datacji wydarzeń opisanych w Biblii dla okresu przed 4 rokiem panowania Salomona króla Izraela, oparty na dosłownym zastosowaniu wskazówek chronologicznych zawartych w tekście biblijnym.
Spis treści |
[edytuj] O tradycyjnej chronologii biblijnej
Tradycyjna (fundamentalistyczna) chronologia biblijna, jako system datowania wydarzeń opisanych w Biblii, dotyczących historii starożytnej (powszechnej i Bliskiego Wschodu) cieszyła się pełnym uznaniem w judeochrześcijańskim kręgu kulturowym, aż do upowszechnienia się teorii ewolucji. Istniały różne systemy datowania, dające różne wyniki, ale sam sposób obliczania dat był podobny.
Opierając się na informacjach chronologicznych Starego Testamentu w wersji Tekstu Masoreckiego (skrót: MT - od ang. Masoretic Text) i uznając te informację za bezbłędne, dodawano do siebie poszczególne, zazębiające się okresy lat dochodząc aż do Stworzenia Świata. Najsławniejszym autorem zestawienia dat według tradycyjnej chronologii biblijnej był anglikański arcybiskup James Ussher żyjący na przełomie XVI i XVII wieku. Stworzone przez niego Roczniki Świata były zawarte na marginesach dawnego angielskiego przekładu Biblii - King James Version.
Tradycyjna chronologia biblijna nie jest w dzisiejszych czasach uznawana za naukową przez zdecydowaną większość współczesnych historyków starożytności (dotyczy to okresu sprzed ustanowienia monarchii w Izraelu). Jednym z nielicznych wyjątków jest brytyjski archeolog i historyk - dr David Rohl, którego Nowa Chronologia Starożytnego Bliskiego Wschodu jest bardzo zbliżona do tradycyjnej chronologii biblijnej. Tradycyjna chronologia biblijna (w co najmniej kilku, kilkudziesięciu opracowaniach) stanowi jeden z filarów współczesnego kreacjonizmu młodoziemskiego.
[edytuj] Daty wyjściowe tradycyjnej chronologii biblijnej
Istnieją dwie daty wyjściowe dla obliczania tradycyjnej chronologii biblijnej, które można nazwać: 1) podstawową, historyczno-astronomiczną datą bezwzględną i 2) podstawową, pochodną datą bezwzględną. Pierwsza z tych podstaw - to data zdobycia i zburzenia Jerozolimy przez wojska babilońskiego króla Nabuchodonozora II. W wyniku dokładnych badań naukowych, opartych na porównaniu źródeł pisanych z symulacjami astronomicznymi ustalono ze stuprocentową pewnością, że do wydarzenia tego doszło w 4. roku panowania Nabuchodonozora II, to jest w 587 p.n.e. / 586 p.n.e. Biorąc z punkt wyjścia wymienione daty bibliści, historycy i archeolodzy biblijni XX wieku (przede wszystkim William F. Albright i Edwin R. Thiele obliczyli chronologię bezwzględną królów Izraela i Judy, aż do panowania Saula. Poszczególne, współczesne chronologie królów różnią się nieznacznie od siebie, a powodem tego jest różne odczytanie źródła chronologicznego jakim jest Biblia. Drugą datą wyjściową dla tradycyjnej chronologii biblijnej jest 4. rok panowania Salomona, króla Izraela i Judy. Od tego roku biegnie w źródłach biblijnych nieprzerwana linia chronologiczna aż do Stworzenia Świata, dlatego też rok ten jest fundamentem wszelkich obliczeń dokonywanych przez zwolenników literalnego odczytywania Biblii. Zgodnie z dzisiejszym stanem wiedzy przyjmuje się z reguły (Edwin R. Thiele), że 4. rok panowania Salomona wypadał prawdopodobnie w 968 p.n.e. / 967 p.n.e. (± 1).
[edytuj] Niektóre problemy chronologiczne
Badacze chcący obliczyć daty bezwzględne wczesnej chronologii biblijnej napotykają na poważny problem, którym jest niejednorodność danych źródłowych. Stary Testament, w zależności od jednej z trzech jego głównych, starożytnych redakcji - MT, Septuaginta (skrót: LXX - od łac. oznaczenia liczby 70) i Pięcioksiąg Samarytański (skrót: SP - od ang. Samaritan Petateuch) - podaje rozbieżne wskazówki chronologiczne dla okresu przed narodzeniem Abrahama. Do tej pory nie udało się ustalić, która z tych trzech wersji tekstowych jest najbardziej zgodna z niedotrwałym do naszych czasów Tekstem Wzorcowym (skrót: VT - od niem. Vorlage Text). Dla przykładu okres pomiędzy Stworzeniem Świata, a narodzeniem Abrahama wynosi 1948 lat według MT, 2249 lat według SP i 3314 lat według LXX.
[edytuj] Skrót chronologii biblijnej w opracowaniu Jamesa Usshera
23 października 4004 p.n.e. Stworzenie Świata
2349 p.n.e. Wielki potop
1921 p.n.e. Bóg powołuje Abrahama
1706 p.n.e. Jakub (Izrael) osiedla się w Egipcie
1491 p.n.e. Wyjście z Egiptu (Exodus)
1490 p.n.e. Wykonanie Przybytku Mojżeszowego
1056 p.n.e. Śmierć Saula, króla Izraela i Judy; Dawid królem Judy
1048 p.n.e. Dawid królem Izraela
1012 p.n.e. Początek budowy Świątyni Jerozolimskiej w 4. roku panowania Salomona, króla Izraela i Judy
586 p.n.e. Zniszczenie Jerozolimy przez Babilończyków